«Αγαπητοί, σας παρακαλώ, ως ξένους και παρεπίδημους, […] να έχετε καλή τη διαγωγή σας ανάμεσα στα έθνη, ώστε ενώ σας καταλαλούν σαν κακοποιούς, από τα καλά έργα, όταν τα δουν, να δοξάσουν τον Θεό κατά την ημέρα της επίσκεψης» (Α΄ Πέτρου, 2:11-12).
Ανάμεσα σε όλες τις άλλες αιώνιες Αλήθειες, ο Ιησούς Χριστός μάς δίδαξε πώς θέλει να είναι διαμορφωμένο το κοινωνικό μας πρόσωπο και ποιο χαρακτήρα να έχει το ενδιαφέρον μας για τους συνανθρώπους μας. Όταν σε εκείνη την ανεπανάληπτη ομιλία Του στο Όρος των Ελαιών όρισε την έννοια της πραγματικής μακαριότητας, δίδαξε στη συνέχεια πως ο Χριστιανός καλείται να έχει ρόλο σε αυτή τη ζωή, και μάλιστα ρόλο πολυδιάστατο, σε πνευματικό, ηθικό, ψυχικό, συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο.
Δεν καλείται να είναι ο απόμαχος της ζωής, μια περίπτωση που απλώς είναι κλεισμένη σε έναν ακατανόητο κόσμο ή μια γραφική φιγούρα που διακηρύττει αρχές, τις οποίες κανείς δεν μπορεί να καταλάβει. Ο Θεός θέλει να είμαστε «το φως και το αλάτι» στις κοινωνίες που ζούμε (βλέπε Ματθαίος, 5:13,14) και σε αυτή την Επιθυμία Του δε χωρούν εσφαλμένες ερμηνείες, υπεκφυγές, προφάσεις άρνησης ή προσπάθειες να δικαιολογηθεί ή όποια αδιαφορία μας για τους συνανθρώπους μας με το επιχείρημα των δήθεν «πνευματικών ενδιαφερόντων μας». Θέλει να είμαστε συνεργάτες και συνεργάτιδές Του, ώστε να αφυπνιστούν οι συνειδήσεις που Τον έχουν ξεχάσει, αλλά παρόλα αυτά υπεραμύνονται για τη διέξοδο από την κρίση, αγνοώντας τη Δική Του Διέξοδο. Θέλει να λειτουργούμε στα σπίτια, στα σχολεία, στις εργασίες μας, στον επαγγελματικό μας χώρο, στις σχέσεις μας, στις συνδιαλλαγές μας με το κράτος και τους συνανθρώπους μας με τρόπο που να φανερώνει τις Αρχές της Δικής Του Βασιλείας σε έναν κόσμο που διψά για λύτρωση, αλλά τόσο συχνά την ψάχνει από το λάθος μονοπάτι.
Μπορεί, ίσως, να μας παραξενεύει με μια πρώτη επιφανειακή ερμηνεία η άποψη πως ο Λόγος του Χριστού ήταν και λόγος ουσιαστικά πολιτικός. Έχουμε συνηθίσει να εμμένουμε στους χαρακτηρισμούς της Διδασκαλίας Του ως βαθύτατα υπαρξιακής, πνευματικής και λυτρωτικής. Σίγουρα, όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί ισχύουν στην απόλυτη αξία τους για τον Λόγο του Κυρίου μας, αλλά θεωρώ πως, αν προσπερνάμε την πολιτική διάσταση του Λόγου Του, είναι γιατί η λέξη είναι τόσο κακοπαθημένη από την πολιτική διαφθορά των σημερινών κοινωνιών μας.
Ωστόσο, αξίζει να σκεφτούμε τι σημαίνει ουσιαστικά η λέξη πολιτική για τον Θεό και να προβληματιστούμε πάνω στο εξής: δεν είναι δυνατόν ο Χριστός να μιλά για τη φτώχεια, για ελευθερία, για ισότητα και να μην αναζητήσουμε στις Αρχές της Διδασκαλίας Του τη λύση σε κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα, που αιώνες τώρα αγωνίζονται διαπρεπείς στοχαστές να τα λύσουν, αλλά δεν τα καταφέρνουν, αγνοώντας ή περιφρονώντας τις Αιώνιες Αρχές της Διδασκαλίας του Ιησού Χριστού.
Πολιτική στην αληθινή ερμηνεία της λέξης δεν είναι φανατισμός στην υποστήριξη ενός κόμματος, εντυπωσιακή ρητορεία, πετυχημένη προεκλογική εκστρατεία και εύστροφη υποσχεσιολογία. Πολιτική κατά Θεό σημαίνει θεωρία συνδυασμένη με πράξη, που μπορεί να φέρει πραγματικές αλλαγές στον τρόπο που σκέπτεται ένας άνθρωπος ως πολίτης αυτού του κόσμου.
Ένας χριστιανός είναι ή τουλάχιστον αξίζει να είναι εκείνος ο πολίτης του κόσμου που έχει ασπαστεί την πνευματική εκστρατεία του Χριστού για τη γέννηση του Δικού Του Θελήματος στον κόσμο μας, όπως αυτό εκπληρώνεται στον Ουρανό (θυμήσου το αίτημα της Κυριακής Προσευχής – να γεννηθεί το Θέλημά Σου, όπως στον Ουρανό, έτσι και στη γη). Έχει ελεύθερα επιλέξει να δώσει την εμπιστοσύνη του στον Θεό, που έχει τον απόλυτο έλεγχο σε όλες τις ιστορικές εξελίξεις του πλανήτη μας.
Πολιτική εν Χριστώ σημαίνει να γνωρίζεις ότι είσαι πάροικος (Εφεσίους, 2:19) και παρεπίδημος σε αυτή τη γη. Η παροικία σημαίνει προσωρινή κατοικία, χωρίς μόνιμα δικαιώματα. Η κατανόηση της παροικίας που διδάσκει η Βίβλος σημαίνει να έχεις συνειδητοποιήσει πως η απόλυτη εκρίζωση της αμαρτίας και των συνεπειών της από τον κόσμο μας ταυτίζεται με την εγκαθίδρυση της Βασιλείας των Ουρανών, γιατί πράγματι το πολίτευμά μας είναι ουράνιο (Φιλιππησίους, 3:20).
Σημαίνει να έχεις συνειδητοποιήσει πως στο παρόν πολιτικό και κοινωνικό σύστημα του κόσμου δεν είναι ποτέ δυνατόν να απονεμηθεί η απόλυτη έννοια της δικαιοσύνης, ακριβώς γιατί ακόμα μαίνεται ο Εχθρός και οι δυνάμεις του και αγωνίζονται ενάντια στη γέννηση του Θεϊκού Θελήματος στον κόσμο μας. Ωστόσο, όσο διαρκεί αυτή η ιδιότητα της παροικίας σου, ως Χριστιανός/η οφείλεις να λειτουργείς με τρόπο που από αυτή την προσωρινότητα, να εξάγεται το αιώνιο αποτέλεσμα, το οποίο θα μείνει στη Ζωή της Βασιλείας που δε θα γνωρίσει τέλος.
Μέχρι την οριστική επικράτηση αυτής της Βασιλείας, δεν κάθεσαι με σταυρωμένα χέρια, ούτε περιμένεις παθητικά να γλιτώσεις εσύ από τα δεινά του κόσμου και δεν πειράζει…. ας χαθούν οι άλλοι. Δεν είναι ποτέ δυνατόν να σκέπτεται έτσι ένας άνθρωπος που έχει πραγματικά αγγιχθεί από το Αναγεννητικό Βίωμα. Δεν είναι ποτέ δυνατόν να μην ταυτίζεται η καρδιά του πιστού με τις αγωνίες του Θεού για ανθρώπους και λαούς. Δεν είναι ποτέ δυνατόν να ζεις πλέρια την άφθονη ζωή του Χριστού, αν η καρδιά σου δε συνταράζεται από τα Σπλάχνα των Οικτιρμών Εκείνου….
Μπορεί στα παραπάνω λόγια να δοθούν κοντόφθαλμες ερμηνείες του τύπου ότι όλοι οι χριστιανοί οφείλουν να αναλάβουν πολιτικά αξιώματα ή να δημιουργήσουν κόμμα χριστιανικών καταβολών, για να εκδιώξουν το κακό από την πατρίδα τους. Κι αυτό μπορεί να γίνει ή έχει γίνει σε κάποιες χώρες. Ωστόσο, τα κίνητρα και οι σκοποί όλων των ανθρώπων είναι πάντα ενώπιον Θεού και Εκείνος κρίνει την καθαρότητα και το άδολο φρόνημα όποιου επιδιώκει να συνταιριάξει τις χριστιανικές του αρχές με την πολιτική, αναλαμβάνοντας κάποιο αξίωμα.
Άλλωστε, στόχος αυτού του άρθρου δεν είναι να μας προτρέψει να ασχοληθούμε ή όχι με την πολιτική, αλλά να μοιραστούμε σκέψεις για αυτό που ο Θεός επιθυμεί να διακηρύττουμε στην ταραγμένη πολιτική περίοδο που ζούμε. Εκείνο το οποίο, πιστεύω, ότι μας καλεί ο Λόγος του Θεού να καταλάβουμε σε σχέση με τις κρίσιμες εποχές που ζούμε, δεν είναι πώς να κάνουμε κόμμα πολιτικό ή πώς να κρυφτούμε για να γλιτώσουμε από τα δεινά.
Εκείνο, στο οποίο αξίζει όλοι να μαθητεύσουμε, είναι στο πώς μπορούμε να διακηρύξουμε τις Αρχές της Βασιλείας του Θεού, ώστε ψυχές να κερδηθούν για την Δόξα του Θεού και όσο το δυνατόν πληρέστερα να γεννηθεί το Ουράνιο Θέλημα στη γη μας.
Εκείνο στο οποίο κάθε σκεπτόμενος Χριστιανός αξίζει να απαντήσει είναι στο ερώτημα γιατί εμπνέεται να ακολουθεί τις Αρχές του Θεού σε μια εποχή, όπως η σημερινή. Τι το πρακτικό και το εφικτό έχουν να προσφέρουν αυτές οι Αρχές; Τελικά, πώς μπορείς να ζεις ως πάροικος και ταυτόχρονα να είσαι τόσο ενεργός πολίτης; Πώς γίνεται να δώσεις όλο σου τον εαυτό, ώστε να ζήσεις σε αυτή τη γη με τρόπο που θα δοξάσει τον Δημιουργό σου, με τρόπο που θα ελκύσει ψυχές στη Βασιλεία Του, αλλά συγχρόνως και με τρόπο που έμπρακτα θα αποδεικνύεις ότι είσαι ένας ευαισθητοποιημένος πολίτης που νοιάζεσαι για τα προβλήματα της κοινωνίας μας;
Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα δεν μπορεί να είναι ξέχωρη από τη Μαθητεία μας στις Αρχές της Βασιλείας του Θεού. Η απάντηση ανιχνεύεται πρωτίστως στο πόσο πρόθυμη είναι η διάνοια και η καρδιά μας να αφουγκραστεί τη Φωνή του Θεού. Από εκεί και πέρα, για τον καθένα/μια ο Θεός αποκαλύπτει το πώς μπορεί να συνεργαστεί μαζί Του, καθώς ζει στο μικρόκοσμο του δικού του περιβάλλοντος.
Παρακολουθώντας τις σύγχρονες εξελίξεις από τα Μέσα, διαπιστώνω ότι συχνά σε εμάς τους Έλληνες μας αρέσει να τονίζουμε ότι είμαστε θύματα όλων όσοι επιθυμούν την εξόντωση και την εκμετάλλευση μας. Δε θα διαφωνήσω ότι έχουν γίνει κατάφωρες ιστορικές αδικίες σε βάρος του Ελληνικού λαού. Η μελέτη και μόνο των τραγικών γεγονότων που συνέβησαν στο Δίστομο και στα Καλάβρυτα (και όχι μόνο) κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δικαιολογημένα ξεσηκώνει ένα κύμα αγανάκτησης, ακόμα και αιτιολογημένου θυμού για το γεγονός ότι δεν υπήρξε στα χρόνια που ακολούθησαν καμία δικαίωση απέναντι στις ψυχές αυτές των συμπατριωτών μας που εξοντώθηκαν τόσο βάναυσα από τους Γερμανούς κατακτητές – ακόμα και μωρά δε γλίτωσαν από τη θηριωδία τους!… Μας πνίγει μια δικαιολογημένη αίσθηση απαράδεκτης αδικίας σε βάρος μας, όταν γνωρίζουμε ότι αποζημιώθηκαν ακόμα και χώρες που ήταν υπεύθυνες για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπως η Ιταλία. Επομένως, το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων είναι πράγματι υπαρκτό και αδιαπραγμάτευτα ενταγμένα στο πλαίσιο της ιστορικής και ηθικής δικαίωσης για αυτά τα τραγικά θύματα.
Δε γνωρίζω επακριβώς τι εννοούν οι Γερμανοί, όταν ισχυρίζονται πως δεν υφίσταται θέμα αποζημιώσεων. Εύλογα, όμως, η άρνησή τους να ανταποκριθούν στο δίκαιο αυτό αίτημα μπορεί να οδηγήσει τη σκέψη ενός νοήμονος ανθρώπου σε πολιτικές συναλλαγές που μπορεί να έγιναν από κυβερνήσεις προηγούμενων χρόνων, εν αγνοία, βέβαια, του ελληνικού λαού, ώστε να θαφτεί οποιοδήποτε θέμα διεκδίκησης αποζημιώσεων από την πατρίδα μας. Δυστυχώς, πολλά μπορεί να έχουν γίνει με άσοφο, ασύνετο και τόσο προσβλητικό τρόπο προς τη μνήμη των ανθρώπων που έδωσαν τη ζωή τους, υπερασπιζόμενοι την ελευθερία της πατρίδας μας ή ανθρώπων ανυπεράσπιστων, παιδιών, γυναικών, ηλικιωμένων, που στερήθηκαν το αγαθό της ζωής τους, εξαιτίας της εγκληματικής συμπεριφοράς των κατεχόμενων δυνάμεων.
Όλα όσα έγιναν τότε στην πατρίδα μας και όλα όσα γίνονται σήμερα σε τόσες χώρες του κόσμου ήταν και είναι πάντα κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του Θεού μας. Δεν υπάρχει αδικία εναντίον ενός πλάσματός του ή σπαραγμός που να έχει συνταράξει μια ανθρώπινη ψυχή, που, πρωτίστως, δεν έχει ξεσχίσει από τον πόνο τη Δική Του Ψυχή. Ας είμαστε σίγουροι ότι για κάθε αδικία που δεν έχει αποκατασταθεί, ο Θεός έχει τον τρόπο της Δικής Του Δικαίωσης στη Δική Του Ώρα.
Ωστόσο, όσο ακόμα ζούμε σε αυτή τη γη, οφείλουμε ως Χριστιανοί και ως ευσυνείδητοι πολίτες να αγωνιζόμαστε για αποκατάσταση αδικιών, γιατί εμείς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ποια είναι τα πράγματα που θα αποκατασταθούν σε αυτή τη ζωή και ποια είναι αυτά που θα αποκατασταθούν στην άλλη. Όμως, εδώ γεννάται ένα μέγιστο θέμα, η απάντηση στο ερώτημα πώς να διεκδικούμε. Η απάντηση δεν μπορεί να είναι ξέχωρη από τη διεκδίκηση που εμπνέεται από το Πνεύμα του Θεού.
Αυτό σημαίνει ότι δεν παίρνουμε το νόμο στα χέρια μας, ούτε ξεσηκωνόμαστε για να διεκδικήσουμε το δίκιο μας, γιατί πάντα υπάρχει ο κίνδυνος διεκδικώντας με παρορμητικό τρόπο, να γίνουμε και εμείς θύτες και να αδικήσουμε τους άλλους. Οι τραμπουκισμοί και οι θερμοί εθνικιστικοί τόνοι, που φτάνουν ακόμα και σε προσβολές προς αυτούς που μας έχουν αδικήσει, ας είμαστε σίγουροι ότι δε θα φέρουν κανένα αποτέλεσμα. Οι ύβρεις και η βία, λεκτική ή μη, θα γεννήσουν τα δικά τους παιδιά και το κακό θα διαιωνίζεται.
Επομένως, ακόμα και το θέμα των ιστορικών αδικιών, είναι σοφό να το εμπιστευτούμε στον Θεό μας που πόνεσε τόσο πολύ για όσα εγκλήματα διαπράχθηκαν τότε. Η εμπιστοσύνη αυτή στηρίζεται στην πεποίθηση ότι Εκείνος θα μας προμηθεύσει το Πνεύμα Του, ώστε να προχωρήσουμε σε ευφυείς πολιτικούς χειρισμούς, που πράγματι θα κάνουν τη διαφορά, φέρνοντας στο φως οτιδήποτε αξίζει να γνωρίζει ο ελληνικός λαός και γκρεμίζοντας κάθε εμπόδιο που συντηρεί τις αδικίες και τα οξυμμένα πάθη.
Ας θυμόμαστε πάντα ότι για κάθε θέμα που αφορά την προσωπική και κοινωνική ζωή μας, ο Θεός επιθυμεί να μας διδάξει τη Δική Του Γνώμη και να μας απολαύσει να αυξανόμαστε, καθώς ακολουθούμε τη Δική Του Σοφία. Έτσι, Εκείνος πραγματικά γνωρίζει τις συμπεριφορές που συνθέτουν το γνήσιο πολιτικό φρόνημα, το οποίο καμία σχέση δεν έχει με το ρατσισμό και τις τακτικές που διεκδικούν το εθνικό δίκιο, καταπατώντας δικαιώματα άλλων λαών. Εκείνος γνωρίζει πώς μπορούμε να τιμούμε πραγματικά την ιστορία και τους προγόνους μας, έχοντας πάντα κατά νου ότι προσμένουμε μια Βασιλεία αιώνια στην οποία δε θα υπάρχουν οι διαχωρισμοί που έφεραν τόσο πόνο και έχυσαν τόσο αίμα λαών.
Συνεπώς, καθώς ο Θεός διδάσκει, αξίζει να μη μας διαφύγει η ιστορική αλήθεια ότι δεν αδικηθήκαμε μόνο εμείς, αλλά ότι μέσα στο πέρασμα του χρόνου διαπράξαμε και εμείς αδικίες και, σίγουρα, πολλά από αυτά που έχουμε μάθει στα σχολεία μας για την ιστορία μας, θα τα βλέπαμε με άλλο μάτι, αν τα διαβάζαμε από την οπτική αυτών που κατακτήσαμε ή αδικήσαμε. Η παραδοχή αυτή εκ μέρους μας δεν ικανοποιεί μόνο το αίτημα της ιστορικής αντικειμενικότητας, αλλά ωφελεί και εμάς ως Έλληνες πολίτες και ανθρώπους, γιατί μας διδάσκει τις Αρχές του Δικαίου και την αρετή της Χριστιανικής Ταπείνωσης, η οποία καμία σχέση δεν έχει με τον εξευτελισμό, αλλά μόνο με το ψυχικό μεγαλείο.
Ο Θεός είναι Αμερόληπτος και απέραντα Δίκαιος προς όλους, αλλά, ευτυχώς για εμάς, είναι και αστείρευτα Ελεήμων. Ως Παντογνώστης γνωρίζει όλων την καρδιά και διαβάζει όλων τα κίνητρα. Η μαθητεία στη Γνώση του Θεού, κατά το ανθρώπινο δυνατό, είναι και αυτή απαραίτητη για να έχει κάθε μας διεκδίκηση το Δικό Του Πνεύμα, γιατί, τελικά, αν οι Αρχές της Βασιλείας Του, δεν μπορούν να είναι Οδηγός μας στο κάθε βήμα της προσωπικής και κοινωνικής μας ζωής, τότε – επιτρέψτε μου να γράψω – δεν αξίζει να τις διακηρύττουμε.
Ας δοξάζουμε τον Θεό, γιατί αξίζει τόσο να τις διακηρύττουμε. Αξίζει, γιατί είναι αιώνιες και τόσο πρακτικές, όσο τίποτα σε αυτόν τον κόσμο. Δεν έχουμε κληθεί να πιστεύουμε σε ρομαντικές αοριστολογίες και ανέφικτες φλυαρίες. Πιστεύουμε στον Ζωντανό Θεό, που έχει Πρόταση Ζωής για όλους και για όλα…
Μ.Μ.