Αυτή θα έπρεπε να είναι μια πολύ απλή ερώτηση, αλλά το θέμα περιπλέκεται, επειδή η Αγία Γραφή χρησιμοποιεί τη λέξη «νόμος» με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Ο «νόμος» στην Καινή Διαθήκη
Στην Καινή Διαθήκη η λέξη «νόμος» αναφέρεται συχνά στα πρώτα πέντε βιβλία της Αγίας Γραφής (π. χ. «όλα τα γραμμένα μέσα στον νόμο και στους προφήτες» (Πράξεις 24:14).
Η λέξη «νόμος» μπορεί επίσης να αναφέρεται στις Δέκα Εντολές, στον τελετουργικό νόμο που συσχετίζεται με τις λειτουργίες του Αγιαστηρίου, στον «νόμο του Μωυσή» ο οποίος παρείχε κανόνες για τον αρχαίο Ισραήλ, στον «νόμο της αμαρτίας», στον «νόμο του Πνεύματος» (Ρωμαίους 8:2), στον νόμο του κράτους.
Ισχύουν οι νόμοι αυτοί και στην εποχή μας;
Είναι προφανές ότι κάποιοι από τους παραπάνω νόμους δεν ισχύουν πια. Για παράδειγμα, ο τελετουργικός νόμος σχετιζόταν με θυσίες, λειτουργίες και γιορτές, οι οποίες ήταν ένας «τύπος» του Χριστού.
Τώρα που τα αληθινά γεγονότα έχουν λάβει χώρα ο «τύπος» δεν έχει λόγω ύπαρξης (Προς Εβραίους 7:12).
Ο νόμος του Μωυσή αποτελούνταν από κανόνες για τον Ισραήλ, που ήταν μια γεωργική θεοκρατία, επομένως πολλοί από τους κανόνες δεν ισχύουν για μας, παρόλο που οι αρχές στις οποίες βασίζονταν είναι ακόμα έγκυρες και άξιες προσοχής.
Οι Δέκα Εντολές
Η περισσότερη συζήτηση σχετικά με το αν οι Χριστιανοί πρέπει να τηρούν τον νόμο αναφέρει τις Δέκα Εντολές.
Το γεγονός ότι γράφτηκαν στην πέτρα με το δάχτυλο του Θεού φανερώνει τη μονιμότητά τους. Μάλιστα, ο Ιησούς είπε: «Σας διαβεβαιώνω, μέχρις ότου παρέλθει ο ουρανός και η γη, ένα γιώτα η μια κεραία δεν θα παρέλθει από τον νόμο, έως ότου όλα εκπληρωθούν» (Ματθαίου 5:18).
Ακόμη, ο απόστολος Παύλος έγραψε: «καταργούμε, λοιπόν, τον νόμο διαμέσου της πίστης; Μη γένοιτο· αλλά, ορθώνουμε τον νόμο» (Προς Ρωμαίους 3:31).
Γιατί ο νόμος αποκαλείται «διακονία θανάτου»;
Μολονότι όλα τα παραπάνω φαίνονται σαφή, ο απόστολος Παύλος έγραψε διάφορες σκέψεις σχετικά με τον νόμο που προκαλούν απορίες. Αποκαλεί τον νόμο «διακονία του θανάτου, που με γράμματα ήταν εντυπωμένη σε πέτρες» (Β΄ Προς Κορινθίους 3:7).
Επίσης, ο απόστολος Παύλος ισχυρίζεται πως:
- «Δεν είστε κάτω από νόμο, αλλά κάτω από χάρη» (Προς Ρωμαίους 6:14).
- «Τώρα, όμως, απαλλαχτήκαμε από τον νόμο, αφού έχουμε πεθάνει σε σχέση με εκείνο που μας κρατούσε, για να δουλεύουμε σύμφωνα με το νέο πνεύμα, και όχι σύμφωνα με το παλιό γράμμα» (Προς Ρωμαίους 7:6).
- «Όσοι είναι από έργα του νόμου, είναι κάτω από κατάρα… Διαμέσου του νόμου δεν ανακηρύσσεται δίκαιος κανένας μπροστά στον Θεό… ο νόμος δεν στηρίζεται στην πίστη… ο Χριστός μας εξαγόρασε από την κατάρα του νόμου» (Προς Γαλάτες 3:10-13).
Επομένως, είναι φυσικό πολλοί να έχουν συμπεράνει ότι ο νόμος δεν ισχύει πια για τους Χριστιανούς.
Ωστόσο, κανένας δεν θα ήθελε να υποστηρίξει ότι οι Χριστιανοί έχουν την «ελευθερία» να αμελούν τους γονείς τους, να δολοφονούν, να κλέβουν, να διαπράττουν μοιχεία, να λατρεύουν είδωλα.
Τι πραγματικά δίδαξε ο απόστολος Παύλος;
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε αυτό που πραγματικά δίδαξε ο απόστολος Παύλος, έχοντας υπόψη τη δήλωση του απόστολου Πέτρου: «…ο Παύλος, σύμφωνα με τη σοφία που του δόθηκε,… μιλώντας γι’ αυτά… ανάμεσα στα οποία είναι και μερικά δυσνόητα, τα οποία οι αμαθείς και αστήρικτοι στρεβλώνουν» (Β΄ Πέτρου 3:15,16).
Ο Παύλος στις επιστολές του προσπαθεί να διευκρινίσει τον πραγματικό ρόλο του νόμου, επειδή υπήρχε το πρόβλημα του νομικισμού.
Ο νομικιστής είναι εκείνος που προσπαθεί να κερδίσει τη σωτηρία του τηρώντας τον νόμο, και ο Παύλος διδάσκει ότι αυτό είναι αδύνατο — «Από τα έργα του νόμου δεν θα ανακηρυχθεί δίκαιος κανένας άνθρωπος» ( Προς Γαλάτες 2:16).
Σωζόμαστε, μόνο επειδή πιστεύουμε ότι ο Χριστός φορτώθηκε την ενοχή και την τιμωρία της αμαρτίας μας, ότι πέθανε τον θάνατο που εμείς θα έπρεπε να πεθάνουμε και ότι αναστήθηκε, ώστε να έχουμε μια καινούργια ζωή.
Γι’ αυτό ο Παύλος είπε: «Το τέλος του νόμου είναι ο Χριστός προς δικαιοσύνη σε κάθε έναν που πιστεύει» (Ρωμαίους 10:4). Ο νόμος δεν μπορεί να μας κάνει δίκαιους και κάθε προσπάθειά μας να αξιωθούμε την αιώνια ζωή τηρώντας πιστά τον νόμο είναι μάταια.
Ο ρόλος του νόμου στη ζωή του χριστιανού
Το γεγονός ότι ο Χριστός είναι «το τέλος του νόμου… προς δικαιοσύνη» δεν σημαίνει ότι Αυτός είναι το τέλος του νόμου προς αδικία. Ο νόμος ακόμα παίζει έναν σημαντικό ρόλο:
- «Διαμέσου του νόμου δίνεται σαφής γνώση της αμαρτίας» (Προς Ρωμαίους 3:20).
- «Δεν γνώρισα την αμαρτία, παρά διαμέσου του νόμου» (Προς Ρωμαίους 7:7).
- «Πριν, όμως, έρθει η πίστη, φρουρούμασταν κάτω από τον νόμο, περικλεισμένοι στην πίστη που επρόκειτο να αποκαλυφθεί. Ώστε ο νόμος έγινε παιδαγωγός μας στον Χριστό, για να ανακηρυχθούμε δίκαιοι διαμέσου της πίστης» (Προς Γαλάτες 3:23,24).
Ο νόμος αποκαλύπτει την αμαρτία μας. Μας καταδικάζει και μας αφήνει χαμένους και απελπισμένους. Τότε είναι που ο Θεός έρχεται μέσα στην απελπισία μας και μας φέρνει την ελπίδα της σωτηρίας εν Χριστώ.
Με την πίστη που μας παρέχει, μπορούμε να πιστέψουμε στις υποσχέσεις Του, και να μετανοήσουμε. Μέσω της πίστης και της μετάνοιάς μας ο Θεός μας δικαιώνει και μας γεμίζει με το Άγιο Πνεύμα.
Αυτός (το Άγιο Πνεύμα) μας καθοδηγεί και μας ικανώνει στο να τηρήσουμε τον νόμο του Θεού, όχι για να σωθούμε ή για να κερδίσουμε την εύνοιά Του, αλλά ως καρπό της πίστης και της σωτηρίας μας. «Επειδή, το αδύνατο στον νόμο, καθότι ήταν ανίσχυρος εξαιτίας της σάρκας, ο Θεός, στέλνοντας τον δικό του Υιό με ομοίωμα σάρκας αμαρτίας, και σε σχέση με την αμαρτία, κατέκρινε την αμαρτία στην σάρκα» (Προς Ρωμαίους 8:3,4).
Τελικά, πρέπει οι Χριστιανοί να τηρούν το νόμο;
Ίσως αυτή είναι μια παραπλανητική ερώτηση. Οι Χριστιανοί δεν πρέπει να τηρούν τον νόμο, για να κερδίσουν την σωτηρία.
Αν, όμως, έχουν αναγεννηθεί, έχουν σωθεί, πιστεύουν στον Χριστό, θα θέλουν να τηρούν τον νόμο και θα έχουν τη δύναμη του Πνεύματος στο να τηρούν το νόμο.
Ωστόσο, εάν δεν μπορούμε ή δεν θέλουμε να τηρούμε τον ηθικό νόμο του Θεού, δείχνει ότι ακόμα χρειαζόμαστε τον νόμο ως «παιδαγωγό μας στον Χριστό, για να ανακηρυχθούμε δίκαιοι διαμέσου της πίστης» (Προς Γαλάτες 3:23,24).