Η Πραγματοποίηση της Ενότητας
Αν η εκκλησία πρέπει να έχει την εμπειρία της ενότητας, η Θεότητα καθώς και οι πιστοί πρέπει να ενωθούν προς το σκοπό αυτό. Ποια είναι η πηγή της ένωσης και μπορεί αυτή να επιτευχθεί; Ποιο ρόλο παίζουν οι πιστοί;
Η Πηγή της Ενότητας. Η Γραφή δείχνει ότι η ενότητα έχει τις πηγές της:
1) τη διαφυλάττουσα δύναμη του Πατέρα (Ιωάν. ιζ΄11),
2) τη δόξα του Πατέρα που ο Χριστός έδωσε στους οπαδούς Του (Ιωάν. ιζ΄22) και
3) την ενοίκηση του Χριστού μέσα στους πιστούς (Ιωάν. ιζ΄23).
Το Άγιο Πνεύμα, «το Πνεύμα του Χριστού» που διαμένει στο σώμα του Χριστού είναι η συνεκτική δύναμη και παρουσία που κρατάει κάθε τμήμα ενωμένο.
Όπως ο άξονας και οι ακτίνες της ρόδας, έτσι και τα μέλη της εκκλησίας (οι ακτίνες) όσο πιο κοντά έρχονται στο Χριστό (τον άξονα), τόσο πιο κοντά έρχονται και μεταξύ τους. Το μυστικό της πραγματικής ένωσης στην εκκλησία και στην οικογένεια δεν είναι η διπλωματία, ούτε η διαχείριση, ούτε οι υπεράνθρωπες προσπάθειες να υπερπηδηθούν οι δυσκολίες – αν και πολλά από αυτά θα πρέπει να γίνουν – αλλά η ένωση με το Χριστό.
Το Άγιο Πνεύμα ως Ενωτικός Παράγων. Ως «Πνεύμα του Χριστού» και ως «Πνεύμα της αληθείας», το Άγιο Πνεύμα επιφέρει την ενότητα.
1. Το επίκεντρο της ενότητας. Καθώς το Άγιο Πνεύμα εισέρχεται στους πιστούς, τους κάνει να ξεπερνούν τις ανθρώπινες προκαταλήψεις της κουλτούρας, της φυλής, του γένους, του χρώματος, της εθνικότητας και της θέσης (Γαλ. γ΄26-28). Αυτό το επιτυγχάνει φέρνοντας το Χριστό στην καρδιά. Εκείνοι, στους οποίους ενοικεί το Άγιο Πνεύμα, θα στραφούν στο Χριστό και όχι στον εαυτό τους. Η ένωσή τους με το Χριστό εγκαθιστά το δεσμό της ενότητας ανάμεσά τους – τον καρπό του ενοικούντος Πνεύματος. Τότε θα ελαχιστοποιήσουν τις διαφορές τους και θα ενωθούν στην αποστολή να δοξάσουν τον Ιησού.
2. Ο ρόλος των πνευματικών χαρισμάτων στην επίτευξη της ενότητας. Πώς είναι εφικτός ο σκοπός για την ενότητα της εκκλησίας; Όταν ο Χριστός άρχισε το μεσιτικό έργο Του δίπλα στον Πατέρα Του στον ουρανό, βεβαίωσε ότι ο σκοπός να είναι ο λαός Του ενωμένος δεν ήταν μια ψευδαίσθηση. Διαμέσου του Αγίου Πνεύματος έδωσε ειδικά χαρίσματα με την πρόθεση να εγκαταστήσει «την ενότητα της πίστεως» μεταξύ των πιστών.
Αναφερόμενος στα χαρίσματα αυτά ο Παύλος είπε ότι ο Χριστός «έδωκεν άλλους μεν αποστόλους, άλλους δε προφήτας, άλλους δε ευαγγελιστάς, άλλους δε ποιμένας και διδασκάλους». Αυτά τα χαρίσματα δόθηκαν στην εκκλησία «προς την τελειοποίησιν των αγίων, διά το έργον της διακονίας, διά την οικοδομήν του σώματος του Χριστού, εωσού καταντήσωμεν πάντες εις την ενότητα της πίστεως και της επιγνώσεως του Υιού του Θεού, εις άνδρα τέλειον, εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (Εφεσ. δ΄11-13).
Αυτά τα μοναδικά χαρίσματα έχουν προορισμό να αναπτύξουν «την ενότητα του Πνεύματος» σε μια «ενότητα της πίστεως» έτσι που οι πιστοί, ώριμοι και σταθεροί, να μην είναι «πλέον νήπιοι, κυματιζόμενοι και περιφερόμενοι με πάντα άνεμον διδασκαλίας, διά της δολιότητος των ανθρώπων, διά της πανουργίας εις το μεθοδεύεσθαι την πλάνην» (Εφεσ. δ΄14, δείτε το κεφάλαιο 16).
Μέσα από αυτά τα χαρίσματα οι πιστοί λένε την αλήθεια με αγάπη και αυξάνονται εν Χριστώ, την κεφαλή της εκκλησίας – αναπτύσσοντας μια δυναμική ενότητα αγάπης. Ο Απόστολος Παύλος λέει: «εξ ού [του Χριστού] παν το σώμα συναρμολογούμενον και συνδεόμενον διά πάσης συναφείας των συνεργούντων μελών, κατά την ανάλογον ενέργειαν ενός εκάστου μέρους, κάμνει την αύξησιν του σώματος, προς οικοδομήν εαυτού, εν αγάπη» (Εφεσ. δ΄16).
3. Η βάση για την ενότητα. Επειδή είναι το «Πνεύμα της αληθείας» (Ιωάν. ιε΄26), το Άγιο Πνεύμα εργάζεται να εκπληρώσει την υπόσχεση του Χριστού. Το έργο Του είναι να οδηγήσει τους πιστούς «εις πάσαν την αλήθειαν» (Ιωάν. ις΄13). Σαφώς λοιπόν, η χριστοκεντρική αλήθεια είναι η βάση της ενότητας.
Το έργο του Αγίου Πνεύματος είναι να οδηγεί τους πιστούς στην αλήθεια που είναι ο Ιησούς. Μια τέτοια μελέτη έχει ενωτικό αποτέλεσμα. Παραταύτα, η μελέτη μόνη δεν επαρκεί για να οδηγήσει στην ένωση. Μόνο πιστεύοντας στην αλήθεια, βιώνοντας και κηρύττοντας αυτήν όπως ήταν στον Ιησού, φθάνει κανείς στην πραγματική ένωση. Η συναδέλφωση, τα πνευματικά χαρίσματα και η αγάπη, όλα έχουν τη σπουδαιότητά τους, αλλά η πληρότητά τους έρχεται διαμέσου Εκείνου ο οποίος είπε, «εγώ είμαι η οδός, η αλήθεια και η ζωή» (Ιωάν. ιδ΄6). Ο Χριστός προσευχήθηκε: «Αγίασον αυτούς εν τη αληθεία σου, ο λόγος ο ιδικός σου είναι αλήθεια» (Ιωάν. ιζ΄17). Για να έχουν την εμπειρία της ενότητας, οι πιστοί πρέπει να δεχθούν το φως που εκπέμπεται από το Λόγο του Θεού.
Καθώς αυτή η αλήθεια όπως είναι στον Ιησού, ενοικεί και στην καρδιά, θα εκλεπτύνει, θα εξυψώσει και θα εξαγνίσει τη ζωή, εξαλείφοντας κάθε προκατάληψη και προστριβή.
Η Νέα Εντολή του Χριστού. Όπως ο άνθρωπος, έτσι και η εκκλησία πλάσθηκε κατά την εικόνα του Θεού. Όπως κάθε μέλος της Θεότητας έχει αγάπη για τους άλλους, έτσι και τα μέλη της εκκλησίας θα αγαπούν ο ένας τον άλλον. Ο Χριστός έδωσε εντολή στους πιστούς να επιδείξουν την αγάπη τους στο Θεό αγαπώντας τους άλλους όπως αγαπούν τον εαυτό τους (Ματθ. κβ΄39).
Ο ίδιος ο Ιησούς κράτησε αυτή την αγάπη έως εσχάτων στο Γολγοθά. Ακριβώς πριν από το θάνατο Του επέκτεινε την εντολή που είχε διατυπώσει παλαιότερα, δίνοντας στους μαθητές μια νέα εντολή: «Να αγαπάτε αλλήλους καθώς σας ηγάπησα» (Ιωάν. ιε΄12, Ιωάν. ιγ΄34). Είναι σαν να τους έλεγε: «Δε σας ζητώ να υπερασπισθείτε τα δικαιώματά σας, να πάρετε ό,τι σας ανήκει, να κάνετε αγωγή αν παραστεί ανάγκη. Σας ζητώ να γυμνώσετε την πλάτη σας στο μαστίγωμα, να γυρίσετε και από το άλλο μάγουλο, να κατηγορηθείτε άδικα, να υποστείτε ειρωνείες, εμπαιγμούς, μωλωπισμούς, να καρφωθείτε σε ένα σταυρό και να θαφτείτε, αν αυτό απαιτείται για την αγάπη προς τους άλλους. Αυτό είναι να αγαπάτε τους άλλους όπως εγώ σας αγαπώ.»
1. Το ανέφικτο, εφικτό. Πώς μπορούμε να αγαπάμε όπως ο Χριστός αγάπησε; Αδύνατον! Ο Χριστός ζητάει το αδύνατον, επειδή Εκείνος μπορεί να εκπληρώσει το αδύνατον. Υπόσχεται: «Και εγώ εάν υψωθώ εκ της γης, θέλω ελκύσει πολλούς προς εμαυτόν» (Ιωάν. ιβ΄32). Επειδή η ενότητα με το σώμα του Χριστού γίνεται με την ενσάρκωσή Του, η ενότητα των πιστών με το Θεό γίνεται διά του Λόγου ο οποίος έγινε σαρξ. Η ένωση των πιστών σχετίζεται επίσης με την κοινή ρίζα τους προς την Άμπελο. Και τελικά, είναι ριζωμένη στο σταυρό: η αγάπη του Γολγοθά που ανατέλλει μέσα στους πιστούς.
2. Ενότητα στο σταυρό. Η ενότητα της εκκλησίας λαμβάνει χώρα στο σταυρό. Μόνο όταν συνειδητοποιήσουμε ότι δεν μπορούμε και δεν αγαπούμε όπως ο Ιησούς, τότε παραδεχόμαστε την ανάγκη μας της παρουσίας Του – και Τον πιστεύουμε όταν λέει, «χωρίς εμού δεν δύνασθε να κάμητε ουδέν» (Ιωάν. ιε΄5). Στο σταυρό καταλαβαίνουμε ότι δεν πέθανε μόνο για μας, αλλά για κάθε άτομο στη γη. Αυτό σημαίνει ότι αγαπάει όλες τις εθνικότητες, τις φυλές, τα χρώματα και τις τάξεις. Αγαπάει όλους εξίσου οποιαδήποτε διαφορά και αν υπάρχει. Γι’ αυτό η ενότητα έχει τις ρίζες της στο Θεό. Η περιορισμένη αντίληψη του ανθρώπου τείνει να χωρίζει του ανθρώπους. Ο σταυρός αφαιρεί την ανθρώπινη τυφλότητα και θέτει την ετικέτα της τιμής στις ανθρώπινες υπάρξεις. Αυτό δείχνει ότι κανένας δεν είναι ανάξιος. Όλοι είναι επιθυμητοί. Αν ο Χριστός τους αγαπάει, και εμείς πρέπει να το κάνουμε.
Όταν ο Χριστός προείπε ότι η σταύρωσή Του θα έλκυε όλους σε Αυτόν, εννοούσε ότι η ελκύουσα μαγνητική δύναμή Του θα έφερνε την ενότητα στο σώμα Του – την εκκλησία. Το απροσπέλαστο χάσμα ανάμεσα στον ουρανό και σε μας, το χάσμα που διέσχισε ο Χριστός, καθιστά ασήμαντο το μικρό δρόμο ή την πόλη που πρέπει να διασχίσουμε για να φθάσουμε σε έναν αδελφό μας.
Γολγοθάς σημαίνει «αλλήλων τα βάρη βαστάζετε» (Γαλ. ς΄2). Αυτός έφερε ολόκληρο το βάρος της ανθρωπότητας, το οποίο σύνθλιψε τη ζωή Του, ώστε Αυτός να μπορεί να μας δώσει ζωή και να μας ελευθερώσει για να βοηθάμε ο ένας τον άλλον.
Βήματα προς την Ενότητα. Η ενότητα δεν έρχεται αυτόματα. Οι πιστοί πρέπει να κάνουν κάποια βήματα για να την εξασφαλίσουν.
1. Ενότητα στο σπίτι. Το σπιτικό αποτελεί χώρο ιδεώδους εξάσκησης για την ενότητα της εκκλησίας (Δείτε το κεφάλαιο 22). Όταν μάθουμε μέσα στην οικογένεια τη συνετή διαχείριση, την ευγένεια, την καλοσύνη, την υπομονή και την αγάπη, με κεντρικό σημείο το σταυρό, θα είμαστε σε θέση να φέρουμε αυτές τις αρχές και στην εκκλησία.
2. Σκοπός για την ενότητα. Ποτέ δε θα φθάσουμε στην ενότητα, εκτός αν εργασθούμε ενσυνείδητα γι’ αυτή. Και δεν μπορούμε ποτέ να έχουμε την ικανοποίηση ότι το επιτύχαμε. Πρέπει κάθε μέρα να προσευχόμαστε για ενότητα και να την καλλιεργούμε.
Οφείλουμε να ελαχιστοποιήσουμε τις διαφορές και να αποφύγουμε να διαφωνούμε για επουσιώδη πράγματα. Αντί να βλέπουμε αυτά που μας χωρίζουν, να μιλάμε για πολύτιμες αλήθειες στις οποίες συμφωνούμε. Να μιλάμε για την ενότητα και να προσευχόμαστε ώστε η προσευχή του Χριστού να εκπληρωθεί. Κάνοντας αυτό, μπορούμε να πραγματοποιήσουμε την ενότητα και αρμονία που ο Θεός θέλει να έχουμε.
3. Συνεργασία προς ένα κοινό σκοπό. Η εκκλησία ποτέ δε θα έχει την εμπειρία της ενότητας εκτός αν, ενεργώντας σαν μονάδα, επιδίδεται στο κήρυγμα του ευαγγελίου του Ιησού Χριστού. Μια τέτοια αποστολή προδιαθέτει σε μια ιδεώδη εξάσκηση αρμονίας. Διδάσκει στους πιστούς ότι όλοι είναι μέρη της ισχυρής οικογένειας του Θεού, και ότι η ευτυχία του συνόλου εξαρτάται από την ευημερία του κάθε πιστού.
Κατά τη διακονία Του ο Χριστός συγχώνευσε την αποκατάσταση της ψυχής και την αποκατάσταση του σώματος. Και όταν απέστειλε τους μαθητές Του, επέμενε στην ίδια έμφαση: να κηρύξουν και να θεραπεύσουν (Λουκά θ΄2, ι΄9).
Έτσι, η εκκλησία του Χριστού πρέπει να κάνει και το έργο του κηρύγματος – τη διακονία του λόγου – και το ιατρικό ιεραποστολικό έργο. Καμιά από αυτές τις δύο φάσεις του έργου δεν πρέπει να επιτελεσθεί ανεξάρτητα ή να απορροφήσει όλη την ενέργεια. Όπως στην εποχή του Χριστού, μια ισορροπία, μια αρμονική συνεργασία πρέπει να χαρακτηρίζει το έργο μας για τις ψυχές.
Εκείνοι που εμπλέκονται στις διάφορες φάσεις του έργου της εκκλησίας, πρέπει να συνεργάζονται στενά εάν επιθυμούν να δώσουν στον κόσμο την πρόσκληση με ισχυρό τρόπο. Μερικοί αισθάνονται ότι η ενότητα απαιτεί παγίωση για να είναι αποτελεσματική. Ωστόσο, το σώμα σε μια μεταφορική έννοια δείχνει ότι κάθε όργανο, μικρό ή μεγάλο, είναι σπουδαίο. Η συνεργασία – όχι ο ανταγωνισμός – είναι το σχέδιο του Θεού στο παγκόσμιο έργο. Έτσι, η ενότητα με το σώμα του Χριστού αποτελεί απόδειξη της ανιδιοτελούς αγάπης του Χριστού που τόσο μεγαλόπρεπα εκδηλώθηκε στο σταυρό.
4. Ανάπτυξη παγκόσμιας προοπτικής. Μια εκκλησία δεν επιδεικνύει αληθινή ενότητα αν δε συμβάλλει δραστήρια στο έργο του Θεού σε όλα τα μέρη της γης. Η εκκλησία πρέπει να κάνει το παν για να αποφύγει τον απομονωτισμό σε επίπεδο εθνικό, πολιτιστικό ή τοπικό. Για να επιτευχθεί η ενότητα στην κρίση, στο σκοπό και στη δράση, πρέπει οι πιστοί των διαφόρων εθνικοτήτων να αναμιχθούν και να συνεργασθούν.
Η εκκλησία πρέπει να φροντίσει να μην υποθάλπει διαχωρισμό εθνικών συμφερόντων, ο οποίος θα έβλαπτε την ενότητά της και την παγκόσμια εξάπλωσή της. Η ηγεσία της εκκλησίας πρέπει να ενεργήσει κατά τρόπον ώστε να διατηρήσει ισότητα και ενότητα, φροντίζοντας να μην αναπτύξει προγράμματα ή οικοδομές σε μια περιοχή χρηματοδοτώντας σε βάρος του έργου άλλων περιοχών του κόσμου.
5. Αποφυγή στάσης που διαιρεί. Η στάση της ιδιοτέλειας, της περηφάνιας, της αυτοπεποίθησης, της αυτάρκειας, της ανωτερότητας, της προκατάληψης, της κατάκρισης, της καταγγελίας, της μεμψιμοιρίας μεταξύ των πιστών συμβάλλει στη διάσπαση της εκκλησίας. Συχνά η απώλεια της πρώτης αγάπης στη χριστιανική πείρα βρίσκεται πίσω από αυτή τη στάση. Μια νέα ματιά στο δώρο του Θεού στο Γολγοθά μπορεί να ανανεώσει την αμοιβαία αγάπη (Α’ Ιωάν. δ΄9-11). Η χάρη του Θεού που μεταβιβάζεται με το Άγιο Πνεύμα μπορεί να εξαλείψει αυτές τις πηγές της διάσπασης στις φυσικές καρδιές.
Όταν σε μια εκκλησία της Καινής Διαθήκης δημιουργήθηκε το πρόβλημα της διάσπασης, ο Παύλος συνέστησε στην εκκλησία, «περιπατείτε κατά το Πνεύμα» (Γαλ. ε΄16). Με συνεχή προσευχή πρέπει να επιζητούμε την οδηγία του Αγίου Πνεύματος, το οποίο μας οδηγεί στην ενότητα. Βαδίζοντας κατά το Πνεύμα, οδηγούμαστε στον καρπό του Πνεύματος – αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότητα, αγαθοσύνη, πίστη, πραότητα, εγκράτεια. – που είναι αποτελεσματικό αντίδοτο κατά της διάσπασης (Γαλ. ε΄22,23).
Ο Ιάκωβος μίλησε εναντίον μιας άλλης ρίζας διάσπασης: εξαρτάται πώς φερόμαστε στους ανθρώπους ανάλογα με την οικονομική ή κοινωνική θέση τους. Με σκληρές λέξεις καταγγέλλει μια τέτοια εύνοια: «Εάν όμως προσωποληπτήτε, κάμνετε αμαρτίαν και ελέγχεσθε υπό του νόμου ως παραβάται» (Ιακ. β΄9). Επειδή ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης (Πράξ. ι΄34), δεν πρέπει να φερόμαστε με σεβασμό σε κάποια μέλη της εκκλησίας από ό,τι σε άλλα με βάση τη θέση, τα χρήματα ή τις ικανότητες. Πρέπει να τους σεβόμαστε, αλλά δεν πρέπει να τους θεωρούμε ως πιο πολύτιμους στον ουράνιο Πατέρα μας από ό,τι το μικρότερο παιδί του Θεού. Τα λόγια του Χριστού επιβεβαιώνουν την άποψή μας: «Καθ’ όσον εκάματε εις ένα τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εις εμέ εκάματε» (Ματθ. κε΄40). Ο Χριστός αντιπροσωπεύεται από τον ελάχιστο καθώς και από τα πιο ευλογημένα μέλη. Όλοι είναι παιδιά του Θεού και ως εκ τούτου ίσης σπουδαιότητας γι’ Αυτόν.
Όπως ο Κύριος μας, ο Υιός του ανθρώπου, έγινε ο αδελφός για κάθε γιο και θυγατέρα του Αδάμ, έτσι και εμείς οι οπαδοί Του καλούμαστε να φθάσουμε στην ενότητα του πνεύματος και της αποστολής προς τη σωτηρία των αδελφών μας από «παν έθνος, και φυλήν, και γλώσσαν και λαόν» (Αποκ. ιδ΄6).
