Τρόποι να Αναγνωρίσουμε την Ιδιοκτησία του Θεού
Η ζωή μπορεί να διαιρεθεί σε τέσσερες βασικές περιοχές, η καθεμιά ένα δώρο από το Θεό. Μας έδωσε ένα σώμα, ικανότητες, χρόνο, υλικά αγαθά. Επιπροσθέτως, πρέπει να φροντίσουμε το περιβάλλον μας, το οποίο μας δόθηκε ως κτήση.
Διαχείριση του Σώματος. Τα παιδιά του Θεού είναι διαχειριστές του εαυτού τους. Πρέπει να αγαπάμε το Θεό με όλη την καρδιά μας, με όλη την ψυχή μας, με όλη τη δύναμή μας και με όλη τη διάνοιά μας (Λουκά ι΄27).
Οι Χριστιανοί έχουν το προνόμιο να αναπτύξουν τις φυσικές και διανοητικές τους δυνάμεις κατά το μέγιστο των δυνατοτήτων και των ευκαιριών τους. Κάνοντας αυτό, τιμούν το Θεό και μπορούν να είναι μια μεγαλύτερη ευλογία στους συνανθρώπους τους (Δείτε το κεφάλαιο 21).
Διαχείριση Ικανοτήτων. Κάθε πρόσωπο έχει ειδικές ικανότητες. Κάποιος μπορεί να είναι ταλαντούχος στο χώρο της μουσικής, άλλος στις τέχνες όπως ράψιμο ή μηχανικός αυτοκινήτων. Μερικοί μπορεί να κάνουν εύκολα φίλους και να συναναστρέφονται με άλλους, ενώ άλλοι έχουν φυσική τάση προς μοναχικές ασχολίες.
Κάθε τάλαντο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δοξάσει είτε αυτόν που το κατέχει, είτε τον πρωταρχικό Δωρητή. Ένα πρόσωπο μπορεί με σύνεση να τελειοποιήσει ένα τάλαντο για τη δόξα του Θεού ή για προσωπική ιδιοτέλεια.
Οφείλουμε να καλλιεργήσουμε τα χαρίσματα που το Άγιο Πνεύμα δίνει στον καθένα μας για να τα πολλαπλασιάσουμε (Ματθ. κε΄). Οι καλοί διαχειριστές χρησιμοποιούν γενναιόδωρα τα χαρίσματά τους για να φέρουν περισσότερο όφελος στον κύριό τους.
Διαχείριση Χρόνου. Ως πιστοί διαχειριστές δοξάζουμε το Θεό με συνετή χρήση του χρόνου. «Παν ό,τι αν πράττητε, εκ ψυχής εργάζεσθε, ως εις Κύριον, και ουχί εις ανθρώπους. Εξεύροντες ότι από του Κυρίου θέλετε λάβει την ανταπόδοσιν της κληρονομίας, διότι εις τον Κύριον Χριστόν δουλεύετε» (Κολ. γ΄23,24).
Η Αγία Γραφή μάς προτρέπει να μη φερόμαστε «ως άσοφοι, αλλ’ως σοφοί, εξαγοραζόμενοι τον καιρόν διότι αι ημέραι είναι πονηραί» (Εφεσ. ε΄15,16). Όπως ο Ιησούς, οφείλουμε να είμαστε «εις τα του Πατρός» μας (Λουκά β΄49). Επειδή ο χρόνος είναι χάρισμα Θεού, κάθε στιγμή είναι πολύτιμη. Ο χρόνος δόθηκε για να διαμορφώσουμε χαρακτήρα για την αιώνια ζωή. Πιστή διαχείριση του χρόνου μας σημαίνει να τον χρησιμοποιήσουμε για να γνωρίσουμε τον Κύριο, να βοηθήσουμε τους συνανθρώπους μας και να γνωστοποιήσουμε το ευαγγέλιο.
Όταν, κατά τη Δημιουργία, ο Θεός μάς έδωσε το χρόνο, κράτησε την έβδομη ημέρα το Σάββατο ως άγιο χρόνο για επικοινωνία με Αυτόν. Αλλά οι έξι ημέρες παραχωρήθηκαν στην ανθρώπινη οικογένεια για να κάνει επωφελή χρήση.
Διαχείριση Υλικών Αγαθών. Ο Θεός έδωσε στους προπάτορές μας την ευθύνη, να κυριεύσουν τη γη, να εξουσιάζουν τα ζώα και να φροντίζουν τον κήπο της Εδέμ (Γέν. α΄28, β΄15). Όλα αυτά ήταν δικά τους όχι μόνο να τα χαίρονται αλλά και να τα διαχειρίζονται.
Μια απαγόρευση δόθηκε σε αυτούς. Δεν έπρεπε να φάνε από το δένδρο της γνώσης του καλού και του κακού. Αυτό το δένδρο ήταν μια συνεχής υπενθύμιση ότι ο Θεός ήταν ο κτήτορας και η υπέρτατη κυριαρχία της γης. Σεβόμενο αυτή την απαγόρευση, το πρώτο ζευγάρι αποδείκνυε την πίστη και την υπακοή του σε Αυτόν.
Μετά την πτώση, ο Θεός δεν μπορούσε πια να τους δοκιμάσει με το δένδρο της γνώσης. Αλλά η ανθρωπότητα εξακολουθούσε να χρειάζεται μια συνεχή υπενθύμιση ότι ο Θεός είναι η πηγή κάθε καλού και τέλειου δωρήματος (Ιακ. α΄17), και ότι Αυτός μας δίνει τη δύναμη να αποκτούμε πλούτη (Δευτ. η΄18). Για να μας θυμίζει ότι Αυτός είναι η πηγή κάθε ευλογίας, ο Θεός θέσπισε ένα σύστημα δεκάτων και προσφορών. Ο Θεός έδωσε εντολή η μετάδοση του ευαγγελίου να εξαρτάται από τις προσπάθειες και τις προσφορές του λαού Του. Τους καλεί να γίνουν ανιδιοτελείς συνεργάτες Του δίνοντας σε Αυτόν δέκατα και προσφορές.
1. Δέκατα. Όπως το ένα έβδομο του χρόνου μας (το Σάββατο) ανήκει στο Θεό, έτσι ανήκει και το ένα δέκατο των υλικών πραγμάτων που αποκτούμε. Η Αγία Γραφή μάς λέει ότι το δέκατο είναι «άγιον εις τον Κύριον», συμβολίζοντας ότι ο Θεός είναι κάτοχος των πάντων (Λευιτ. κζ΄30,32). Πρέπει να επιστραφεί σε Αυτόν ως ιδικό Του.
Το σύστημα των δεκάτων είναι όμορφο με την απλότητά του. Η ισότητά του φαίνεται από την ανάλογη απαίτηση από τον πλούσιο και από τον φτωχό. Κατά την αναλογία που Θεός μας έδωσε να χρησιμοποιήσουμε από την ιδιοκτησία Του, οφείλουμε να αποδώσουμε σε Αυτόν το ένα δέκατο.
Όταν ο Θεός ζητάει το δέκατο (Μαλ. γ΄10), δεν κάνει κλήση στην ευγνωμοσύνη ή στη γενναιοδωρία μας. Αν και η ευγνωμοσύνη πρέπει να είναι ένα μέρος των εκδηλώσεών μας προς το Θεό, δίνουμε το δέκατο επειδή μας το ζήτησε ο Θεός. Το δέκατο ανήκει στο Κύριο και απαιτεί να Του το αποδώσουμε.
α. Παραδείγματα απόδοσης δεκάτων. Η απόδοση δεκάτων είναι μια πράξη αναγνωρισμένη σε όλη την Αγία Γραφή. Ο Αβραάμ έδωσε στο Μελχισεδέκ, στον ιερέα του Θεού του Υψίστου, «δέκατον από πάντων» (Γέν. ιδ΄20). Κάνοντάς το, αναγνώρισε τη θεία ιεροσύνη του Μελχισεδέκ και έδειξε ότι ήταν ενήμερος αυτού του ιερού θεσπίσματος. Αυτή η τυχαία αναφορά για απόδοση δεκάτων δείχνει ότι ήδη ήταν ένα θεσπισμένο έθιμο από αρχαιοτάτων χρόνων.
Προφανώς και ο Ιακώβ είχε κατανοήσει την απαίτηση της απόδοσης δεκάτων. Ως εξόριστος και φυγάς, έκανε την ευχή στον Κύριο: «Εκ πάντων όσα μοι δώσης, το δέκατον θέλω προσφέρει εις σε» (Γέν. κη΄22). Και μετά την έξοδο, όταν ο Ισραήλ οργανώθηκε ως έθνος, ο Θεός επαναβεβαίωσε το νόμο της απόδοσης δεκάτων ως θείο θέσπισμα, από το οποίο εξαρτάτο η ευημερία του λαού (Λευιτ. κζ΄30-32, Αρ. ιη΄24,26,28, Δευτ. ιβ΄6,11,17).
Αντί να καταργήσει αυτό το θέσπισμα, η Καινή Διαθήκη αναγνωρίζει την εγκυρότητά του. Ο Ιησούς επιβεβαιώνει την απόδοση των δεκάτων και καταδικάζει εκείνους που καταστρατηγούν το πνεύμα του (Ματθ. κγ΄23). Ενώ οι τελετουργικοί νόμοι ρυθμίζουν τις προσφορές θυσίας που συμβολίζουν την εξιλαστήρια θυσία του Χριστού η οποία έληξε με το θάνατό Του, ο νόμος για την απόδοση των δεκάτων δε συμπεριλαμβάνεται μέσα.
Επειδή ο Αβραάμ είναι ο πατέρας όλων των πιστών, αποτελεί πρότυπο στους Χριστιανούς για την απόδοση των δεκάτων. Όπως ο Αβραάμ έδωσε δέκατα στο Μελχισεδέκ, τον ιερέα του Θεού του Υψίστου, έτσι και οι πιστοί της Καινής Διαθήκης δίνουν δέκατα στο Χριστό τον Αρχιερέα μας κατά την τάξη Μελχισεδέκ (Εβρ. ε΄9,10, ζ΄1-22).
β. Χρήση των δεκάτων. Τα δέκατα είναι ιερά και πρέπει να χρησιμοποιηθούν μόνο για ιερό σκοπό. Ο Κύριος δίνει τη εντολή: «Παν δέκατον της γης, είτε εκ του σπόρου της γης, είτε εκ του καρπού των δένδρων, του Κυρίου είναι, είναι άγιον εις τον Κύριον … Και παν δέκατον βοών, και προβάτων … θέλει είσθαι άγιον εις τον Κύριον» (Λευιτ. κζ΄30-32). Και ακόμη είπε: «Φέρετε πάντα τα δέκατα εις την αποθήκην, διά να ήναι τροφή εις τον οίκον μου» (Μαλ. γ΄10).
Στον Ισραήλ τα δέκατα χρησιμοποιούντο αποκλειστικά για τους Λευίτες, οι ποίοι μη έχοντας λάβει κλήρο σαν φυλή, θα διέθεταν όλο το χρόνο τους να υποβοηθούν τον Ισραήλ στη λατρεία του, προσφέροντας υπηρεσίες στο αγιαστήριο και διδάσκοντας στο λαό το νόμο του Κυρίου (Αρ. ιη΄21,24).
Μετά τη σταύρωση, όταν έληξε ο ρόλος – με θεία καθοδήγηση – του λευιτικού ιερατείου, τα δέκατα θα χρησιμοποιούντο ακόμη για να στηρίξουν τη διακονία της εκκλησίας του Θεού. Ο Απόστολος Παύλος υπογραμμίζει την αρχή παραλληλίζοντας τη λευιτική υπηρεσία με τη νεοσύστατη ευαγγελική διακονία. Δήλωσε: «Εάν ημείς εσπείραμεν εις εσάς τα πνευματικά, μέγα είναι εάν ημείς θερίσωμεν τα σαρκικά σας; Εάν άλλοι μετέχωσι της εφ’ υμάς εξουσίας, δεν πρέπει μάλλον και ημείς; … Δεν εξεύρετε ότι οι εργαζόμενοι τα ιερά, εκ του ιερού τρώγουσι; οι ενασχολούμενοι εις το θυσιαστήριον, μετά του θυσιαστηρίου λαμβάνουσι μερίδιον; Ούτω και ο Κύριος διέταξεν, οι κηρύττοντες το ευαγγέλιον να ζώσιν εκ του ευαγγελίου» (Α΄Κορ. θ΄11-14).
Τα μέλη της εκκλησίας λοιπόν πρόθυμα φέρουν τα δέκατά τους «εις την αποθήκην δια να ήναι τροφή εις τον οίκον μου» (Μαλ. γ΄10), με άλλα λόγια να υπάρχουν αρκετά αποθέματα στην εκκλησία του Θεού, για να εξασφαλισθούν τα προς το ζειν εκείνων που μοχθούν για τη διάδοση του ευαγγελίου.
2. Προσφορές. Οι ευγνώμονες Χριστιανοί δεν μπορούν να περιορίσουν τη συμμετοχή τους μόνο με τα δέκατα. Στο Ισραήλ η σκηνή του μαρτυρίου και αργότερα ο ναός, κατασκευάσθηκαν με αυτοπροαίρετες προσφορές – προσφορές που δόθηκαν από πρόθυμες καρδιές (Έξ. λς΄2-7, Α΄Χρον. κθ΄14). Και ιδιαίτερες προσφορές κάλυψαν τα έξοδα συντήρησης αυτών των χώρων λατρείας (Έξ. λ΄12-16, Β΄Βασ. ιβ΄4,5, Β΄Χρον. κδ΄4-13, Νεεμ. ι΄32,33). Οι Ισραηλίτες πιθανόν συμμετείχαν με το ένα τέταρτο ή με το ένα τρίτο των εσόδων τους σε θρησκευτικούς σκοπούς και έργα ελεημοσύνης. Τόσο μεγάλη συμμετοχή οδηγούσε στη φτώχια; Αντίθετα, ο Θεός υποσχέθηκε να ευλογήσει την πιστότητά τους (Μαλ. γ΄10-12).
Σήμερα επίσης ο Θεός προσκαλεί σε γενναιόδωρη προσφορά καθώς μας εξασφαλίζει ευημερία. Οι προσφορές χρειάζονται για την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία των εκκλησίων, για να ιδρύονται ιατρικά ιεραποστολικά κέντρα, που αποδεικνύουν την πρακτική σημασία του ευαγγελίου.
Θα μπορούσαμε να προσφέρουμε τόσα όσα οι Ισραηλίτες; ή το υπόδειγμά τους για προσφορά δεν μπορεί πια να εφαρμοσθεί; Στην Καινή Διαθήκη ο Χριστός έθεσε τις αρχές της αληθινής διαχείρισης – ότι οι προσφορές μας στο Θεό πρέπει να είναι ανάλογες με το φως και τα προνόμια που απολαμβάνουμε. Είπε: «Εις πάντα δε εις τον οποίον εδόθη πολύ, πολύ θέλει ζητηθή παρ’αυτού. Και εις όντινα ενεπιστεύθη πολύ, περισσότερον θέλουσιν απαιτήσει παρ’αυτού» (Λουκά ιβ΄48). Όταν ο Χριστός έστειλε τους οπαδούς Του σε αποστολή, είπε: «Δωρεάν ελάβατε, δωρεάν δότε» (Ματθ. ι΄8). Αυτή η αρχή εφαρμόζεται και στο να μοιραζόμαστε επίσης τις χρηματικές ευλογίες.
Πουθενά στην Καινή Διαθήκη δεν ανακαλείται και δε χαλαρώνεται αυτό το σύστημα. Καθώς συγκρίνουμε τα προνόμια και τις ευλογίες μας με αυτά των Ισραηλιτών, βλέπουμε ότι στον Ιησού η συμμετοχή μας είναι σαφώς μεγαλύτερη. Η ευγνωμοσύνη μας θα βρει την έκφρασή της σε μια μεγαλύτερη γενναιοδωρία, ώστε το ευαγγέλιο της σωτηρίας να φθάσει και στους άλλους; Όσο περισσότερο εξαπλώνεται το ευαγγέλιο, τόσο περισσότερη υποστήριξη χρειάζεται.
3. Οι αρχές για ό,τι μας εναπομένει. Η αρχή της χριστιανικής διαχείρισης εφαρμόζεται και για όσα δίνουμε και για όσα μένουν στην κατοχή μας. Ενώ τα δέκατα είναι η βασική δοκιμή για τη διαχείριση των υλικών αγαθών μας, η χρήση που κάνουμε των όσων μας εναπομένουν, αποτελεί και αυτή μια δοκιμή.
Η χρήση μας των υλικών αγαθών αποκαλύπτει πόσο αγαπούμε το Θεό και τον πλησίον μας. Τα χρήματα μπορεί να είναι μια δύναμη για το καλό. Στα χέρια μας μπορούν να εξασφαλίσουν τροφή στους πεινασμένους, νερό στους διψασμένους και ρούχα στους γυμνούς (Ματθ. κε΄34-40). Από την άποψη του Θεού τα χρήματα έχουν αξία κυρίως όταν χρησιμοποιούνται για να καλύψουν ανάγκες της ζωής, να είναι ευλογία στους άλλους και να στηρίξουν το έργο Του.
4. Απιστία στα δέκατα και στις προσφορές. Σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι αγνοούν και αμελούν τις θείες αρχές διαχείρισης. Ακόμη και μεταξύ των Χριστιανών λίγοι αναγνωρίζουν το ρόλο τους ως διαχειριστές. Η απάντηση του Θεού στην απιστία του Ισραήλ δίνει μια σαφή άποψη πώς θεωρεί αυτό το θέμα. Όταν χρησιμοποιούν τα δέκατα και τις προσφορές για δικό τους όφελος, ειδοποιεί ότι αυτό λογίζεται κλοπή (Μαλ. γ΄8) και αποδίδεται η έλλειψη ευημερίας τους στην οικονομική απιστία τους. «Σεις είσθε κατηραμένοι με κατάραν, διότι σεις με εκλέψατε, ναι, σεις, όλον το έθνος» (Μαλ. γ΄9).
Ο Κύριος αποκάλυψε την υπομονή, την αγάπη, το έλεός Του προλογίζοντας την ειδοποίησή Του με μια προσφορά χάρης: «Επιστρέψατε προς εμέ και θέλω επιστρέψει προς εσάς» (Μαλ. γ΄7). Τους πρόσφερε άφθονη ευλογία και τους προκάλεσε να δοκιμάσουν την πιστότητά Του. «Φέρετε πάντα τα δέκατα εις την αποθήκην, διά να ήναι τροφή εις τον οίκον μου. Και δοκιμάσατέ με τώρα εις τούτο, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων, εάν δεν σας ανοίξω τους καταρράκτας του ουρανού, και εκχέω την ευλογίαν εις εσάς, ώστε να μη αρκή τόπος δι’αυτήν. Και θέλω επιτιμήσει υπέρ υμών τον καταφθείροντα, και δεν θέλει φθείρει τους καρπούς της γης σας, ουδέ η άμπελός σας θέλει απορρίψει προ καιρού τον καρπόν αυτής εν τω αγρώ, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων. Και θέλουσι σας μακαρίζει πάντα τα έθνη, διότι σεις θέλετε είσθαι γη επιθυμητή, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων» (Μαλ. γ΄10-12).
Διαχείριση στη Γη. Η σύγχρονη επιστήμη κατέστησε τη γη ένα απέραντο εργαστήριο ερευνών και πειραματισμών. Τέτοιες έρευνες αποφέρουν πολλά οφέλη, αλλά η βιομηχανική επανάσταση είχε σαν αποτέλεσμα επίσης τη μόλυνση της ατμόσφαιρας, του νερού και της γης. Η τεχνολογία σε κάποιες περιπτώσεις, χρησιμοποίησε τη φύση προς ίδιον όφελος αντί να τη διαχειρίζεται με σύνεση.
Είμαστε διαχειριστές του κόσμου, και πρέπει να κάνουμε το κάθε τι για να διατηρήσουμε τη ζωή σε όλα τα επίπεδα και να κρατήσουμε ανέπαφη την οικολογική ισορροπία. Κατά την έλευσή Του ο Χριστός θα διαφθείρει «τους διαφθείροντας την γην» (Αποκ. ια΄18). Από αυτή την άποψη οι Χριστιανοί είναι υπεύθυνοι όχι μόνο για όσα κατέχουν, αλλά και για το περιβάλλον τους.
