ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ 24
Στο Ματθαίον κεφάλαιο 24 ο Χριστός δίνει μια σύντομη αλλά εντυπωσιακά κατανοητή περιγραφή των μελλοντικών γεγονότων μέχρι την επιστροφή Του. Η αφήγηση αυτή συνέβη δυο ημέρες πριν το δείπνο του Πάσχα που θα σταυρωνόταν ο Χριστός. Οι γραμματείς, οι Φαρισαίοι και οι Σαδδουκαίοι είχαν προσπαθήσει ανεπιτυχώς να Τον παγιδέψουν με πονηρές επιχειρηματολογίες και Εκείνος είχε ξεσκεπάσει πλήρως την υποκρισία τους. Στο τέλος έκλαψε για την πόλη και για το λαό Του: “Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ, εσύ που φονεύεις τους προφήτες, και λιθοβολείς τους απεσταλμένους σε σένα... Δέστε, ο οίκος σας αφήνεται σε σας έρημος” (Ματθαίον 23:37,38).
Οι μαθητές ταράχτηκαν όταν άκουσαν αυτά τα λόγια. Ο ναός στην Ιερουσαλήμ ήταν ένα από τα θαύματα του κόσμου εκείνη την εποχή, το καμάρι των Ισραηλιτών και η σκέψη ότι θα καταστρεφόταν ήταν ασύλληπτη. Ως απάντηση στις δηλώσεις τους ότι τα τεράστια πέτρινα οικοδομήματα ήταν άτρωτα, ο Χριστός δίνει μια ακόμα πιο συγκλονιστική απάντηση. “Όταν ο Ιησούς βγήκε έξω, αναχωρούσε από το ιερό· και ήρθαν κοντά του οι μαθητές του για να του επιδείξουν τις οικοδομές του ιερού. Κι ο Ιησούς είπε σ’ αυτούς: Σας διαβεβαιώνω ότι, δεν θα αφεθεί εδώ πέτρα επάνω σε πέτρα, που δεν θα καταγκρεμιστεί” (Ματθαίον 24:1,2).
Για να συμβεί ένα τόσο κοσμοϊστορικό γεγονός οι μαθητές υπέθεσαν ότι ο Χριστός αναφερόταν στο τέλος του κόσμου, όταν θα επέστρεφε και θα εδραίωνε τη Βασιλεία Του. Επιθυμώντας να κατανοήσουν το νόημα των λόγων Του οι μαθητές “ήρθαν κοντά του, κατ’ ιδίαν… λέγοντας: Πες μας, πότε θα γίνουν αυτά; Και ποιο θα είναι το σημείο της παρουσίας σου, και της συντέλειας του αιώνα;” (εδ. 3). Μολονότι δεν το συνειδητοποίησαν, οι μαθητές έθεταν ουσιαστικά τρία ερωτήματα, για γεγονότα που εσφαλμένως θεωρούσαν ότι θα συνέβαιναν εκείνο το διάστημα.
1. “Πότε θα γίνουν αυτά;” Η λέξη “αυτά” αναφέρεται στην καταστροφή του ναού και της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. από τον στρατηγό Τίτο και τον Ρωμαϊκό στρατό.
2. “Ποιο θα είναι το σημείο της παρουσίας σου;” Εδώ οι μαθητές θέλουν να μάθουν τα σημεία που θα προηγηθούν της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού.
3. “(Ποιο θα είναι το σημείο της) συντέλειας του αιώνα;” Σε άλλες περικοπές που χρησιμοποιεί ο Χριστός τη φράση “η συντέλεια του αιώνα”, αναφέρεται στην τελευταία περίοδο της ιστορίας του κόσμου, όταν οι άγγελοι θα κρίνουν και θα διαχωρίσουν τους δίκαιους από τους ασεβείς.[1] Ο προφήτης Δανιήλ αποκαλεί αυτή την περίοδο “έσχατους καιρούς” (Δανιήλ 8:17) και βλέπει ότι αυτή η περίοδος θα ξεκινήσει στο τέλος των 2300 ημερονυκτίων (ετών) στο Δανιήλ 8:14, όταν “το αγιαστήριο θα καθαριστεί”. Ο καθαρισμός του αγιαστηρίου αναφέρεται στην Ημέρα του Εξιλασμού (τη “Διερευνητική Κρίση”) που ξεκίνησε το 1844.[2]
Βλέπουμε ότι οι μαθητές έθεσαν τρία ερωτήματα σχετικά με τρία διαφορετικά γεγονότα που συμβαίνουν σε τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους. Ο Χριστός δεν αποσαφηνίζει την παρανόησή τους εκείνη τη στιγμή και οι μαθητές ουσιαστικά δεν ήταν έτοιμοι, ούτε ψυχολογικά ούτε πνευματικά, για μια πλήρη αποκάλυψη του μέλλοντος.[3] Τους δίνει όμως μια απάντηση που με επιδέξιο τρόπο αναφέρεται και στις τρεις ερωτήσεις ταυτόχρονα.[4]
“Και απαντώντας ο Ιησούς, τους είπε: Βλέπετε μήπως κάποιος σας πλανήσει· επειδή, θα έρθουν πολλοί στο όνομά μου, λέγοντας: Εγώ είμαι ο Χριστός· και θα πλανήσουν πολλούς” (Ματθαίον 24:4). Το κύριο θέμα της ομιλίας Του δεν είναι να δώσει μια λεπτομερή αποκάλυψη των μελλοντικών γεγονότων, αλλά να βοηθήσει εκείνους που θα βιώσουν αυτά τα γεγονότα να μη πλανηθούν. Τρεις φορές τονίζει τις απάτες που θα συνοδέψουν την καταστροφή της Ιερουσαλήμ, την επερχόμενη ‘συντέλεια του αιώνα’ και τη Δευτέρα Παρουσία.
Ο Χριστός προειδοποιεί επίσης να μην ερμηνεύουμε αλλά ούτε και να εφαρμόζουμε συγκεκριμένες προφητείες ανάλογα με τους τίτλους ειδήσεων που ακούμε. “Και θα ακούσετε πολέμους και φήμες πολέμων· προσέχετε, μην ταραχτείτε· επειδή, όλα αυτά πρέπει να γίνουν· αλλά, δεν είναι ακόμα το τέλος. Επειδή, θα εγερθεί έθνος ενάντια σε έθνος, και βασιλεία ενάντια σε βασιλεία· και θα γίνουν πείνες και μεταδοτικές αρρώστιες, και σεισμοί κατά τόπους. Όλα αυτά είναι αρχή ωδίνων” (Ματθαίον 24:6-8). Κάθε φορά που γίνεται ένας πόλεμος, ένας μεγάλος σεισμός ή επικρατούν καταστροφικά καιρικά φαινόμενα, οι άνθρωποι αρχίζουν να μιλάνε για το τέλος του κόσμου. Αναμφίβολα ορισμένα γεγονότα, όπως οι δυο παγκόσμιοι πόλεμοι και οι πρόσφατοι καταστρεπτικοί σεισμοί, τραβούν την προσοχή μας. Ωστόσο, ο Χριστός μας λέει να μην ταραχτούμε· πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας αλλού, για να εντοπίσουμε τα σημεία της έλευσής Του.
Συνέχισε στη επόμενη παράγραφο: ΤΟ ΒΔΕΛΥΓΜΑ ΤΗΣ ΕΡΗΜΩΣΗΣ
[1] Στην παραβολή του σιταριού και των ζιζανίων (Ματθαίον 13:24-43) ο Χριστός λέει: “Η βασιλεία των ουρανών ομοιώθηκε με έναν άνθρωπο, που έσπειρε στο χωράφι του καλόν σπόρο· αλλά, ενώ οι άνθρωποι κοιμόνταν, ήρθε ο εχθρός του, και έσπειρε ζιζάνια ανάμεσα στο σιτάρι” (εδ. 24,25). Ο κύριος είπε στους δούλους: “αφήστε να αυξάνονται και τα δύο μαζί μέχρι τον θερισμό· και κατά τον καιρό του θερισμού θα πω στους θεριστές: Μαζέψτε πρώτα τα ζιζάνια, και να τα δέσετε σε δέσμες, για να τα κατακάψετε· το σιτάρι, όμως, συγκεντρώστε το στην αποθήκη μου” (εδ. 30). Αυτό δείχνει τη διαδικασία του διαχωρισμού, της συλλογής και του δεσίματος των δεματιών πριν το τελικό κάψιμο των ζιζανίων. Στην ερμηνεία του ο Χριστός διευκρινίζει: “ο θερισμός είναι η συντέλεια του αιώνα”. Ο Χριστός συνεχίζει: “Οι θεριστές είναι οι άγγελοι. Όπως, λοιπόν, μαζεύονται τα ζιζάνια και κατακαίγονται στη φωτιά, έτσι θα είναι στη συντέλεια αυτού του αιώνα· ο Υιός του ανθρώπου θα στείλει τους αγγέλους του, και θα μαζέψουν από τη βασιλεία του όλα τα σκάνδαλα και εκείνους που πράττουν την ανομία· και θα τους ρίξουν στο καμίνι της φωτιάς” (εδ. 39-42). Σε αυτά τα εδάφια βλέπουμε τις δυο φάσεις της κρίσης: τον διαχωρισμό (διερευνητική κρίση) και την αμοιβή ή τιμωρία (εκτελεστική κρίση). Οι δυο φάσεις παρουσιάζονται πιο ξεκάθαρα στην παραβολή με το δίχτυ, στο Ματθαίον 13:47-51. “Η βασιλεία των ουρανών είναι όμοια με δίχτυ, που ρίχτηκε στη θάλασσα, και μάζεψε από κάθε είδος· το οποίο, όταν γέμισε, το ανέβασαν στην ακρογιαλιά, και, αφού κάθισαν, συγκέντρωσαν τα καλά σε σκεύη, ενώ τα άχρηστα τα πέταξαν έξω. Έτσι θα είναι κατά τη συντέλεια του αιώνα · θα βγουν οι άγγελοι, και θα αποχωρίσουν τους πονηρούς από μέσα από τους δικαίους, και θα τους ρίξουν στο καμίνι της φωτιάς· εκεί θα είναι το κλάμα και το τρίξιμο των δοντιών”. Εδώ ο Ιησούς δείχνει ξεκάθαρα ότι η συντέλεια του αιώνα είναι ο καιρός όπου οι ασεβείς και οι δίκαιοι διαχωρίζονται, με αποτέλεσμα να καούν οι ασεβείς και οι δίκαιοι να κληρονομήσουν τη Βασιλεία του Θεού. Αυτό αντιστοιχεί στην Ημέρα του Εξιλασμού, τη διερευνητική κρίση που ξεκίνησε το 1844 και την εκτελεστική κρίση που θα ακολουθήσει στη Δευτέρα Παρουσία και στη χιλιετία.
[2] Βλ. ενότητες 3:8, 4:1, 5:7,8, 14:7 και Παράρτημα 5 για επεξήγηση της Ημέρας του Εξιλασμού και τον υπολογισμό των 2300 ημερονυκτίων.
[3] Εκείνο το διάστημα οι μαθητές δεν είχαν σαφή αντίληψη της σημασίας της Βασιλείας του Θεού, ούτε το πως θα εδραιωθεί. Ο Χριστός τους λέει: “Έχω πολλά ακόμα να σας πω, όμως δεν μπορείτε τώρα να τα βαστάζετε” (Ιωάννην 16:12).
[4] Η χρήση συνδυαστικών προφητειών με πολλαπλές εφαρμογές είναι κάτι που συναντάμε στον Ησαΐα κεφάλαιο 13, όπου έχουμε την κρίση της Βαβυλώνας που αφορά στην αρχαία Βαβυλώνα (“Θα ξεσηκώσω τους Μήδους εναντίον τους” εδ.17), αλλά και τη Βαβυλώνα των έσχατων καιρών (“Η ημέρα του Κυρίου έρχεται... ο ήλιος θα σκοτεινιάσει στην ανατολή του, και το φεγγάρι δεν θα εκπέμψει το φως του. Και θα παιδεύσω τον κόσμο για την κακία του…” εδ. 9-11). Παρομοίως ο απόστολος Πέτρος δηλώνει για τη προφητεία του Ιωήλ 2:28-32 ότι εκπληρώθηκε την ημέρα της Πεντηκοστής (“Θα εκχέω το πνεύμα μου επάνω σε κάθε σάρκα…” εδ.28), αλλά το ευρύτερο πλαίσιο δείχνει ότι η κύρια εκπλήρωσή της θα είναι στις έσχατες ημέρες (“Ο ήλιος θα μεταστραφεί σε σκοτάδι, και το φεγγάρι σε αίμα, πριν έρθει η ημέρα του Κυρίου, η μεγάλη και επιφανής” Ιωήλ 2:31).