Προσπάθειες Αλλαγής της Ημέρας της Λατρείας
Εφόσον το Σάββατο παίζει ζωτικό ρόλο στη λατρεία του Θεού ως Δημιουργού και Λυτρωτού, δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι ο Σατανάς έχει αποδυθεί σε έναν ισχυρό πόλεμο να ανατρέψει αυτό το ιερό θέσπισμα.
Πουθενά η Αγία Γραφή δεν επιτρέπει αλλαγή στην ημέρα της λατρείας που ο Θεός καθιέρωσε στην Εδέμ και επανέλαβε στο Σινά. Αυτό το έχουν αναγνωρίσει και άλλοι Χριστιανοί, τηρητές οι ίδιοι της Κυριακής. Ο Καθολικός Καρδινάλιος James Gibbons έγραψε κάποτε: «Μπορείτε να διαβάσετε την Αγία Γραφή από τη Γένεση μέχρι την Αποκάλυψη, και δε θα βρείτε μια μοναδική γραμμή που να επιτρέπει τον αγιασμό της Κυριακής. Η Αγία Γραφή επιβάλλει τη θρησκευτική τήρηση του Σαββάτου, ημέρα που εμείς δεν αγιάζουμε ποτε».
Ο Α. Τ. Lincoln, ένας Διαμαρτυρόμενος, παραδέχθηκε πως «δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι η Καινή Διαθήκη η ίδια δίνει εγγύηση για τη δοξασία ότι από την Ανάσταση και εδώ ο Θεός υπέδειξε την πρώτη ημέρα να τηρείται ως Σάββατο». Ο ίδιος αναγνώρισε: «Το να γίνει κανείς τηρητής του Σαββάτου είναι η μόνη συνεπής στάση για εκείνον ο οποίος παραδέχεται ότι ολόκληρος ο Δεκάλογος είναι δεσμευτικός ως ηθικός νόμος».
Εφόσον δεν υπάρχει βιβλική απόδειξη ότι ο Χριστός ή οι μαθητές Του άλλαξαν την ημέρα της λατρείας, τότε γιατί τόσοι πολλοί Χριστιανοί αποδέχονται την Κυριακή στη θέση του Σαββάτου;
Το Ξεκίνημα της Τήρησης της Κυριακής . Η αλλαγή της λατρείας από το Σάββατο στην Κυριακή επήλθε βαθμιαία. Δεν υπάρχει απόδειξη λατρείας εβδομαδιαίας Κυριακής πριν από το δεύτερο αιώνα. Αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι στα μέσα αυτού του αιώνα μερικοί Χριστιανοί πρόθυμα τηρούσαν την Κυριακή ως ημέρα λατρείας, όχι ως ημέρα ανάπαυσης.
Η εκκλησία της Ρώμης, αποτελούμενη κατά το πλείστον από Χριστιανούς εξ εθνών (Ρωμ. ια΄13), δημιούργησε την τάση προς τη λατρεία της Κυριακής. Στη Ρώμη, την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας εγέρθηκαν έντονα αντισημιτικά αισθήματα, και καθώς ο καιρός περνούσε, αυτά δυνάμωναν. Αντιδρώντας στα αισθήματα αυτά, οι Χριστιανοί στην πόλη αυτή, προσπάθησαν να ξεχωρίζουν από τους Εβραίους. Εγκατέλειψαν κάποιες συνήθειες που είχαν κοινές με τους Ιουδαίους, και δημιούργησαν την τάση να απομακρυνθούν από τη λατρεία του Σαββάτου, προχωρώντας προς αποκλειστική τήρηση της Κυριακής.
Από το δεύτερο μέχρι τον πέμπτο αιώνα, ενώ η Κυριακή αναπτυσσόταν σε επιρροή, οι Χριστιανοί συνέχιζαν να τηρούν το Σάββατο σχεδόν παντού στη ρωμαϊκή επικράτεια. Τον πέμπτο αιώνα ο ιστορικός Σωκράτης ο λεγόμενος σχολαστικός, έγραψε: «Των γαρ πανταχού της οικουμένης Εκκλησιών εν ημέρα Σαββάτων, κατά πάσαν εβδομάδος περίοδον επιτελουσών τα μυστήρια, οι εν Αλεξανδρεία και εν Ρώμη, εκ τινος αρχαίας παραδόσεως τούτο ποιείν παρητήσαντο. Αιγύπτιοι δε γείτονες όντες Αλεξαδρέων, και την Θηβαϊδα οικούντες εν Σαββάτω μεν ποιούσι συνάξεις».
Στον τέταρτο και πέμπτο αιώνα πολλοί Χριστιανοί λάτρευαν και το Σάββατο και την Κυριακή. Ένας άλλος εκκλησιαστικός συγγραφέας, ο Ερμίας Σωζομενός, της ίδιας περιόδου, έγραψε: «Οι μεν και τω Σαββάτω, ομοίως τη μια Σαββάτου εκκλησιάζουσιν, ως εν Κωνσταντινουπόλει και σχεδόν πανταχού. Εν Ρωμη δε και Αλεξανδρεία ουκέτι». Αυτά τα κείμενα αποδεικνύουν τον ηγετικό ρόλο της Ρώμης στην περιφρόνηση της τήρησης του Σαββάτου.
Γιατί αυτοί που απομακρύνθηκαν από τη λατρεία του Σαββάτου έκλεξαν την Κυριακή (πρώτη ημέρα της εβδομάδας) και όχι άλλη; Μια κύρια αιτία είναι ότι ο Χριστός αναστήθηκε την Κυριακή. Πράγματι, ενομίζετο ότι Εκείνος είχε εξουσιοδοτήσει τη λατρεία εκείνη την ημέρα.Αλλά όσο και να φαίνεται περίεργο, κανένας συγγραφέας του δεύτερου και τρίτου αιώνα δεν ανέφερε έστω και ένα βιβλικό εδάφιο ως δικαιοδοσία για την τήρηση της Κυριακής στη θέση του Σαββάτου. Ούτε ο Βαρνάβας, ούτε ο Ιγνάτιος, ούτε ο Ιουστίνος, ούτε ο Ειρηναίος, ούτε ο Τερτυλλιανός, ούτε ο Κλήμης της Ρώμης, ούτε ο Κλήμης της Αλεξάνδρειας, ούτε ο Ωριγένης, ούτε ο Κυπριανός, ούτε ο Βικτωρίνος, ούτε κανένας άλλος συγγραφέας που έζησε κοντά στην εποχή που έζησε ο Χριστός γνώριζαν μια τέτοια διδασκαλία από το Χριστό ή από κάποιο μέρος της Αγίας Γραφής.
Η δημοτικότητα και η επιρροή που η λατρεία του ηλίου των ειδωλολατρών Ρωμαίων συσχετίσθηκε με την Κυριακή, αναμφίβολα αύξησε την αποδοχή ως ημέρα λατρείας. Η λατρεία του ηλίου έπαιξε σπουδαίο ρόλο σε όλο τον αρχαίο κόσμο. Αποτελούσε ένα από τα αρχαιότατα συστατικά της ρωμαϊκής θρησκείας. Εξαιτίας της λατρείας του ηλίου στην Ανατολή, από τις αρχές του δεύτερου αιώνα μ.Χ., η λατρεία του Sol Invictus (Αήττητος Ήλιος) επικράτησε στη Ρώμη και σε άλλα μέρη της αυτοκρατορίας.
Αυτή η δημοφιλής θρησκεία σφηνώθηκε στην πρώτη εκκλησία διαμέσου των νεοφώτιστων Χριστιανών. Οι προερχόμενοι από την ειδωλολατρία Χριστιανοί, συνεχώς ελκύονταν από τη λατρεία του Ηλίου. Αυτό φαίνεται όχι μόνο από τη συχνή καταδίκη των Πατέρων για την εφαρμογή αυτή, αλλά επίσης και από τη σημαντική εισχώρηση της λατρείας του Ηλίου στη χριστιανική λειτουργία.
Ο τέταρτος αιώνας είδε την εισχώρηση των νόμων του Ηλίου. Πρώτα εκδόθηκαν οι νόμοι για την Κυριακή πολιτικής φύσης, και έπειτα ακολούθησαν οι νόμοι για την Κυριακή θρησκευτικού χαρακτήρα. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος εξέδωσε το πρώτο πολιτικό διάταγμα για το νόμο της Κυριακής στις 7 Μαρτίου 321. Έχοντας υπόψη τη δημοτικότητα της Κυριακής μεταξύ των παγανιστών ηλιολατρών, και την εκτίμηση που πολλοί Χριστιανοί έτρεφαν σε αυτή, ο Κωνσταντίνος έλπιζε πως, κάνοντας αγία την Κυριακή, μπορούσε να εξασφαλίσει την υποστήριξη των δύο τάξεων των ψηφοφόρων για την κυβέρνησή του.
Ο νόμος της Κυριακής του Κωνσταντίνου αντανακλάει το παρελθόν του ως ηλιολάτρη. Για το νόμο αυτόν διαβάζουμε: Όλοι οι δικασταί και οι κάτοικοι των πόλεων, και οι ενασχολούμενοι εις όλας τας τέχνας ας αναπαύονται κατά την ιεράν του ηλίου ημέραν (venerabili die solis). Πλην οι κατοικούντες εις τα χωρία έστωσαν ελεύθεροι όπως καταγίνωνται εις την γεωργίαν.
Αρκετές δεκάδες χρόνια αργότερα η εκκλησία ακολούθησε το παράδειγμά του. Η σύνοδος της Λαοδικείας (364), εξέδωσε τον πρώτο εκκλησιαστικό νόμο της Κυριακής. Στον κανόνα 29 η εκκλησία συμφώνησε ότι οι Χριστιανοί έπρεπε να τιμούν την Κυριακή και «εάν είναι δυνατόν να μην εργάζονται εκείνη την ημέρα», ενώ κατήγγειλε την εφαρμογή της ανάπαυσης το Σάββατο, υποδεικνύοντας ότι οι Χριστιανοί δεν πρέπει «να είναι οκνηροί το Σάββατο, αλλά πρέπει να εργάζονται εκείνη την ημέρα».
Το 538, το έτος που χαρακτηρίσθηκε ως η αρχή της προφητείας των 1260 ετών (δείτε το κεφάλαιο 12), η τρίτη ρωμαιοκαθολική σύνοδος της Ορλεάνης εξέδωσε ένα νόμο ακόμη πιο αυστηρό από εκείνο του Κωνσταντίνου. Ο κανόνας 28 εκείνης της συνόδου έλεγε ότι ακόμη και «οι γεωργικές εργασίες έπρεπε να ανασταλούν, ώστε να μην εμποδίζονται οι άνθρωποι να πηγαίνουν στην εκκλησία».
Η Αλλαγή Προλέχθηκε. Η Αγία Γραφή αποκαλύπτει ότι η τήρηση της Κυριακής σαν χριστιανικό θέσπισμα έχει την αρχή της από «το μυστήριον της ανομίας» (Β΄Θεσ. β΄7), το οποίο ήδη ενεργούσε στην εποχή του Απόστολου Παύλου (Δείτε το κεφάλαιο 12). Μέσα από την προφητεία του Δανιήλ ζ΄ ο Θεός αποκάλυψε την πρόγνωσή Του για την αλλαγή της ημέρας της λατρείας.
Το όραμα του Δανιήλ περιγράφει μια επίθεση κατά του λαού του Θεού και του νόμου Του. Η επιτιθέμενη δύναμη που παρουσιάσθηκε σαν μικρό κέρας (και σαν θηρίο στην Αποκ. ιγ΄1-10), δημιουργεί μεγάλη αποστασία στη χριστιανική εκκλησία (Δείτε κεφάλαιο το 12). Προερχόμενο από το τέταρτο θηρίο και γενόμενο η μεγαλύτερη καταδιωκτική δύναμη μετά την πτώση της Ρώμης (δείτε το κεφάλαιο 18), το μικρό κέρας διανοείται «να μεταβάλλη καιρούς και νόμους» (Δαν. ζ΄25). Αυτή η αποστάτιδα δύναμη κατορθώνει να απατήσει τον περισσότερο κόσμο, αλλά στο τέλος η κρίση θα αποφασίσει εναντίον της (Δαν. ζ΄11,22,26). Κατά τον τελευταίο διωγμό ο Θεός θα επέμβει υπέρ του λαού Του και θα τον ελευθερώσει. (Δαν. ιβ΄1-3).
Στην προφητεία αυτή μια μόνο δύναμη ταιριάζει στην ιστορία του Χριστιανισμού. Μια μόνο θρησκευτική οργάνωση διατείνεται ότι έχει το δικαίωμα να μεταβάλει τους θείους νόμους. Σημειώστε ότι στο διάβα της ιστορίας η ρωμαιοκαθολική εξουσία είχε διακηρύξει:
- Γύρω στο 1400 ο Πέτρος de Ancharano ισχυρίσθηκε ότι «ο πάπας τροποποίησε το θείο νόμο, εφόσον η δύναμή του δεν ήταν από άνθρωπο αλλά από το Θεό, και ενεργεί στη θέση του Θεού επάνω στη γη, με την απόλυτη εξουσία να λύνει και να δένει τα πρόβατά του». Ο αντίκτυπος αυτού του καταπληκτικού ισχυρισμού φάνηκε κατά τη Μεταρρύθμιση. Ο Λούθηρος διακήρυξε ότι η Αγία Γραφή και όχι η παράδοση της εκκλησίας είναι ο οδηγός του στη ζωή. Το σύνθημά του ήταν sola scriptura «η Αγία Γραφή και μόνο η Αγία Γραφή». Ο Ιωάννης Εκ, ένας από τους πρώτιστους υπερασπιστές της ρωμαιοκαθολικής πίστης, επιτέθηκε στο Λούθηρο στο σημείο αυτό, διακηρύττοντας ότι η εξουσία της εκκλησίας είναι πάνω από την Αγία Γραφή. Προκάλεσε το Λούθηρο να εξηγήσει την τήρηση της Κυριακής αντί του βιβλικού Σαββάτου. Ο Εκ είπε: «Η Αγία Γραφή διδάσκει: Ενθυμού την ημέραν του σαββάτου διά να αγιάζης αυτήν. ‘Εξ ημέρας εργάζου και κάμνε πάντα τα έργα σου. Η ημέρα όμως η εβδόμη είναι σάββατον Κυρίου του Θεού σου’ κ.τ.λ. Και όντως η εκκλησία άλλαξε το Σάββατο στην Κυριακή με δική της εξουσία, την οποία εσύ [Λούθηρε] δεν μπορείς να αποδείξεις από την Αγία Γραφή».
- Στη σύνοδο του Τριδέντου (1545-1563), την οποία συγκάλεσε ο πάπας εναντίον της Διαμαρτύρησης, ο Gasparο de Fosso, αρχιεπίσκοπος του Ρηγίου της Καλαβρίας, επανέφερε το θέμα. Είπε: «Η εξουσία της εκκλησίας λοιπόν απεικονίζεται καθαρά από την Αγία Γραφή, διότι ενώ από τη μια πλευρά η εκκλησία συνιστά την Αγία Γραφή, διακηρύττει ότι είναι θεία και μας την προσφέρει προς ανάγνωση από την άλλη πλευρά οι νομικές διατάξεις στην Αγία Γραφή που δόθηκαν από τον Κύριο, έπαυσαν να ισχύουν από την ίδια εξουσία [την εκκλησία]. Το Σάββατο, η πιο ένδοξη ημέρα στο νόμο, αλλάχθηκε στην Κυριακή. Αυτά και άλλα παρόμοια θέματα δε διακόπηκαν με τη διδασκαλία του Χριστού (διότι ο Ίδιος λέει ότι ήρθε για να εκπληρώσει το νόμο και όχι να τον καταλύσει), αλλά όλα αυτά αλλάχθηκαν με την εξουσία της [καθολικής] εκκλησίας».
Αυτή η εκκλησία παραμένει ακόμη στην ίδια θέση; Μια έκδοση το 1977 με τον τίτλο The Convert’s Catechism of Catholic Doctrine περιέχει τις ακόλουθες ερωτήσεις και απαντήσεις:
«Ερ. Ποια είναι η ημέρα αργίας;
Απ. Το Σάββατο είναι ημέρα αργίας.
Ερ. Γιατί τηρούμε την Κυριακή αντί του Σαββάτου;
Απ. Τηρούμε την Κυριακή αντί του Σαββάτου, επειδή η Καθολική Εκκλησία μετέφερε την αγιότητα από το Σάββατο στην Κυριακή.»
Στο βιβλίο του μπεστ-σέλερ The Faith of Millions ο ρωμαιοκαθολικός διανοούμενος John A. O΄Βrien καταλήγει στο αναγκαστικό συμπέρασμα: «Εφόσον το Σάββατο και όχι η Κυριακή αναφέρεται στη Γραφή, δεν είναι περίεργο ότι οι μη-Καθολικοί που διατείνονται ότι στηρίζουν τη θρησκεία τους κατευθείαν στη Γραφή και όχι στην εκκλησία, τηρούν την Κυριακή και όχι το Σάββατο;» Ναι, βέβαια. Αυτό είναι αντιφατικό. Η συνήθεια της τήρησης της Κυριακής λέει, «στηρίζεται στην εξουσία της Καθολικής Εκκλησίας και όχι σε κάποια ρητή εντολή της Γραφής. Αυτή η τήρηση παραμένει σαν μια ανάμνηση της Μητέρας Εκκλησίας από την οποία δόγματα μη-Καθολικά δραπέτευσαν, όπως ένα παιδί τρέχει μακριά από το σπίτι του, αλλά ακόμη κρατάει στην τσέπη του μια φωτογραφία της μητέρας του ή μια τούφα από τα μαλλιά της».
Η διακήρυξη αυτών των δικαιωμάτων εκπληρώνει την προφητεία και συμβάλλει στην αναγνώριση της ταυτότητας της εξουσίας του μικρού κέρατος.
Η Αποκατάσταση του Σαββάτου. Στον Ησαΐα νς΄ και νη΄ ο Θεός καλεί τον Ισραήλ σε μεταρρύθμιση του Σαββάτου. Αποκαλύπτοντας τις δόξες της μέλλουσας σύναξης των Εθνικών στο ποίμνιό Του (Ησ. νς΄8), συνδέει την επιτυχία αυτής της αποστολής της σωτηρίας με την τήρηση του αγίου Σαββάτου (Ησ. νς΄1,2,6,7).
Περιγράφει προσεκτικά το ειδικό έργο του λαού Του. Αν και η αποστολή τους είναι παγκόσμια, απευθύνεται ιδιαίτερα σε μια τάξη ανθρώπων που διατείνονται ότι είναι πιστοί, αλλά οι οποίοι στην πραγματικότητα απομακρύνθηκαν από τις διατάξεις Του (Ησ. νη΄1,2). Εκφράζει με αυτά τα λόγια την αποστολή εκείνων που διατείνονται ότι είναι πιστοί: «Θέλεις ανεγείρει τα θεμέλια πολλών γενεών, και θέλεις ονομασθή, Ο Επιδιορθωτής των χαλασμάτων, Ο Ανορθωτής των οδών διά τον κατοικισμόν. Εάν αποτρέψης τον πόδα σου από του σαββάτου, από του να κάμνης τα θελήματά σου εν τη αγία μου ημέρα, και ονομάζης το σάββατον τρυφήν, αγίαν ημέραν του Κυρίου, έντιμον, και τιμάς αυτό, μη ακολουθών τας οδούς σου, μηδέ λαλών τους λόγους σου, τότε θέλεις εντρυφά εν Κυρίου» (Ησ. νη΄12-14).
Η αποστολή του πνευματικού Ισραήλ είναι παράλληλη προς αυτή του αρχαίου Ισραήλ. Ο νόμος του Θεού υπέστη χαλάσματα όταν η εξουσία του μικρού κέρατος μετέβαλε το νόμο. Όπως το καταπατημένο Σάββατο έπρεπε να αποκατασταθεί στον Ισραήλ, έτσι και στη σύγχρονη εποχή το θείο θέσπισμα του Σαββάτου πρέπει να αποκατασταθεί, και το χάλασμα του τείχους του νόμου του Θεού να επιδιορθωθεί.
Αυτό το έργο να αποκαταστήσει και να μεγαλύνει το νόμο του Θεού το επιτελεί το μήνυμα της Αποκάλυψης ιδ΄6-12 σε συσχετισμό με το αιώνιο ευαγγέλιο. Και η διακήρυξη αυτού του μηνύματος είναι η αποστολή της εκκλησίας του Θεού καθώς πλησιάζει η Δευτέρα Παρουσία. (Δείτε το κεφάλαιο 12). Αυτό το μήνυμα πρέπει να αφυπνίσει τον κόσμο, καλώντας τον καθένα να ετοιμασθεί για την κρίση.
Η πρόσκληση για λατρεία του Δημιουργού, «τον ποιήσαντα τον ουρανόν και την γην και την θάλασσαν και τας πηγάς των υδάτων» (Αποκ. ιδ΄7), είναι άμεση αναφορά στην τέταρτη εντολή του αιώνιου νόμου του Θεού. Ο συνυπολογισμός της στην τελική αυτή ειδοποίηση βεβαιώνει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του Θεού να αποκατασταθεί πριν από τη Δευτέρα Παρουσία το σχεδόν λησμονημένο Σάββατο.
Η γνωστοποίηση αυτού του μηνύματος θα επιφέρει σύγκρουση, που θα εμπλέξει όλο τον κόσμο. Το κεντρικό ζήτημα θα είναι η υπακοή στο νόμο του Θεού και η τήρηση του Σαββάτου. Ενώπιον αυτής της σύγκρουσης ο καθένας πρέπει να αποφασίσει αν θα τηρήσει τις εντολές του Θεού ή αυτές των ανθρώπων. Αυτό το μήνυμα θα δημιουργήσει ένα λαό ο οποίος τηρεί τις εντολές του Θεού και έχει την πίστη του Ιησού. Εκείνοι που το απορρίπτουν, θα λάβουν φυσικά το χάραγμα του θηρίου (Αποκ. ιδ΄9,12, δείτε το κεφάλαιο 12).
Για να επιτελέσει με επιτυχία αυτή την αποστολή να μεγαλύνει το νόμο του Θεού και να τιμήσει το παραμεληθέν Σάββατο, ο λαός του Θεού πρέπει δείξει ένα παράδειγμα συνέπειας στην τήρηση του Σαββάτου.