Ο “Κώστας” δεν είναι ο μόνος, χιλιάδες άλλοι έχουν παρόμοιες εμπειρίες. Στους περισσότερους συμβαίνει μετά από κάποιο ατύχημα ή ασθένεια, και συχνά όταν οι γιατροί τους θεωρούν κλινικά νεκρούς ή τουλάχιστον σχεδόν νεκρούς γι’ αυτό και ονομάζονται “Εμπειρίες Κοντά στο Θάνατο” (ΕΚΘ). Άλλοι πάλι έχουν παρόμοιες εμπειρίες όταν παίρνουν ναρκωτικά ενώ σε λίγες περιπτώσεις έρχονται φαινομενικά από το πουθενά.

Το τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας εμπειρίας κοντά στο θάνατο διαφέρει από άτομο σε άτομο και προσαρμόζεται συχνά στις φιλοσοφικές πεποιθήσεις του καθενός. Οι περισσότεροι βλέπουν ένα λαμπρό φως και αισθάνονται ένα συναίσθημα ειρήνης και ηρεμίας. Επίσης οι περισσότεροι βρίσκουν τον εαυτό τους σε κάποιου είδους παράδεισο ενώ μια μικρή μειονότητα αντικρίζει την “κόλαση“.

Πως εξηγούνται αυτές οι εμπειρίες; Υπάρχουν τρεις επικρατούσες απόψεις τις οποίες θα εξετάσουμε κατά σειρά.

1. Η “άυλη” και “αθάνατη” ψυχή βγαίνει από το σώμα

Οι περισσότεροι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο δεν είναι τίποτε άλλο από την “αθάνατη” ψυχή που βγαίνει από το σώμα. Καθώς οι περισσότερες εμπειρίες κοντά στο θάνατο συμβαίνουν σε άτομα στα πρόθυρα του θανάτου θεωρείται ως απόδειξη όχι μόνο της ύπαρξης άυλης ψυχής αλλά και της συνέχειας της “ζωής” μετά το θάνατο.

Αυτή η άποψη, όσο δημοφιλής και αν είναι, πηγαίνει ενάντια στην Αγία Γραφή αλλά και τη λογική. Ας ξεκινήσουμε με την Αγία Γραφή. Στην Γραφή πουθενά δεν αναφέρεται ότι ο άνθρωπος “έχει” αθάνατη ψυχή. Σύμφωνα με την ιστορία της Γένεσης, ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο από χώμα, φύσηξε στους μυκτήρες του την πνοή της ζωής και ο άνθρωπος “έγινε” ψυχή ζώσα, δηλαδή ζωντανό ων. Ο άνθρωπος “είναι ψυχή”, δεν “έχει ψυχή”. Πέραν αυτού, η Αγία Γραφή διδάσκει ξεκάθαρα ότι ο Θεός “μόνος έχει την αθανασία”. Οτιδήποτε σχετίζεται με μας τους ανθρώπους είναι θνητό. Άρα λοιπόν, δεν υπάρχει ούτε αθάνατη ψυχή, ούτε θνητή ψυχή που να αιωρείται εκτός σώματος.

Επιπλέον, η Γραφή μας διδάσκει ότι όταν ο άνθρωπος πεθαίνει δεν πηγαίνει ούτε στον παράδεισο ούτε στην κόλαση όπως αισθάνονται αυτοί που έχουν εμπειρίες κοντά στο θάνατο, αλλά μένει στον τάφο μέχρι την ανάσταση: “Μη θαυμάζετε γι’ αυτό· επειδή, έρχεται ώρα, κατά την οποία, όλοι εκείνοι που είναι μέσα στα μνήματα, θα ακούσουν τη φωνή του· και θα βγουν έξω εκείνοι που έπραξαν τα αγαθά, σε ανάσταση ζωής· εκείνοι δε που έπραξαν τα φαύλα, σε ανάσταση κρίσης.” (Ιωάννης 5:28-29). Η τελική κρίση θα γίνει μετά την ανάσταση. Οπότε πως μπορεί κάποιος να πάει στον παράδεισο ή την κόλαση πριν γίνει η κρίση;

Ένα ακόμη πρόβλημα είναι το εξής. Σύμφωνα με την Αγία Γραφή οι άνθρωποι τελικά θα βρεθούν σε μια από δυο κατηγορίες: αυτοί που πιστεύουν στον Χριστό θα λάβουν αιώνια ζωή, ενώ αυτοί που ζουν στην απιστία και την ασωτία δεν θα λάβουν αιώνια ζωή. Το παράδοξο όμως είναι ότι από αυτούς που έχουν εμπειρία κοντά στο θάνατο η συντριπτική πλειοψηφία βρίσκεται στον παράδεισο ανεξάρτητα με τι ζωή είχαν ζήσει. Αν λοιπόν πιστέψουμε ότι οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο είναι πράγματι η ψυχή που φεύγει από το σώμα και πάει κάπου αλλού τότε δεν χρειάζεται να ανησυχούμε, όλοι καλοί και κακοί θα πάμε στον παράδεισο! Και αναρωτιέμαι τι είδους παράδεισος θα είναι αυτός αν πηγαίνουν εκεί σχεδόν όλοι ανεξεραίτως! Βλέπουμε λοιπόν ότι Βιβλικά η άποψη ότι στις εμπειρίες κοντά στο θάνατο η υποτιθέμενη αθάνατη ψυχή βγαίνει από το σώμα και περιφέρεται δεν ευσταθεί.

Αλλά ούτε με τη λογική ευσταθεί. Πριν από μερικούς αιώνες, ή και δεκαετίες ακόμη, προτού η επιστήμη αναπτυχθεί, θα μπορούσα να δικαιολογήσω αυτούς που πίστευαν στην αθάνατη ψυχή. Αλλά όχι σήμερα. Η επιστήμη έχει αποδείξει ότι ακόμη και οι πιο συναισθηματικές ή νοητικές διαδικασίες είναι στην ουσία φυσιολογικές, κύτταρα του εγκεφάλου που στέλνουν ηλεκτρικά μηνύματα σε άλλα κύτταρα και παράγουν τις ανάλογες σκέψεις ή αισθήματα. Η όραση, η ακοή, η αφή, η νοημοσύνη είναι όλες χημικές, φυσιολογικές διαδικασίες. Το να πούμε ότι πέρα από αυτές υπάρχει κάτι άυλο μέσα μας αλλά εξίσου λειτουργικό στερείται οποιασδήποτε επιστημονικής βάσης. Πέραν αυτού, οι άνθρωποι που έχουν εμπειρίες κοντά στο θάνατο δεν είναι νεκροί αλλά σχεδόν νεκροί, οπότε δεν μπορούμε να πούμε ότι η δήθεν αθάνατη ψυχή από βιασύνη βγήκε νωρίτερα από ότι έπρεπε.

Το συμπέρασμα και Βιβλικά και επιστημονικά είναι ότι δεν υπάρχει άυλη, αθάνατη ψυχή και οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο δεν μπορούν να ερμηνευτούν κατά τέτοιον τρόπο.

2. Παραίσθηση;

Πολλοί ερευνητές θεωρούν ότι οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο δεν είναι τίποτε περισσότερο από φυσιολογικές διαδικασίες που συμβαίνουν στον εγκέφαλο. Δηλαδή, αυτοί που νομίζουν ότι “βγαίνουν” από το σώμα τους στην πραγματικότητα ζούνε μια παραίσθηση που λαμβάνει χώρα μόνο στον εγκέφαλό τους. Με αυτή την έννοια οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο είναι όπως περίπου και τα όνειρα. Τα όνειρα πολλές φορές φαίνονται πολύ αληθινά και όμως λαμβάνουν χώρα μόνο μέσα στο νου μας. Κάπως έτσι λειτουργούν και οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο. Το μεγάλο επιχείρημα αυτής της άποψης είναι ότι παρόμοιες εμπειρίες έχουν άτομα που παίρνουν ναρκωτικά ή και άτομα σε πλήρη υγεία, άρα λοιπόν δεν μπορεί να είναι η “ψυχή” που βγαίνει για περίπατο.

3. Παραίσθηση αλλά με υπερφυσική προέλευση

Η τρίτη εκδοχή και κατά τη γνώμη μου η πλέον σωστή ξεκινά από τη δεύτερη αλλά πηγαίνει ένα βήμα πιο πέρα. Δηλαδή, η εμπειρίες κοντά στο θάνατο είναι πράγματι μια παραίσθηση που λαμβάνει χώρα εξ’ ολοκλήρου στον εγκέφαλο μας, αλλά υπάρχει και κάποια υπερφυσική διάσταση.

Στην Αγία Γραφή διαβάζουμε ότι πέρα από τον ορατό κόσμο υπάρχει και ο αόρατος. Ο Θεός και οι άγγελοι Του από τη μια μεριά που εργάζονται για το καλό των ανθρώπων. Ο διάβολος και οι δικοί του πεσμένοι άγγελοι από την άλλη που εργάζονται για να πλανήσουν και να καταστρέψουν την ανθρωπότητα. Πολλές φορές ο Θεός έχει στείλει μηνύματα σε πιστούς ανθρώπους μέσα από όνειρα ή οράματα. Για παράδειγμα, η Αποκάλυψη του Ιωάννη είναι γεμάτη από οράματα για το μέλλον και την αιωνιότητα.

Θα ήταν παράξενο αν και ο διάβολος έκανε το ίδιο με ανθρώπους; Μα φυσικά όχι. Γνωρίζουμε μάλιστα ότι το κάνει. Οι διάφορες μορφές μαντείας όπου κάποιοι δήθεν βλέπουν το μέλλον είναι μια μορφή πνευματισμού και προέλευσή της δεν είναι ο Θεός. Μάλιστα η Αγία Γραφή καταδικάζει απερίφραστα κάθε μορφή μαντείας. Ο απόστολος Παύλος αποκαλεί τη μαντεία “πνεύματα πλάνης” που οδηγούν σε “διδασκαλίες δαιμονίων” (Α Τιμοθέου 4:1).

Είναι μέσα στις δυνατότητες του διαβόλου να προκαλέσει στον εγκέφαλο ανθρώπων παραισθήσεις που μοιάζουν αληθινές αλλά που οδηγούν στην πλάνη. Έτσι λοιπόν, αυτοί που έχουν κάποια εμπειρίας κοντά στο θάνατο και νομίζουν ότι βρίσκονται στον παράδεισο, πέφτουν στην παγίδα του εφησυχασμού και λένε, “ότι και να γίνει εγώ θα πάω στον παράδεισο” και παύουν ίσως να ζουν τη ζωή τους με αίσθημα ευθύνης. Αντίθετα, οι λίγοι που έχουν κάποια εμπειρίας κοντά στο θάνατο και βρίσκουν τους εαυτούς τους να πηγαίνουν στην κόλαση διαδίδουν την πλάνη την παρούσας και αιώνιας κόλασης που όπως είδαμε σε άλλο άρθρο, είναι ξένη προς την διδασκαλία της Αγία Γραφής. Οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο δηλαδή, προωθούν ψευδείς και ενάντια στις διδασκαλίες της Αγίας Γραφής, και άρα δεν είναι από τον Θεό, αλλά από τον διάβολο.

Συμπέρασμα

Αγαπητέ φίλε, είδαμε ότι υπάρχουν τρεις εξηγήσεις για τις εμπειρίες κοντά στο θάνατο. Η πρώτη και πιο δημοφιλής, ότι δηλαδή η δήθεν αθάνατη ψυχή βγαίνει από το σώμα, όσο δημοφιλής και αν είναι πηγαίνει ενάντια και στην Αγία Γραφή και στη λογική. Η δεύτερη, ότι δηλαδή οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο είναι μια απλή παραίσθηση που έχει φυσιολογικά αίτια, είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα αλλά δεν εξηγεί το φαινόμενο πλήρως. Η τρίτη, και κατά τη γνώμη μου η μόνη σωστή εκδοχή είναι ότι ναι μεν οι εμπειρίες κοντά στο θάνατο είναι μια παραίσθηση που λαμβάνει χώρα στον εγκέφαλο, όπως τα όνειρα, αλλά η πηγή της δεν είναι τόσο οι φυσιολογικές διαδικασίες αλλά είναι αποτέλεσμα ερεθισμάτων που δημιουργεί ο εχθρός μας ο διάβολος για να πλανήσει την ανθρωπότητα.

Η μόνη προστασία ενάντια στις πλάνες του είναι να μελετούμε το Λόγο του Θεού, την Αγία Γραφή κάθε μέρα και να έχουμε τον Ιησού Χριστό ως Σωτήρα και Κύριο στη ζωή μας.

Αν θέλεις να διαβάσεις μια πραγματική ιστορία για μια εμπειρία κοντά στο θάνατο πάτησε τον σύνδεσμο αυτόν. Είναι η ιστορία ενός φίλου μου που από άθεος έγινε αφιερωμένος Χριστιανός και αναφέρει την δική του εμπειρία με εμπειρία κοντά στο θάνατο.