Ο Σκοπός των Πνευματικών Χαρισμάτων
Το Άγιο Πνεύμα δίνει ειδική ικανότητα στο κάθε μέλος, ώστε να βοηθήσει την εκκλησία να εκπληρώσει τη θεία αποστολή της.
Αρμονία στην Εκκλησία. Η εκκλησία της Κορίνθου δεν στερείτο πνευματικών χαρισμάτων (Α΄Κορ. α΄4,7). Δυστυχώς όμως διαπληκτίζονταν σαν παιδιά για το ποια είναι τα σπουδαιότερα χαρίσματα.
Ανήσυχος για τη διχόνοια στην εκκλησία τους, ο Απόστολος Παύλος έγραψε στους Κορινθίους για τη αληθινή φύση αυτών των χαρισμάτων και πώς έπρεπε να λειτουργήσουν. Τα πνευματικά χαρίσματα, εξήγησε, είναι θεία χαρίσματα. Από το ίδιο Πνεύμα έρχονται «διαιρέσεις χαρισμάτων», τα οποία οδηγούν σε «διαιρέσεις διακονιών» και «διαιρέσεις ενεργημάτων». Αλλά ο Απόστολος Παύλος δίνει έμφαση στο γεγονός ότι «ο Θεός όμως είναι ο αυτός, ο ενεργών τα πάντα εν πάσι» (Α΄Κορ. ιβ΄4-6).
Το Άγιο Πνεύμα διανέμει τα χαρίσματα σε κάθε πιστό – για την οικοδομή της εκκλησίας. Οι ανάγκες του έργου του Θεού καθορίζουν ποια χαρίσματα και σε ποιους θα διανείμει το Άγιο Πνεύμα. Όλοι δε λαμβάνουν τα ίδια χαρίσματα. Ο Απόστολος Παύλος λέγει ότι το Πνεύμα δίνει στον άλλον σοφία, στον άλλον γνώση, στον άλλον πίστη, στον άλλον θαύματα, στον άλλον προφητεία, στον άλλον διακρίσεις πνευμάτων, στον άλλον γλώσσες, στον άλλον ερμηνεία γλωσσών. «Πάντα δε ταύτα ενεργεί το έν και το αυτό Πνεύμα, διανέμον ιδία εις έκαστον καθώς θέλει» (εδ. 11). Ευχαριστία για το έργο του χαρίσματος στην εκκλησία πρέπει να απευθύνεται στο Δότη, όχι στο πρόσωπο που εξασκεί το χάρισμα. Και εφόσον τα χαρίσματα δίνονται για την εκκλησία, όχι για τα άτομα, αυτοί που τα λαμβάνουν, να μη τα θεωρήσουν ως ιδιοκτησία τους.
Εφόσον το Άγιο Πνεύμα διανέμει τα χαρίσματα όπως κρίνει, κανένα χάρισμα δεν πρέπει να περιφρονηθεί ή να υποτιμηθεί. Κανένα μέλος της εκκλησίας δεν έχει το δικαίωμα της περηφάνιας για την εργασία που του ανατέθηκε, ούτε κανένας να αισθάνεται κατώτερος επειδή του ανατέθηκε μια ταπεινή θέση.
1. Το πρότυπο της λειτουργίας. Ο Απόστολος Παύλος χρησιμοποίησε το ανθρώπινο σώμα για να απεικονίσει την ποικιλία των χαρισμάτων. Το σώμα έχει πολλά τμήματα, που το καθένα συμβάλλει με ένα μοναδικό τρόπο. «Αλλά τώρα ο Θεός έθεσε τα μέλη έν έκαστον αυτών εις το σώμα καθώς ηθέλησε» (εδ. 18).
Κανένα μέλος του σώματος δεν μπορεί να πει σε ένα άλλο, «δεν έχω χρείαν σου». Όλα είναι αλληλοεξαρτώμενα και «τα μέλη του σώματος τα οποία φαίνονται ότι είναι ασθενέστερα, ταύτα είναι αναγκαία. Και εκείνα τα οποία νομίζομεν τα ατιμώτερα του σώματος, εις ταύτα αποδίδομεν τιμήν περισσοτέραν. Και τα άσχημα ημών έχουσι περισσοτέραν ευσχημοσύνην. Τα δε ευσχήμονα ημών δεν έχουσι χρείαν. Αλλ’ ο Θεός συνεκέρασε το σώμα, δόσας περισσοτέραν τιμήν εις το ευτελέστερον» (εδ. 21-24).
Η ανεπάρκεια οποιουδήποτε οργάνου επηρεάζει ολόκληρο το σώμα. Αν το σώμα δεν είχε διάνοια, το στομάχι δε θα λειτουργούσε, και αν το σώμα δεν είχε στομάχι, η διάνοια θα ήταν άχρηστη. Έτσι, η εκκλησία θα υπέφερε, αν κάποιο μέρος, άσχετα πόσο ασήμαντο, έλειπε.
Μερικά μέλη του σώματος που είναι αδύνατα από την κατασκευή τους, χρειάζονται ιδιαίτερη προστασία. Κάποιος μπορεί να λειτουργήσει χωρίς χέρι ή πόδι, αλλά όχι χωρίς συκώτι, καρδιά ή πνεύμονες. Συνήθως αφήνουμε εκτεθειμένα τα πρόσωπα και τα χέρια μας, αλλά καλύπτουμε τα άλλα μέρη του σώματος για λόγους σεμνότητας και ευπρέπειας. Αντί να εκλαμβάνουμε στα ελαφρά τα κατώτερα χαρίσματα, οφείλομε να τα φροντίζουμε περισσότερο επειδή η υγεία της εκκλησίας εξαρτάται από αυτά.
Ο Θεός σχεδίασε τη διανομή των πνευματικών χαρισμάτων στην εκκλησία για να αποτρέψει το «σχίσμα εν τω σώματι» και να δημιουργήσει ένα πνεύμα αρμονίας και εξάρτησης, ώστε «να φροντίζωσι τα μέλη το αυτό υπέρ αλλήλων. Και είτε πάσχει έν μέλος, πάντα τα μέλη συμπάσχουσιν, είτε τιμάται έν μέλος, πάντα τα μέλη συγχαίρουσι» (εδ. 25,26). Έτσι, όταν ένας πιστός υποφέρει, η εκκλησία ολόκληρη πρέπει να ενημερωθεί και να ανακουφίσει τον υποφέροντα. Μόνο όταν το πρόσωπο αυτό αποκατασταθεί, εξασφαλίζεται η υγεία της εκκλησίας.
Αφού αναφέρθηκε στην αξία του κάθε χαρίσματος, ο Απόστολος Παύλος απαρίθμησε μερικά από αυτά. «Και άλλους μεν έθεσεν ο Θεός εν τη εκκλησία πρώτον αποστόλους, δεύτερον προφήτας, τρίτον διδασκάλους, έπειτα θαύματα, έπειτα χαρίσματα ιαμάτων, βοηθείας, κυβερνήσεις, είδη γλωσσών» (εδ. 28, Εφεσ. δ΄11). Εφόσον κανένα μέλος δεν έχει όλα τα χαρίσματα, προτρέπει σε όλους, «ζητείτε μετά ζήλου τα καλήτερα χαρίσματα» (εδ. 31), αναφερόμενος στα πιο χρήσιμα για την εκκλησία.
2. Η απαραίτητη διάσταση. Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, οπωσδήποτε δεν είναι αρκετά από μόνα τους. Υπάρχει μια «υπερέχουσα οδός» (εδ. 31). Ενώ τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος θα σταματήσουν να υπάρχουν με την επιστροφή του Χριστού, ο καρπός του Πνεύματος είναι αιώνιος. Αυτός συνίσταται στην αιώνια αρετή της αγάπης και της ειρήνης, της αγαθοσύνης, της δικαιοσύνης που η αγάπη φέρει μαζί της (Γαλ. ε΄22,23, Εφεσ. ε΄9). Ενώ η προφητεία, οι γλώσσες και η γνώση θα εξαφανισθούν, η πίστη, η ελπίδα και η αγάπη θα παραμείνουν. «Μεγαλητέρα δε τούτων είναι η αγάπη» (Α΄Κορ. ιγ΄13). Αυτή η αγάπη που ο Θεός δίνει, είναι αυτοθυσία και προσφορά αγάπης (Α΄Κορ. ιγ΄4-8). Είναι ο ύψιστος τύπος της αγάπης που αναγνωρίζει κάτι από την αξία του αγαπημένου προσώπου ή αντικειμένου, αγάπη που βασίζεται σε αρχές και όχι σε συναισθήματα, αγάπη που εμπνέεται από το σεβασμό προς τις θαυμάσιες ιδιότητες του αντικειμένου της. Χαρίσματα στερημένα από αγάπη, προκαλούν σύγχυση και διαιρέσεις στην εκκλησία. Γι’ αυτό, η υπερέχουσα οδός για τον καθένα με πνευματικά χαρίσματα είναι επίσης να κατέχει πλήρη και ανιδιοτελή αγάπη. «Ακολουθείτε την αγάπην και ζητείτε μετά ζήλου τα πνευματικά» (Α΄Κορ. ιδ΄1).
Να Ζούμε για τη Δόξα του Θεού. Ο Απόστολος Παύλος μίλησε επίσης για τα πνευματικά χαρίσματα και στην προς Ρωμαίους επιστολή. Προτρέποντας τον κάθε πιστό να ζει για τη δόξα του Θεού (Ρωμ. ια΄36 – ιβ΄2), ο Απόστολος Παύλος και πάλι χρησιμοποήσε τα μέλη του σώματος για να απεικονίσει την ποικιλία και συγχρόνως την ενότητα που χαρακτηρίζουν τους πιστούς οι οποίοι είναι ενωμένοι στην εκκλησία (εδ. 3-6).
Αναγνωρίζοντας ότι η πίστη καθώς και τα πνευματικά χαρίσματα πηγάζουν από τη χάρη του Θεού, οι πιστοί παραμένουν ταπεινοί. Όσο περισσότερα χαρίσματα έχει ένας πιστός, τόσο μεγαλύτερη είναι η πνευματική επιρροή του, και τόσο μεγαλύτερη θα είναι η εξάρτησή του από το Θεό.
Στο κεφάλαιο αυτό ο Απόστολος Παύλος απαριθμεί τα ακόλουθα χαρίσματα: προφητεία (εμπνευσμένη ρητορική), διακονία (υπηρεσία), διδασκαλία, προτροπή (ενθάρρυνση), μετάδοση (συμμετοχή), ηγεσία, έλεος (συμπάθεια). Όπως στο κείμενο Α΄Κορ. ιβ΄, και εδώ τελείωσε το θέμα του με τη μεγαλύτερη αρχή της Χριστιανοσύνης – την αγάπη (εδ.9).
Ο Απόστολος Πέτρος παρουσίασε το θέμα των πνευματικών χαρισμάτων με τη φράση «πάντων δε το τέλος επλησίασε»(Α΄Πέτρ. δ΄7). Το επείγον του χρόνου υπαγορεύει στους πιστούς να χρησιμοποιήσουν τα χαρίσματα, και ο ίδιος λέει: «Έκαστος κατά το χάρισμα το οποίον έλαβεν, υπηρετείτε κατά τούτο εις αλλήλους, ως καλοί οικονόμοι της πολυειδούς χάριτος του Θεού» (εδ. 10). Όπως ο Απόστολος Παύλος, και ο Απόστολος Πέτρος είπε ότι αυτά τα χαρίσματα δεν είναι για τη δόξα του εγώ, αλλά «διά να δοξάζηται εν πάσι ο Θεός» (εδ. 11). Και αυτός επίσης συνδέει την αγάπη με τα χαρίσματα (εδ. 8).
Η Ανάπτυξη της Εκκλησίας. Στην τρίτη και τελευταία του αναφορά για τα πνευματικά χαρίσματα, ο Απόστολος Παύλος προτρέπει τους πιστούς: «Να περιπατήσητε αξίως της προσκλήσεως καθ’ην προσεκλήθητε, μετά πάσης ταπεινοφροσύνης και πραότητος, μετά μακροθυμίας, υποφέροντες αλλήλους εν αγάπη, σπουδάζοντες να διατηρήτε την ενότητα του Πνεύματος διά του συνδέσμου της ειρήνης» (Εφεσ. δ΄1-3).
Τα πνευματικά χαρίσματα συμβάλλουν στην ενθάρρυνση της ενότητας, που συντελεί στην αύξηση της εκκλησίας. «Εις ένα δε έκαστον ημών εδόθη η χάρις κατά το μέτρον της δωρεάς του Χριστού» (εδ. 7).
Ο ίδιος ο Χριστός «έδωκεν άλλους μεν αποστόλους, άλλους δε προφήτας, άλλους δε ευαγγελιστάς, άλλους δε ποιμένας και διδασκάλους». Αυτά τα χαρίσματα είναι υπηρεσίες προσανατολισμένες στις διακονίες «προς την τελειοποίησιν των αγίων, διά το έργον της διακονίας, διά την οικοδομήν του σώματος του Χριστού, εωσού καταντήσωμεν πάντες εις την ενότητα της πίστεως και της επιγνώσεως του Υιού του Θεού, εις άνδρα τέλειον, εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (εδ. 11-13). Εκείνοι που λαμβάνουν πνευματικά χαρίσματα, είναι για να υπηρετούν τους πιστούς, να τους εκπαιδεύουν για το είδος της διακονίας σύμφωνα με τα χαρίσματά τους. Αυτό οδηγεί την εκκλησία στην ωριμότητα για να φθάσουν στο τέλειο μέτρο της ηλικίας του Χριστού.
Αυτές οι διακονίες αυξάνουν την πνευματική σταθερότητα και δύναμη της αντίστασης της εκκλησίας κατά των ψευδών διδασκαλιών, έτσι που εμείς οι πιστοί «να μη ήμεθα πλέον νήπιοι, κυματιζόμενοι και περιφερόμενοι με πάντα άνεμον της διδασκαλίας, διά της δολιότητος των ανθρώπων, διά της πανουργίας εις το μεθοδεύεσθαι την πλάνην. Αλλά αληθεύοντες εις την αγάπην, να αυξήσωμεν εις αυτόν κατά πάντα, όστις είναι η κεφαλή, ο Χριστός» (εδ. 14,15).
Τελικά, εν Χριστώ, τα πνευματικά χαρίσματα επιφέρουν και την ενότητα και την ευημερία της εκκλησίας. «Εξ ού [του Χριστού] παν το σώμα συναρμολογούμενον και συνδεόμενον διά πάσης συναφείας των συνεργούντων μελών, κατά την ανάλογον ενέργειαν ενός εκάστου μέρους, κάμνει την αύξησιν του σώματος προς οικοδομήν εαυτού, εν αγάπη» (εδ. 16). Για να γνωρίσει η εκκλησία την αύξηση που επιθυμεί ο Θεός, κάθε μέλος πρέπει να αξιοποιήσει τα θεία χαρίσματα.
Σαν αποτέλεσμα, η εκκλησία γνωρίζει διπλή ανάπτυξη – μια ανάπτυξη σε αριθμό μελών και μια ανάπτυξη σε ατομικά πνευματικά χαρίσματα. Και πάλι, η αγάπη αποτελεί μέρος αυτής της κλήσης, επειδή η εκκλησία μπορεί να πραγματοποιήσει αυτή την οικοδομή και να αυξηθεί μόνο αν χρησιμοποιήσει αυτά τα χαρίσματα με αγάπη.
