Η Σώζουσα Χάρη του Θεού
Η Αγία Γραφή αποκαλύπτει ένα Θεό που έχει υπέρτατο ενδιαφέρον για τη σωτηρία της ανθρωπότητας. Τα μέλη της Θεότητας συνεργάσθηκαν για να επαναφέρουν τους ανθρώπους στην ένωση με το Δημιουργό τους. Ο Ιησούς εξαίρει τη σώζουσα αγάπη του Θεού λέγοντας: «Διότι τόσον ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε έδωκε τον Υιόν αυτού τον μονογενή, διά να μη απολεσθή πας ο πιστεύων εις αυτόν, αλλά να έχη ζωήν αιώνιον» (Ιωάν. γ΄16).
Η Αγία Γραφή διακηρύττει ότι «ο Θεός είναι αγάπη» (Α΄Ιωάν. δ΄8). Προσέγγισε στην ανθρωπότητα με «αγάπησιν αιώνιον» (Ιερ. λα΄3). Ο Θεός ο οποίος απευθύνει την πρόσκληση της σωτηρίας είναι παντοδύναμος, αλλά η αγάπη Του καθιστά αναγκαία την άδειά Του κάθε πρόσωπο να έχει την ελευθερία επιλογής στην ανταπόκριση (Αποκ. γ΄20,21). Ο πειθαναγκασμός, μια μέθοδος αντίθετη προς το χαρακτήρα Του, δεν μπορεί να έχει θέση στο σχέδιό Του για τη σωτηρία.
Η Θεία Πρωτοβουλία. Όταν ο Αδάμ και η Εύα αμάρτησαν, ο Θεός πήρε την πρωτοβουλία να τους αναζητήσει. Το ένοχο ζευγάρι, ακούοντας τη φωνή του Δημιουργού τους, δεν έτρεξαν χαρούμενα να Τον συναντήσουν, όπως έκαναν πριν. Αντίθετα, κρύφθηκαν. Αλλά ο Θεός δεν τους εγκατέλειψε. Πιο επίμονα τους κάλεσε: «Πού είστε;»
Με βαθιά λύπη, ο Θεός σκιαγράφησε τις συνέπειες της ανυπακοής τους – τον πόνο, τις δυσκολίες που θα αντιμετώπιζαν. Και όμως στην απόλυτα απελπιστική τους κατάσταση αποκάλυψε ένα θαυμάσιο σχέδιο, υποσχόμενος την τελική νίκη κατά της αμαρτίας και του θανάτου (Γέν. γ΄15).
Χάρη ή Δικαιοσύνη; Αργότερα, μετά την αποστασία του Ισραήλ στο Σινά, ο Κύριος αποκάλυψε τον καλοκάθαγο αλλά δίκαιο χαρακτήρα Του στο Μωυσή, διακηρύττοντας: «Κύριος, Κύριος ο Θεός, οικτίρμων και ελεήμων, μακρόθυμος, και πολυέλεος, και αληθινός, φυλάττων έλεος εις χιλιάδας, συγχωρών ανομίαν και παράβασιν και αμαρτίαν, και ουδόλως αθωόνων τον ένοχον. Ανταποδίδων την ανομίαν των πατέρων επί τα τέκνα, και επί τα τέκνα των τέκνων, έως τρίτης και τετάρτης γενεάς» (Έξ. λδ΄6,7).
Ο χαρακτήρας του Θεού αποκαλύπτει ένα μοναδικό μίγμα χάρης και δικαιοσύνης, προθυμίας για συγχώρηση και απροθυμίας για απάλειψη την ενοχής. Μόνο στο πρόσωπο του Χριστού μπορούμε να κατανοήσουμε πώς αυτές οι ιδιότητες του χαρακτήρα μπορούν να συνυπάρχουν.
Να Συγχωρήσει ή να Τιμωρήσει; Κατά την εποχή της αποστασίας του Ισραήλ, ο Θεός συχνά ικέτευε θερμά το λαό Του να αναγνωρίσουν την ανομία τους και να επιστρέψουν σε Αυτόν (Ιερ. γ΄12-14). Αλλά αυτοί απέρριψαν την ευμενή πρόσκλησή Του (Ιερ. ε΄3). Μια αμετανόητη στάση που περιπαίζει τη συγχώρηση, καθιστά την τιμωρία αναπόφευκτη (Ψαλμ. ζ΄12).
Αν και ο Θεός είναι ελεήμων, δεν μπορεί να συγχωρήσει εκείνους οι οποίοι προσκολλώνται στην αμαρτία (Ιερ. ε΄7). Η συγχώρηση έχει ένα σκοπό. Ο Θεός θέλει οι αμαρτωλοί να αλλαχθούν σε άγιους: «Ας εγκαταλίπη ο ασεβής την οδόν αυτού, και ο άδικος τας βουλάς αυτού, και ας επιστρέψη προς τον Κύριον, και θέλει ελεήσει αυτόν, και προς τον Θεόν ημών, και αυτός θέλει συγχωρήσει αφθόνως» (Ησ. νε΄7). Το μήνυμά Του για σωτηρία ηχεί πολύ καθαρά σε όλον τον κόσμο: «Εις εμέ βλέψατε και σώθητε πάντα τα πέρατα της γης, διότι εγώ είμαι Θεός και δεν υπάρχει άλλος» (Ησ. με΄22).
Η Οργή του Θεού κατά της Αμαρτίας. Η πρωταρχική παράβαση δημιούργησε στην ανθρώπινη διάνοια διάθεση εχθρότητας κατά του Θεού (Κολ. α΄21). Κατά συνέπεια, μας αξίζει η δυσαρέσκεια του Θεού, ο οποίος είναι «πυρ καταναλίσκον» κατά της αμαρτίας (Εβρ. ιβ΄29, Αββ. α΄13). Μια είναι η αλήθεια, ότι «πάντες ήμαρτον» (Ρωμ. γ΄23), και όλοι είναι «εκ φύσεως τέκνα οργής» (Εφεσ. β΄3, ε΄6), και υποκείμενοι στο θάνατο, «επειδή ο μισθός της αμαρτίας είναι θάνατος» (Ρωμ. ς΄23).
Η Αγία Γραφή ονομάζει θεία οργή την αντίδραση του Θεού κατά της αμαρτίας και της αδικίας (Ρωμ. α΄18). Και όμως, συγχρόνως ο Θεός λαχταράει να σώσει τον επαναστατημένο κόσμο. Ενώ μισεί κάθε αμαρτία, δείχνει ένα τρυφερό ενδιαφέρον για κάθε αμαρτωλό.
Η Ανθρώπινη Ανταπόκριση. Οι σχέσεις του Θεού με τον Ισραήλ κορυφώθηκαν στη διακονία του Ιησού Χριστού, ο οποίος έδειξε ολοκάθαρα «τον υπερβάλλοντα πλούτον της χάριτος αυτού» (Εφεσ. β΄7). Ο Απόστολος Ιωάννης είπε: «Είδομεν την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά του Πατρός. πλήρης χάριτος και αληθείας» (Ιωάν. α΄14). Ο Απόστολος Παύλος έγραψε για τον Ιησού ότι «εγεννήθη εις ημάς σοφία από Θεού, δικαιοσύνη τε και αγιασμός και απολύτρωσις. Ώστε καθώς είναι γεγραμμένον, ο καυχώμενος εν Κυρίω ας καυχάται» (Α΄Κορ. α΄30,31). Γι’ αυτό ποιος μπορεί να καταφρονήσει «τον πλούτον της χρηστότητος αυτού»; Καθόλου παράξενο που ο Απόστολος Παύλος τονίζει ότι «η χρηστότης του Θεού» είναι που οδηγεί στη μετάνοια (Ρωμ. β΄4).
Ακόμη και η ανθρώπινη ανταπόκριση στην προσφορά σωτηρίας από το Θεό δεν έχει την προέλευσή της στις ανθρώπινες υπάρξεις, αλλά στο Θεό. Η πίστη μας είναι χάρισμα του Θεού (Ρωμ. ιβ΄3), όπως και η μετάνοιά μας (Πράξ. ε΄31). Η αγάπη μας ξυπνάει σε ανταπόκριση της αγάπης του Θεού (Α΄Ιωάν. δ΄19). Δεν μπορούμε να σώσουμε τον εαυτό μας από το Σατανά, από την αμαρτία, από τις θλίψεις και από το θάνατο. «Πάσα η δικαιοσύνη ημών είναι ως ρυπαρόν ιμάτιον» (Ησ. ξδ΄6). «Ο Θεός όμως πλούσιος ων εις έλεος, διά την πολλήν αγάπην αυτού με την οποίαν ηγάπησεν ημάς, και ενώ ήμεθα νεκροί διά τα αμαρτήματα, εζωοποίησεν ημάς μετά του Χριστού … Διότι κατά χάριν είσθε σεσωσμένοι διά της πίστεως. Και τούτο δεν είναι από σας, Θεού το δώρον. Ουχί εξ έργων διά να μη καυχηθή τις» (Εφεσ. β΄4,5,8,9).
