Ο Σκοπός του Νόμου
Ο Θεός έδωσε το νόμο Του για να προμηθεύσει στους ανθρώπους άφθονες ευλογίες και να τους οδηγήσει σε μια σώζουσα σχέση με Αυτόν. Σημειώστε τις ακόλουθες ειδικές προθέσεις:
Αποκαλύπτει το Θέλημα του Θεού για την Ανθρωπότητα. Ως έκφραση του χαρακτήρα και της αγάπης του Θεού, οι Δέκα Εντολές αποκαλύπτουν το θέλημά Του και τις προθέσεις Του για την ανθρωπότητα. Απαιτούν τέλεια υπακοή «διότι όστις φυλάξη όλον τον νόμον και πταίση εις έν, έγεινεν ένοχος πάντων» (Ιακ. β΄10). Υπακοή στο νόμο ως κανόνας της ζωής, είναι ζωτικό για τη σωτηρία μας. Ο Χριστός ο ίδιος είπε: «Εάν θέλης να εισέλθης εις την ζωήν, φύλαξον τας εντολάς» (Ματθ. ιθ΄17). Αυτή η υπακοή είναι εφικτή μόνο με τη δύναμη που εξασφαλίζει το Άγιο Πνεύμα όταν ενοικεί μέσα μας.
Είναι η Βάση της Διαθήκης του Θεού. Ο Μωυσής έγραψε τις Δέκα Εντολές, μαζί με άλλους επεξηγηματικούς νόμους, μέσα σε ένα βιβλίο το οποίο ονομάζεται το βιβλίο της Διαθήκης (Έξ. κ΄1 – κδ΄8). Αργότερα ονόμασε τις Δέκα Εντολές «τας πλάκας της διαθήκης», δείχνοντας τη σπουδαιότητά τους ως βάση της αιώνιας διαθήκης (Δευτ. θ΄9, δ΄13). Εκτενέστερα για τις διαθήκες δείτε το κεφάλαιο 7).
Λειτουργεί ως Κανόνας Κρίσης. Όπως ο Θεός, έτσι και τα προστάγματά Του είναι δικαιοσύνη (Ψαλμ. ριθ΄172). Γι’αυτό, ο νόμος Του αποτελεί τον κανόνα της δικαιοσύνης. Ο καθένας μας θα κριθεί από αυτές τις δίκαιες αρχές, και όχι από τη συνείδησή μας. Η Αγία Γραφή λέει: «Φοβού τον Θεόν και φύλαττε τας εντολάς αυτού … Διότι ο Θεός θέλει φέρει εις κρίσιν παν έργον και παν κρυπτόν, είτε αγαθόν είτε πονηρόν» (Εκκλ. ιβ΄13,14, Ιακ. β΄12).
Οι ανθρώπινες συνειδήσεις ποικίλουν. Μερικές συνειδήσεις είναι «ασθενείς», ενώ άλλες «μεμιασμένες», «πονηρές», ή «καυτηριασμένες» (Α΄Κορ. η΄7,12, Τίτ. α΄15, Εβρ. ι΄22, Α΄Τιμ. δ΄2). Ένα ρολόι, ακόμη και αν λειτουργεί καλά, πρέπει να ρυθμισθεί σωστά για να έχει αξία. Οι συνειδήσεις μας μάς λένε ότι πρέπει να κάνουμε το ορθό, αλλά δε μας λένε ποιο είναι το ορθό. Μόνο οι συνειδήσεις που ρυθμίζονται με το μεγάλο μέτρο του Θεού – το νόμο Του – μπορούν να μη περιπλανώνται μέσα στην αμαρτία.
Επισημαίνει την Αμαρτία. Χωρίς τις Δέκα Εντολές, οι άνθρωποι δεν μπορούν να δουν καθαρά την αγιότητα του Θεού, τη δική τους ενοχή, ή την ανάγκη τους για μετάνοια. Όταν δεν ξέρουν ότι παραβιάζουν το νόμο του Θεού, δεν έχουν το αίσθημα της απώλειάς τους ή την ανάγκη τους για το εξιλαστήριο αίμα του Χριστού.
Βοηθώντας τους ανθρώπους να δουν την πραγματική τους κατάσταση, ο νόμος λειτουργεί σαν καθρέφτης (Ιακ. α΄23-25). Εκείνοι οι οποίοι «θεωρούν» σε αυτόν, βλέπουν τις ελλείψεις του χαρακτήρα τους σε αντίθεση με το δίκαιο χαρακτήρα του Θεού. Έτσι, ο ηθικός νόμος αποδεικνύει ότι όλος ο κόσμος είναι ένοχος ενώπιον του Θεού (Ρωμ. γ΄19), κάνοντας τον καθένα υπόλογο ενώπιον Αυτού.
«Διά του νόμου γίνεται η γνώρισις της αμαρτίας» (Ρωμ. γ΄20), επειδή «η αμαρτία είναι η ανομία» (ΑΊωάν. γ΄4). Μάλιστα, ο Παύλος λέει: «Την αμαρτίαν δεν εγνώρισα, ειμή διά του νόμου» (Ρωμ. ζ΄7). Ελέγχοντας τους αμαρτωλούς για τις αμαρτίες τους, τους βοηθάει να συνειδητοποιήσουν ότι είναι καταδικασμένοι στην κρίση της θείας οργής και ότι αντιμετωπίζουν την τιμωρία του αιώνιου θανάτου. Τους κάνει να αισθανθούν την ολοσχερή απελπισία τους.
Είναι ένας Παράγοντας για Μετάνοια. Ο νόμος του Θεού είναι το όργανο που χρησιμοποιεί το Άγιο Πνεύμα για να μας φέρει σε μετάνοια. «Ο νόμος του Κυρίου είναι άμωμος, επιστρέφων ψυχήν» (Ψαλμ. ιθ΄7). Αφού δούμε τον αληθινό χαρακτήρα μας, διαπιστώνουμε ότι είμαστε αμαρτωλοί, ότι είμαστε μελλοθάνατοι και χωρίς ελπίδα, και τότε αισθανόμαστε την ανάγκη ενός Σωτήρα. Τότε τα καλά νέα του ευαγγελίου αποκτούν πραγματικό νόημα. Έτσι, ο νόμος μάς δείχνει το Χριστό, το μόνο που μπορεί να μας βοηθήσει να διαφύγουμε από την απελπιστική μας κατάσταση. Κάτω από αυτό το φως ο Απόστολος Παύλος αναφέρθηκε τόσο στον ηθικό όσο και στον τελετουργικό νόμο ως «παιδαγωγός ημών εις τον Χριστόν, διά να δικαιωθώμεν εκ πίστεως» (Γαλ. γ΄24).
Ενώ ο νόμος μάς αποκαλύπτει την αμαρτία, δεν μπορεί ποτέ να μας σώσει. Ακριβώς όπως το νερό είναι το μέσον για να καθαρίσει ένα λερωμένο πρόσωπο, έτσι και εμείς, αφού ανακαλύψαμε την ανάγκη μας στον καθρέφτη του ηθικού νόμου του Θεού, προστρέχουμε στην «πηγή ανεωγμένη» «διά την αμαρτίαν και διά την ακαθαρσίαν» (Ζαχ. ιγ΄1) και λευκαινόμαστε «εν τω αίματι του Αρνίου» (Αποκ. ζ΄14). Οφείλουμε να προσβλέπουμε στο Χριστό, «και καθώς ο Χριστός αποκαλύπτεται … σε μας επάνω στο σταυρό του Γολγοθά, πεθαίνοντας κάτω από το βάρος των αμαρτιών όλου του κόσμου, το Άγιο Πνεύμα δείχνει … σε μας τη στάση του Θεού προς εκείνους που μετανοούν για τις παραβάσεις τους». Τότε η ελπίδα γεμίζει τις ψυχές μας και με πίστη προστρέχουμε στο Σωτήρα μας ο οποίος μας παρέχει το δώρο της αιώνιας ζωής (Ιωάν. γ΄16).
Προμηθεύει την Αληθινή Ελευθερία. Ο Χριστός είπε ότι «πας όστις πράττει την αμαρτίαν, δούλος είναι της αμαρτίας» (Ιωάν. η΄34). Όταν παραβαίνουμε το νόμο του Θεού, δεν έχουμε ελευθερία. Η υπακοή όμως στις Δέκα Εντολές μας εξασφαλίζει την αληθινή ελευθερία. Αλλά να ζούμε μέσα στα όρια του νόμου του Θεού σημαίνει ελευθερία από την αμαρτία. Και αυτό σημαίνει ελευθερία από ό,τι συνοδεύει την αμαρτία – συνεχής στενοχώρια, πληγωμένη συνείδηση, αυξανόμενη ενοχή και τύψη που φθείρουν τις ζωτικές δυνάμεις της ζωής. Ο ψαλμωδός είπε: «Θέλω περιπατεί εν ευρυχωρία, διότι εξεζήτησα τας εντολάς σου» (Ψαλμ. ριθ΄45). Ο Ιάκωβος αναφέρεται στο δεκάλογο ως «νόμον βασιλικόν», «τέλειον νόμον της ελευθερίας» (Ιακ. β΄8, α΄25).
Για να λάβουμε την ελευθερία, ο Χριστός μας προσκαλεί να έρθουμε σε Αυτόν με τα βάρη της αμαρτίας μας. Μας προσφέρει αντί αυτής το ζυγό Του, ο οποίος είναι ελαφρός (Ματθ. ια΄29,30). Ένας ζυγός είναι εργαλείο υπηρεσίας. Διαιρώντας το φορτίο, ο ζυγός κάνει ελαφρότερη την εργασία. Ο Χριστός προσφέρεται να μπει μαζί μας στο ζυγό. Ο ζυγός ο ίδιος είναι ο νόμος. «Ο μεγάλος νόμος της αγάπης που αποκαλύφθηκε στην Εδέμ, που διακηρύχθηκε το Σινά και που στη νέα διαθήκη γράφηκε στην καρδιά, είναι αυτός που κάνει τον άνθρωπο να εργασθεί σύμφωνα με το θέλημα του Θεού». Όταν είμαστε στον ίδιο ζυγό με το Χριστό, Αυτός σηκώνει το βαρύ φορτίο, και καθιστά την υπακοή χαρά. Μας καθιστά ικανούς να επιτύχουμε σε ό,τι πρώτα φαινόταν αδύνατο. Έτσι, εκείνος ο νόμος γραμμένος στην καρδιά μας γίνεται τρυφή και χαρά. Είμαστε ελεύθεροι επειδή θέλουμε να κάνουμε όπως ο Θεός εντέλλεται.
Εάν ο νόμος παρουσιάζεται χωρίς τη σώζουσα δύναμη του Χριστού, δεν υπάρχει απελευθέρωση από την αμαρτία. Αλλά η σώζουσα χάρη του Θεού, η οποία δεν εξουδετερώνει το νόμο, φέρει τη δύναμη η οποία μας ελευθερώνει από την αμαρτία, διότι «όπου είναι το Πνεύμα του Κυρίου, εκεί ελευθερία» (Β΄Κορ. γ΄17).
Αναχαιτίζει το Κακό και Φέρνει Ευλογίες. Η αύξηση στο έγκλημα, στη βιαιότητα, στην ανηθικότητα, στην ασέβεια που κατακλύζει τον κόσμο, προήλθε από την περιφρόνηση στο Δεκάλογο. Όπου αυτός ο νόμος είναι δεκτός, εμποδίζει την αμαρτία, προάγει τις ορθές πράξεις, και γίνεται μέσον εγκαθίδρυσης της δικαιοσύνης. Έθνη που έχουν ενσωματώσει τις αρχές του στους νόμους τους, έχουν την εμπειρία μεγάλων ευλογιών. Από την άλλη πλευρά, εγκατάλειψη των αρχών του οδηγεί σε βέβαιη παρακμή.
Στα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης συχνά ο Θεός ευλογούσε έθνη και άτομα ανάλογα με την υπακοή τους στο νόμο Του. Η Αγία Γραφή λέει: «Η δικαιοσύνη υψώνει έθνος» (Παρ. ιδ΄34, ις΄12). Εκείνοι που αρνούνται να υπακούσουν στις εντολές του Θεού, αντιμετωπίζουν συμφορές (Ψαλμ. πθ΄31,32). «Κατάρα του Κυρίου εν τω οίκω του ασεβούς, ευλογεί δε την κατοικίαν των δικαίων» (Παρ. γ΄33, Λευιτ. κς΄, Δευτ. κη΄). Η ίδια γενική αρχή αληθεύει και για σήμερα.
