ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

4:1 ΜΙΑ ΑΝΟΙΓΜΕΝΗ ΘΥΡΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ

“Ύστερα απ’ αυτά είδα, και να, μια ανοιγμένη θύρα στον ουρανό· και η πρώτη φωνή, την οποία άκουσα, σαν σάλπιγγα που μιλούσε μαζί μου, έλεγε: Ανέβα εδώ, και θα σου δείξω όσα πρέπει να γίνουν ύστερα απ’ αυτά” (Αποκάλυψη 4:1). Ο Ιωάννης προσκαλείται να “ανέβει εδώ” καθώς η αφήγηση, από τα μηνύματα προς τις εκκλησίες στη γη, συνεχίζει με τα γεγονότα που συμβαίνουν στον ουρανό. Αυτό σημαίνει ότι στο χρονοδιάγραμμα υπάρχει μία διακοπή στην αφήγηση των επίγειων γεγονότων που εξελίχθηκαν στην ιστορία μέσα από την περιγραφή των επτά εκκλησιών, ώστε να μπορέσουμε εν τω μεταξύ να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει στον ουρανό.

Το πρώτο πράγμα που βλέπει ο Ιωάννης και μας προλογίζει το θέμα των επόμενων τεσσάρων κεφαλαίων, είναι “μια ανοιγμένη θύρα στον ουρανό”. Αυτή είναι η ίδια “ανοιγμένη θύρα” που ο Ιησούς “έβαλε μπροστά” στην εκκλησία της Φιλαδέλφειας (Αποκάλυψη 3:8).[1] Είδαμε επίσης στο τρίτο κεφάλαιο ότι το αρχαίο κείμενο λέει ότι η θύρα ήταν “εν τω ουρανώ”, που σημαίνει ότι δεν ήταν μία θύρα εισόδου στον ουρανό, σαν να κοιτούσε ο Ιωάννης μέσα από μια πόρτα στον ουρανό, αλλά είναι μια ανοιγμένη θύρα που βρίσκεται στον ουρανό, σαν να υπάρχει ένα οίκημα εκεί με μια ανοιχτή πόρτα. Ο απόστολος Παύλος ξεκάθαρα αναφέρει στην επιστολή προς Εβραίους ότι υπάρχει ένα τέτοιο οίκημα: Το ουράνιο αγιαστήριο (Εβραίους κεφάλαια 8,9). Η βεβαιότητα, ότι αυτή η θύρα ανήκει στο αγιαστήριο βασίζεται στα αντικείμενα που αντικρίζει εκεί ο Ιωάννης: Ο θρόνος (εδ. 2), οι επτά λαμπάδες φωτιάς (εδ. 5) και “ένα αρνίο να στέκεται ως σφαγμένο” (εδ. 5:6) αποτελούν όλα αντικείμενα που βρίσκονταν στο αγιαστήριο της Παλαιάς Διαθήκης που κατασκευάστηκε την εποχή του Μωυσή.

Το επίγειο αγιαστήριο ήταν η “σκιά των επουρανίων”, “η αληθινή σκηνή, την οποία ο Κύριος κατασκεύασε, και όχι άνθρωπος” (Εβραίους 8:5,2). Μελετώντας τη “σκιά” του επίγειου αγιαστηρίου μπορούμε να μάθουμε πληροφορίες για εκείνο που βρίσκεται στον ουρανό. Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε το αγιαστήριο και τις τελετουργίες που γίνονταν εκεί ώστε να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τα κεφάλαια 4-7 της Αποκάλυψης. Για αυτό το λόγο, πριν μελετήσουμε το όραμα του τέταρτου κεφαλαίου θα προβούμε σε μια ανασκόπηση των πιο σημαντικών χαρακτηριστικών των τελετών του αγιαστηρίου.

Το επίγειο αγιαστήριο είχε μια αυλή και δύο διαμερίσματα. Στην αυλή ο λαός ερχόταν και πρόσφερε τις θυσίες του (Λευιτικό τέταρτο κεφάλαιο), εκεί υπήρχε ένα χάλκινο θυσιαστήριο (Έξοδος 27:1-8) και ένας μεγάλος νιπτήρας (Έξοδος 30:18-21). Το πρώτο διαμέρισμα ονομαζόταν “τα Άγια”. Εκεί τελούνταν οι καθημερινές τελετές στη διάρκεια του έτους. Στα Άγια βρισκόταν ένα τραπέζι με τους άρτους της προθέσεως (Λευιτικό 24:5-8, Έξοδος 25:23-30), η επτάφωτη λυχνία (Έξοδος 25:31-40) και το θυσιαστήριο του θυμιάματος (Έξοδος 30:1-10). Κάθε αντικείμενο συμβόλιζε και ένα μέρος του εξιλαστικού έργου του Θεού για τη σωτηρία της ανθρωπότητας.

Στο δεύτερο διαμέρισμα, “τα Άγια των Αγίων”, βρισκόταν η κιβωτός της διαθήκης, μια θήκη που μέσα σε αυτή βρίσκονταν οι δύο λίθινες πλάκες με τις δέκα εντολές. Πάνω από την κιβωτό, ήταν τοποθετημένο το ιλαστήριο με τα δύο χερουβείμ (άγγελοι) που είχαν απλωμένα τα φτερά τους πάνω από το ιλαστήριο. Αυτό συμβόλιζε το θρόνο του Θεού όπου εκδηλωνόταν η Θεϊκή παρουσία μέσα από ένα εκθαμβωτικό φως ανάμεσα στα δύο χερουβείμ (Έξοδος 25:17-22). Ο αρχιερέας εισερχόταν στα Άγια των Αγίων, στην παρουσία του Θεού, μόνο μια φορά το χρόνο στην τελετή της Ημέρας του Εξιλασμού

Στα αγιαστήριο υπήρχαν δυο πόρτες, η μια οδηγούσε στα Άγια και η άλλη στα Άγια των Αγίων (Ιεζεκιήλ 41:23, Α’ Βασιλέων 6:31-35). Από τη στιγμή που ο Ιωάννης βλέπει την επτάφωτη λυχνία (που βρισκόταν στα Άγια) και το θρόνο του Θεού (που βρισκόταν στα Άγια των Αγίων) η “ανοιγμένη θύρα” που είδε ο Ιωάννης είναι η πόρτα μεταξύ των δύο διαμερισμάτων που άνοιγε μόνο την Ημέρα του Εξιλασμού (βλ. Παράρτημα 2). Αυτή η έννοια θα αποσαφηνιστεί καθώς παρακάτω θα μελετήσουμε τις περικοπές των κεφαλαίων 4 και 5 που αναφέρονται στην έναρξη της τελετής της Ημέρας του Εξιλασμού στο ουράνιο αγιαστήριο.

Είναι επόμενο εικόνες όπως θύρες στον ουρανό, ναοί και τελετές να είναι αρκετά δυσνόητες και ασύλληπτες για τον ανθρώπινο νου. Αυτό που συμβαίνει στον ουρανό και συμβολίζεται στις τελετές του επίγειου αγιαστηρίου ξεπερνά την ανθρώπινη κατανόηση. Αλλά το γεγονός είναι ότι ο Θεός προσπαθεί μέσα από την περιγραφή του αγιαστηρίου και των τελετών να μας δείξει τον τρόπο που επικοινωνεί και σχετίζεται με την ανθρωπότητα και το πρόβλημα της αμαρτίας, οπότε αξίζει τον κόπο να μάθουμε όσο περισσότερα μπορούμε για αυτό το θέμα.

Το επίγειο αγιαστήριο είχε δυο βασικά είδη τελετών: τις καθημερινές (που ονομάζονταν παντοτινές) και τις ετήσιες (Ημέρα του Εξιλασμού). Ένα κύριο χαρακτηριστικό των καθημερινών τελετών αποτελούσαν οι θυσίες ζώων. Δυο φορές την ημέρα προσφερόταν ένα αρνί ως ολοκαύτωμα, ενώ παράλληλα ο αρχιερέας πρόσφερε θυμίαμα (Έξοδος 29:38-30:8). Αυτές οι θυσίες γίνονταν για όλο το λαό του Θεού. Επιπλέον, όταν κάποιος αμάρτανε έπρεπε να φέρει τη δική του θυσία στο αγιαστήριο, όπως περιγράφεται στο Λευιτικό 4:2-12. Έθετε τα χέρια του επάνω στο κεφάλι του ζώου, ομολογούσε τις αμαρτίες του και στη συνέχεια, ο ίδιος, έσφαζε το ζώο “μπροστά στον Κύριο”. Από εκείνο το σημείο αναλάμβανε τη διαδικασία ο ιερέας. Μετέφερε το αίμα του ζώου μέσα στο αγιαστήριο· μέρος αυτού ράντιζε “μπροστά στο καταπέτασμα” που χώριζε τα Άγια από τα Άγια των Αγίων και στα κέρατα του θυσιαστηρίου του θυμιάματος και το υπόλοιπο το έριχνε στη βάση του θυσιαστηρίου του ολοκαυτώματος.

Πολλοί θεωρούν ότι οι θυσίες της Παλαιάς Διαθήκης ήταν αποκρουστικές και βάρβαρες. Η αλήθεια είναι ότι οι θυσίες των γειτονικών ειδωλολατρικών λαών ήταν μια αποκρουστική προσπάθεια να ευχαριστήσουν ή να κατευνάσουν κάποιον θιγμένο ή αδιάφορο θεό. Αλλά αν λάβουμε υπόψη μας ότι κάθε θυσία για την αμαρτία συμβόλιζε την αυτοθυσία του Θεού στο σταυρό του Γολγοθά, βλέπουμε μέσα από το τελετουργικό σύστημα τη δραματική έκκληση του Θεού προς τους αμαρτωλούς: “Οι αμαρτίες σου με σκοτώνουν και είμαι πρόθυμος να πεθάνω για να ζήσεις εσύ”.

Οι καθημερινές θυσίες βασίζονταν σε δυο σημαντικές αρχές που μας βοηθούν να κατανοήσουμε τη διακονία του Χριστού για τον άνθρωπο. Κατ’ αρχήν ο Θεός είπε στον Μωυσή ότι “η ζωή της σάρκας είναι στο αίμα” (Λευιτικό 17:11). Η Εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται “ζωή” είναι νεφές και σημαίνει “ψυχή”, που φανερώνει ότι η αμαρτία που πράττει η ψυχή, θεωρείται για τελετουργικούς λόγους ότι “είναι στο αίμα”. Δεύτερον, μέσω της εξομολόγησης η αμαρτία μεταφέρεται σε έναν αθώο αντικαταστάτη (Λευιτικό 16:21). Αυτό που συνέβαινε όταν ο αμαρτωλός πρόσφερε το ζώο που θα θυσίαζε στο αγιαστήριο και έθετε τα χέρια του επάνω του, ήταν ότι η ένοχη των αμαρτιών του μεταφερόταν συμβολικά μέσω της εξομολόγησης στην “ψυχή” του ζώου και πιο συγκεκριμένα στο αίμα του, αφού εκεί “βρίσκεται” η ζωή (η ψυχή) του.

Όταν έσφαζε το ζώο ήταν σαν το ζώο να πέθαινε στη θέση του, επειδή η αμαρτία είχε μεταφερθεί σε αυτό. Έτσι το τελετουργικό σύστημα των θυσιών δίδασκε την απολυτρωτική θυσία του Χριστού υπέρ των αμαρτωλών: “Το αίμα κάνει εξιλασμό υπέρ της ψυχής” (Λευιτικό 17:11). “Και σχεδόν με αίμα καθαρίζονται όλα σύμφωνα με τον νόμο, και χωρίς χύση αίματος δεν γίνεται άφεση” (Εβραίους 9:22). “Λυτρωθήκατε από τη μάταιη πατροπαράδοτη διαγωγή σας... με το πολύτιμο αίμα του Χριστού, ως αμνού χωρίς ψεγάδι και χωρίς κηλίδα” (Α΄ Πέτρου 1:18,19).

Η θυσία, ωστόσο, δεν σήμαινε το τέλος της διαδικασίας. Η αμαρτία μεταφερόταν στο αίμα (ψυχή)[2] του ζώου. Τότε το αίμα που συμβόλιζε τη ζωή του αμαρτωλού μεταφερόταν συμβολικά στα αντικείμενα του αγιαστηρίου και κατ’ αυτό τον τρόπο η αμαρτία “μεταφερόταν” στο αγιαστήριο. Κατά συνέπεια, στη διάρκεια του έτους οι αμαρτίες του λαού ‘συγκεντρώνονταν’ στο αγιαστήριο. Σε άλλες περικοπές σχετικές με την ουράνια Ημέρα του Εξιλασμού[3], αυτή η έννοια παρουσιάζεται με τη μορφή ονομάτων που είναι γραμμένα σε βιβλία. Με τα σημερινά δεδομένα, ένας “φάκελος” δημιουργείται στη “βάση δεδομένων” του αγιαστηρίου για κάθε άτομο που εξομολογείται τις αμαρτίες του, λαμβάνει συγχώρηση μέσω της θυσίας ενός αντικαταστάτη.

Συνέχισε στη επόμενη παράγραφο: Η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΕΞΙΛΑΣΜΟΥ