ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 - ΤΟ ΧΙΑΣΤΟ ΡΗΤΟΡΙΚΟ ΣΧΗΜΑΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 - ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ 4: ΚΡΙΣΗ Ή ΑΡΧΙΕΡΕΣΙΑ;ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 - ΟΙ ΒΑΣΙΛΙΑΔΕΣ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 - Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΑΡΠΑΓΗΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5 - ΤΑ 2300 ΗΜΕΡΟΝΥΚΤΙΑ ΤΟΥ ΔΑΝΙΗΛ 8ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6 - Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕΝ ΘΕΣΠΙΣΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7 - ΤΑ 7 ΚΕΦΑΛΙΑ ΤΟΥ ΘΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ 17ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8 - Η ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΑΜΑΧΗ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΙΩΒΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 9 - Η ΑΙΩΝΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 10 - ΤΟ ΒΔΕΛΥΓΜΑ ΤΗΣ ΕΡΗΜΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΑΝΙΗΛ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 11 - ΤΟ ΘΗΡΙΟ ΑΠΟ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΤΑ ΘΗΡΙΑ ΤΟΥ ΔΑΝΙΗΛ 7

---

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 - ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ 4: ΚΡΙΣΗ Ή ΑΡΧΙΕΡΕΣΙΑ;

Τα κεφάλαια 4 και 5 είναι καίρια για την κατανόηση της πρώτης βασικής ενότητας της Αποκάλυψης. Υπάρχει μια συνεχής αντιπαράθεση για το αν αυτά τα κεφάλαια: 1) είναι απλώς μια περιγραφή του ουρανού, 2) είναι μια απεικόνιση της ανάληψης των αρχιερατικών καθηκόντων του Χριστού αμέσως μετά την ανάσταση και ανάληψή Του και αν 3) προλογίζουν τη διερευνητική κρίση (άποψη, την οποία ασπαζόμαστε σε αυτό το βιβλίο).

Η ερμηνεία της ανάληψης των αρχιερατικών καθηκόντων, έχει λάβει ιδιαίτερη υποστήριξη τα τελευταία χρόνια (π.χ. Stefanovic, Revelation of Jesus Christ , 2002 Andrews University Press). Η άποψη αυτή θα σχολιαστεί σε τρία μέρη: 1) στοιχεία ότι τα κεφάλαια 4-6 αφορούν τη διερευνητική κρίση, πριν τη Δευτέρα Παρουσία, 2) απαντήσεις στις κριτικές αυτής της άποψης, και 3) αντιρρήσεις για τη θεωρία της ανάληψης των αρχιερατικών καθηκόντων του Χριστού.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Πρώτον, τα θέματα και οι εκφράσεις των κεφαλαίων 4 και 5 σε μεγάλο βαθμό δανείζονται στοιχεία από τις δυο πιο εξέχουσες περικοπές της Παλαιάς Διαθήκης που αφορούν στη διερευνητική κρίση: Δανιήλ 7 και Ιεζεκιήλ 1-10.

Σαφέστατα, το έβδομο κεφάλαιο του Δανιήλ αναφέρεται στη διερευνητική κρίση πριν τη Δευτέρα Παρουσία. Αντίστοιχες εκφράσεις και θεματολογίες υποδηλώνουν ότι τα κεφάλαια Αποκάλυψη 4 και 5 αναφέρονται στο ίδιο θέμα.

Το πρώτα δέκα κεφάλαια του Ιεζεκιήλ έχουν επίσης αρκετά στοιχεία όμοια με την Αποκάλυψη 4 και 5:

Η περικοπή του Ιεζεκιήλ απεικονίζει τη διερευνητική κρίση του λαού του Θεού την περίοδο που βρίσκονταν αιχμάλωτοι στη Βαβυλώνα. Ο άγγελος είπε στον Ιεζεκιήλ: “βλέπεις εσύ τι κάνουν αυτοί;.. θα δεις μεγαλύτερα βδελύγματα... Μπες μέσα, και δες τα πονηρά βδελύγματα, που αυτοί κάνουν εδώ... είδες τι κάνουν μέσα στο σκοτάδι οι πρεσβύτεροι του οίκου Ισραήλ, κάθε ένας στο κρυφό του οίκημα των εικόνων του; Επειδή είπαν: Ο Κύριος δεν μας βλέπει· ο Κύριος εγκατέλειψε τη γη... Κι εγώ, λοιπόν, θα φερθώ με οργή” (Ιεζεκιήλ 8:6-18). Οι εμφανής ομοιότητες των στοιχείων και των εκφράσεων με την Αποκάλυψη 4 και 5 επισημαίνουν ότι και αυτά τα κεφάλαια αναφέρονται στη διερευνητική κρίση. Η διερευνητική κρίση στον Ιεζεκιήλ ακολουθείται από το σφράγισμα των πιστών στα μέτωπα και στη συνέχεια οι ασεβείς, που δεν έχουν το σφράγισμα, φονεύονται (Ιεζεκιήλ κεφάλαιο 9). Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και στην Αποκάλυψη 7, οι 144.000 σφραγίζονται “στα μέτωπά τους” (Αποκάλυψη 7:3) και έπειτα πέφτουν οι καταστροφικές κρίσεις των σαλπίγγων “στους ανθρώπους που δεν έχουν τη σφραγίδα του Θεού επάνω στα μέτωπά τους” (Αποκάλυψη 9:4).

Τα κεφάλαια Αποκάλυψη 4 και 5 συνδέονται επίσης με την Αποκάλυψη κεφάλαιο 14, που αντιπαραβάλει εκείνους που λατρεύουν το θηρίο (κεφάλαιο 13) με τους 144.000 που “είναι χωρίς ψεγάδι μπροστά στον θρόνο του Θεού” (Αποκάλυψη 14:5). Η διαδικασία που καταλήγει στην τελική νίκη τους, ξεκινά στη γη με τη δήλωση: “Φοβηθείτε τον Θεό και δώστε δόξα σ’ αυτόν, επειδή ήρθε η ώρα της κρίσης Του ” (Αποκάλυψη 14:7). Η αντίστοιχη ουράνια σκηνή αντικατοπτρίζει τα κεφάλαια 4 και 5 της Αποκάλυψης. Το Αρνίο, που είναι το κεντρικό πρόσωπο του πέμπτου κεφαλαίου (εδ. 6-12) ξεκινά τη σκηνή στο κεφάλαιο 14:1. Ο θρόνος υπάρχει και στα δυο κεφάλαια (4:2-6, 14:3,5), τα τέσσερα ζώα και οι 24 πρεσβύτεροι είναι παρόντες (4:4,7, 14:3) και στις δυο σκηνές βλέπουμε κιθαρωδούς που παίζουν κιθάρες και ψάλλουν μια καινούρια ωδή (5:9, 14:3). Ακόμα και το θέμα της δοξολογίας είναι το ίδιο και στις δυο περικοπές: δώστε δόξα σ’ αυτόν που δημιούργησε τα πάντα (4:11, 14:7) και η λύτρωση των ανθρώπων από “κάθε έθνος και φυλή και γλώσσα και λαό” (5:9, 14:6). Από τη στιγμή που “η ώρα της κρίσης του” είναι το κεντρικό θέμα στο κεφάλαιο 14, είναι αδιαμφισβήτητα και το κεντρικό θέμα στα κεφάλαια 4 και 5.

Κεντρικό αντικείμενο της Αποκάλυψης 4 και 5 είναι ο θρόνος. Ο θρόνος τόσο στη Παλαιά όσο και στη Καινή Διαθήκη είναι αλληλένδετος με την κρίση. Στο έβδομο κεφάλαιο του Δανιήλ αναφερθήκαμε παραπάνω. Επιπλέον αναφορές περιλαμβάνουν τον Ψαλμό 122:3-5: “Εκεί (στην Ιερουσαλήμ) τέθηκαν θρόνοι για κρίση” και Παροιμίες 20:8, “Βασιλιάς που κάθεται επάνω σε θρόνο κρίσης, διασκεδάζει κάθε κακό με τα μάτια του”. Βλ. επίσης Β΄ Σαμουήλ 22:28, Παροιμίες 15:3, Α΄ Βασιλέων 14:22, 15:11.

Ο Χριστός είπε στους μαθητές Του: “Εσείς είστε αυτοί που διαμείνατε μαζί μου στους πειρασμούς μου· γι’ αυτό, εγώ σας ετοιμάζω βασιλεία... για να… καθίσετε επάνω σε θρόνους, κρίνοντας τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ” (Λουκάν 22:28-30). Ο Χριστός θα καθίσει σε έναν θρόνο, για να κρίνει - “Όταν έρθει ο Υιός του ανθρώπου μέσα στη δόξα του... τότε θα καθίσει επάνω στον θρόνο της δόξας του. Και μπροστά του θα συγκεντρωθούν όλα τα έθνη· και θα τους χωρίσει από αναμεταξύ τους... Τότε, ο βασιλιάς θα πει σ’ αυτούς που θα είναι από τα δεξιά του: Ελάτε, οι ευλογημένοι του Πατέρα μου, κληρονομήστε τη βασιλεία... Τότε θα πει και σ’ εκείνους που θα είναι από τα αριστερά: Πηγαίνετε από μένα, οι καταραμένοι, στην αιώνια φωτιά, που είναι ετοιμασμένη για τον διάβολο και για τους αγγέλους του” (Ματθαίον 25:31-46).

Το γεγονός ότι ο θρόνος του Θεού είναι το πιο εξέχον χαρακτηριστικό αυτής της περικοπής στρέφει την προσοχή μας σε μια διακονία στα Άγια των Αγίων, αντί σε μια ‘καθημερινή’ τελετουργία του ναού. Κάποιοι μελετητές έχουν επισημάνει ότι οι επτά λυχνίες (Αποκάλυψη 4:5) βρίσκονται στα Άγια και θεωρούν ότι ο θρόνος που είδε ο Ιωάννης αντιστοιχεί στο τραπέζι με τους άρτους της προθέσεως που επίσης βρίσκεται στα Άγια, με τους άρτους να συμβολίζουν τον Θεό και τον Χριστό στον θρόνο τους. Υπάρχουν όμως αρκετά προβλήματα με αυτή την άποψη. Κατ’ αρχήν δεν συναντάμε στοιχεία στην Αγία Γραφή ότι το τραπέζι με τους άρτους της πρόθεσης συμβολίζει τον Θεό στο θρόνο Του, συνεπώς η θεωρεία είναι αποτέλεσμα εικασιών. Επιπλέον, τα υπόλοιπα αντικείμενα στο αγιαστήριο συμβόλιζαν κάποια φάση του σωτηριακού έργου του Θεού και όχι τον ίδιο τον Θεό. Για αυτό τον λόγο, η χρήση του άρτου ή οποιουδήποτε άλλου αντικειμένου του αγιαστηρίου, για να αντιπροσωπεύσει τον Θεό είναι παράβαση της δεύτερης εντολής. Μια τέτοια συσχέτιση θα ήταν άκρως ακατάλληλη ιδιαίτερα αν λάβουμε υπ’ όψιν την Καθολική τελετή θείας κοινωνίας, που είναι η καρδιά της ψεύτικης δογματικής που “αφαιρεί την παντοτινή θυσία” (Δανιήλ 8:10, 11:31) όπου ο ιερέας “δημιουργεί τον δημιουργό του, μετουσιώνοντας” το ψωμί σε Θεό. Εν τέλη, φαίνεται παράξενο ο Θεός Πατέρας να βρίσκεται στον θρόνο της τράπεζας με τους άρτους της πρόθεσης επί 1813 χρόνια, ενώ η κιβωτός της διαθήκης και το ιλαστήριο βρίσκονται ‘άδεια’ στο πίσω διαμέρισμα περιμένοντας να χρησιμοποιηθούν.[1] Πιο ικανοποιητική είναι η άποψη ότι η “ανοιγμένη θύρα στον ουρανό” (Αποκάλυψη 4:1) είναι η πόρτα μεταξύ του διαμερίσματος των Αγίων και του διαμερίσματος των Άγιων των Αγίων και ο απόστολος Ιωάννης μπορούσε να δει και τα δύο διαμερίσματα καθώς ξεκινούσε η τελετή της Ημέρας του Εξιλασμού.

Η φράση στην Αποκάλυψη 4:1, “ύστερα απ’ αυτά” (αρχ. Μετά ταύτα ) επισημαίνει ότι τα γεγονότα του κεφαλαίου 4 και μετά, ακολουθούν χρονολογικά την ιστορία όπως αναφέρεται στις επτά εκκλησίες. Είναι γεγονός ότι αυτή η φράση χρησιμοποιείται και σε άλλα σημεία της Αποκάλυψης για να δείξει τη μετάβαση από το ένα θέμα στο άλλο, στην Αποκάλυψη 4:1 όμως χρησιμοποιείται δύο φορές, πρώτα για να αλλάξει το σκηνικό της αφήγησης και έπειτα για να υποδείξει τη χρονική περίοδο. Η εξέλιξη της Εκκλησίας μέσα στην ιστορία που ακολουθείται από τη διερευνητική και την εκτελεστική κρίση ταιριάζει σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο. Η μετάβαση όμως από την περίοδο της πρώτης Εκκλησίας στο τέλος του πρώτου αιώνα, πάνω από 60 χρόνια πίσω, στην ανάληψη των αρχιερατικών καθηκόντων του Χριστού δεν υποστηρίζει τη χρονολογική σειρά της αφήγησης. Η άποψη ότι ο απόστολος Ιωάννης περιέλαβε μια “ταυτοποίηση – περιγραφή” δύο κεφαλαίων του Χριστού στα κεφάλαια 4 και 5 δεν είναι πειστική από τη στιγμή που οι υπόλοιπες “ταυτοποιήσεις – περιγραφές” αποτελούνται από λίγα εδάφια.[2] Επιπλέον ο αναστημένος και δοξασμένος Χριστός έχει ήδη προσδιοριστεί στο πρώτο κεφάλαιο (εδ. 12-20).

Ένα ακόμα εξέχον σύμβολο των κεφαλαίων 4 και 5 είναι τα μάτια: το Αρνίο έχει επτά μάτια (Αποκάλυψη 5:6) και τα “τέσσαρα ζώα” που βρίσκονται “ολόγυρα του θρόνου” είναι “γεμάτα με μάτια, από μπροστά και από πίσω” (Αποκάλυψη 4:6,8). Τα μάτια συμβολίζουν την ικανότητα του Κυρίου να διακρίνει, κατά την κρίση, εκείνους που είναι δίκαιοι και εκείνους που δεν είναι. “Ο Κύριος βρίσκεται μέσα στον άγιο ναό Του· ο Κύριος έχει τον θρόνο του στον ουρανό. Τα μάτια Του βλέπουν, τα βλέφαρα Του εξετάζουν τους γιους των ανθρώπων. Ο Κύριος εξετάζει τον δίκαιο” (Ψαλμοί 11:4-7). “Βασιλιάς που κάθεται επάνω σε θρόνο κρίσης, διασκεδάζει κάθε κακό με τα μάτια του” (Παροιμίες 20:8). Βλ. επίσης Β΄ Σαμουήλ 22:28, Παροιμίες 15:3, Α’ Βασιλέων 14:22, 15:11.

Το γεγονός ότι η σκηνή αυτή αναφέρει σύμβολα από τα Άγια (επτά λαμπάδες φωτιάς) και τα Άγια των Αγίων (ο θρόνος) τονίζει την Ημέρα του Εξιλασμού, τη μόνη ημέρα του Εβραϊκού έτους που λειτουργούσε ο αρχιερέας και στα δυο διαμερίσματα.

Στο χιαστό ρητορικό σχήμα, τα κεφάλαια 4 και 5 αντικατοπτρίζονται στα κεφάλαια 19 και 20, τα οποία αναφέρονται στην εκτελεστική κρίση. Η αντιστοιχία αυτή υποδηλώνει ότι τα κεφάλαια 4 και 5 έχουν επίσης σχέση με την κρίση.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

Πολλά έχουν ειπωθεί σχετικά με το γεγονός ότι η λέξη “κρίση” δεν αναφέρεται στα κεφάλαια 4 και 5. Γεγονός παράξενο, μιας και εκείνοι που αντιτίθενται δεν έχουν πρόβλημα να θεωρούν τις επτά σάλπιγγες κρίσεις από τον Θεό, παρόλο που η λέξη “κρίση” δεν αναφέρεται στις σάλπιγγες. Είναι γεγονός ότι η λέξη ‘κρίση’ δεν εμφανίζεται σχεδόν καθόλου στην πρώτη ενότητα του βιβλίου της Αποκάλυψης. Οι 13 περιπτώσεις στις οποίες χρησιμοποιούνται οι λέξεις ‘κρίση και κρίνω’, βρίσκονται είτε στη δεύτερη ενότητα του χιαστού σχήματος (από το κεφάλαιο 14 και μετά) είτε αναφέρονται σε γεγονότα που θα συμβούν εκείνη την περίοδο (εδ. 6:10 και 11:18) και χρησιμοποιούνται σε σχέση με την απονομή τιμωριών (εκτελεστική κρίση), όχι με τη διερευνητική φάση της κρίσης. Οι δυο περιπτώσεις (14:7 και 20:4) που συνδέονται με τη διερευνητική φάση ακολουθούνται από την εκτελεστική φάση της κρίσης (14:17-20, 20:11-15).

Προφανώς η φράση “διερευνητική κρίση” δεν συναντάται στην Αγία Γραφή, η έννοιά της όμως βρίσκεται σε πολλές περικοπές, όπως επισημαίνεται στο πέμπτο κεφάλαιο. Η τυπολογία προέρχεται από την Ημέρα του Εξιλασμού και τις περικοπές Λευιτικό κεφάλαια 16 και 23, όπου καθώς περιγράφονται οι τελετές της Ημέρας του Εξιλασμού δεν αναφέρονται οι λέξεις “κρίση” και “κρίνω”. Συνεπώς δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι δεν αναφέρονται και στην Αποκάλυψη τέταρτο και πέμπτο κεφάλαιo.

Προβάλλεται όμως η αντίρρηση ότι η επιβεβαίωση της αξίας του Αρνίου και οι ωδές δοξολογίας που παρουσιάζονται τη στιγμή που ανοίγεται το σφραγισμένο βιβλίο στο πέμπτο κεφάλαιο της Αποκάλυψης δεν βρίσκονται και δεν συνάδουν με τις περικοπές της κρίσης στην Παλαιά Διαθήκη συμπεριλαμβανομένης και της Ημέρας του Εξιλασμού. Ωστόσο, τα κεφάλαια 4 και 5 περιλαμβάνουν μια έννοια που δεν υπήρχε καθόλου στον τύπο της Παλαιάς Διαθήκης: μια πρόκληση ότι κανείς δεν ήταν άξιος να τελετουργήσει στην Ημέρα του Εξιλασμού. Στο επίγειο αγιαστήριο ο ιερέας πρόσφερε θυσίες πρώτα για τις δικές του αμαρτίες, στο ουράνιο αγιαστήριο όμως προφανώς δεν υπάρχει ανάγκη για καθαρισμό του ιερέα επειδή ο Αρχιερέας (ο Χριστός) είναι ο ίδιος η άμωμη θυσία. Συνεπώς υπάρχει μία νέα πρόκληση και θα περιμέναμε να ακολουθήσει μια νέα και μοναδική απάντηση.

Είναι γεγονός ότι δεν θα ήταν δυνατόν να αμφισβητηθεί το κυριαρχικό δικαίωμα του Χριστού μετά την αναμάρτητη ζωή, τον τέλειο θάνατο και τη νίκη Του επί του θανάτου. Ο σφετεριστής του θρόνου προφανώς και είχε ηττηθεί. Είναι όμως αναμενόμενο να υπάρξει μια αμφισβήτηση ως προς το αν η αμαρτωλή ανθρωπότητα μπορεί να σωθεί και αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός της διερευνητικής κρίσης. Η αμφισβήτηση απαντάται, όχι με την εμφάνιση του λιονταριού της φυλής Ιούδα ή της ρίζας του Δαβίδ (και τα δύο σύμβολα απόλυτης κυριαρχίας), αλλά από το Αρνίο το εσφαγμένο (σύμβολο σωτηρίας). Σίγουρα θα περιμέναμε τον εορτασμό του γεγονότος ότι ο σκοπός της ενσάρκωσής, του θανάτου και της ανάστασης του Χριστού, δηλαδή η σωτηρία της ανθρωπότητας θα επιτελούνταν επιτέλους.

Στην ουσία τα κεφάλαια 4 και 5 προετοιμάζουν το σκηνικό για τη διερευνητική κρίση που διεξάγεται στο έκτο κεφάλαιο. Συμπίπτουν, με τον Δανιήλ 7:9,10 όπου το “κριτήριο κάθισε” και βλέπουμε επίσης “χίλιες χιλιάδες” που αναμφίβολα εορτάζουν το γεγονός ότι δόθηκε “η εξουσία, και η δόξα, και η βασιλεία” σε κάποιον “σαν Υιό ανθρώπου” (Δανιήλ 7:13,14).

Υπάρχει ο αντίλογος ότι στην Αποκάλυψη 4 και 5 αναφέρεται μόνο ένα βιβλίο, ενώ στο Δανιήλ κεφάλαιο 7, αναφέρονται ‘βιβλία’ και ότι στην Αποκάλυψη 4 και 5 το βιβλίο δεν έχει ανοιχθεί ακόμα. Αν εξετάσουμε όμως το εικοστό κεφάλαιο της Αποκάλυψης, θα δούμε ότι αναφέρεται μόνο ένα βιβλίο, το βιβλίο της Ζωής και τα υπόλοιπα βιβλία είναι δευτερεύουσας σημασίας: “και κρίθηκαν οι νεκροί από τα γραμμένα μέσα στα βιβλία… και όποιος δεν βρέθηκε γραμμένος στο βιβλίο της ζωής, ρίχθηκε στη λίμνη της φωτιάς” (Αποκάλυψη 20:12,15). Αυτό το γεγονός λύπησε ιδιαίτερα τον απόστολο Ιωάννη, ώστε “έκλαιγε πολύ” (Αποκάλυψη 5:4) - ούτε εκείνος ούτε τα αγαπητά του αδέλφια θα μπορούσαν να λυτρωθούν, αν το βιβλίο της ζωής δεν ανοιγόταν. Τα υπόλοιπα βιβλία (π.χ. το βιβλίο του νόμου) περιλαμβάνουν ουσιαστικές πληροφορίες, δεν περιέχουν ωστόσο πληροφορίες για το πώς ανταποκρίνεται κάθε άνθρωπος στον Θεό ώστε να αποτελούν τις αποδείξεις που θα τους επιτρέψουν να σωθούν. Τα κεφάλαια 4 και 5 εδραιώνουν το δικαίωμα να ανοιχθεί το βιβλίο της ζωής και στο έκτο κεφάλαιο πράγματι το βιβλίο ανοίγεται (προφανώς μαζί με τα άλλα απαραίτητα βιβλία).

Προβάλλεται επίσης ο εξής αντίλογος: αν τα κεφάλαια 4 και 5 περιγράφουν την έναρξη της διερευνητικής κρίσης το 1844 μ.Χ., τότε ότι ακολουθεί το πέμπτο κεφάλαιο, συμπεριλαμβανομένων των επτά σφραγίδων, των επτά σαλπίγγων και της διακονίας των δυο μαρτύρων στο ενδέκατο κεφάλαιο, θα πρέπει να συμβαίνει μετά το 1844. Αυτή ακριβώς είναι η άποψη που ασπαζόμαστε σε αυτό το βιβλίο (με εξαίρεση την προφανή αναδρομή στο παρελθόν των κεφαλαίων 12 και 13). Η προσπάθεια να εφαρμοστούν οι σφραγίδες και οι σάλπιγγες στη ροή της ιστορίας συναντά σοβαρά προβλήματα, ώστε οι σύγχρονοι θεολόγοι να δείχνουν απρόθυμοι να αποδώσουν συγκεκριμένες ημερομηνίες ή γεγονότα στα σύμβολα των περικοπών.

Υποστηρίζεται επίσης ότι η λογοτεχνική δομή της Αποκάλυψης δείχνει ότι το πρώτο μέρος του βιβλίου επικεντρώνεται κυρίως στη Χριστιανική εποχή, παρά στην εσχατολογική. Ωστόσο, το πρώτο κεφάλαιο και το παράρτημα 1 δείχνουν ότι η πιο ξεκάθαρη δομή του βιβλίου είναι το χιαστό ρητορικό σχήμα. Η σωστή διαίρεση του σχήματος (όπως παρουσιάζεται στο πρώτο κεφάλαιο και στο παράρτημα 1) δείχνει ότι το βιβλίο έχει οκτώ υποενότητες (συν τον πρόλογο και τον επίλογο) με αποκορύφωμα τα κεφάλαια 13 και 14. Υπάρχουν βασικά δυο αποκορυφώσεις και όχι μία: το κεφάλαιο 13 είναι η αποκορύφωση της πρώτης ενότητας και το κεφάλαιο 14 η αποκορύφωση της δεύτερης ενότητας. Αυτή η διαχωριστική γραμμή δεν στηρίζει τη θεωρία ότι το πρώτο μέρος της Αποκάλυψης είναι ιστορικό, ενώ το δεύτερο μέρος είναι προφητικό, αλλά ουσιαστικά ότι το βιβλίο της Αποκάλυψης απεικονίζει τις δυο πλευρές της Μεγάλης Διαμάχης, την επανάσταση του Σατανά και τη νίκη του Θεού. Σε αυτό το πλαίσιο τα κεφάλαια 4 και 5 απεικονίζουν την προσπάθεια του Σατανά να εμποδίσει το άνοιγμα του βιβλίου της Ζωής, μια προσπάθεια να εμποδίσει την έναρξη της διερευνητικής κρίσης. Μέσα από το βιβλίο της Ζωής ο Χριστός θα παρουσιάσει τις αποδείξεις ότι τα παιδιά Του έχουν πιστέψει και εξαιτίας της πίστης τους θα σωθούν.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΙΕΡΕΣΙΑΣ

Το πιο σοβαρό ίσως πρόβλημα με τη θεωρία ότι τα κεφάλαια 4 και 5 αποτελούν την εδραίωση του Χριστού ως Αρχιερέα και Βασιλιά του σύμπαντος είναι ότι σε αυτά τα κεφάλαια το Αρνίο, δεν κάθεται ποτέ στον θρόνο. Υπάρχει η υπόνοια ότι “το βιβλίο... στο δεξί χέρι εκείνου που καθόταν επάνω στον θρόνο” (Αποκάλυψη 5:1) σημαίνει ότι το βιβλίο βρίσκεται σε έναν μεγάλο θρόνο και επομένως η λήψη του από τα δεξιά (στο αρχαίο κείμενο δεν υπάρχει η λέξη χέρι ) σημαίνει ότι ο Χριστός κάθεται στα δεξιά του θρόνου του Θεού. Αυτή η άποψη δεν είναι πειστική ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη ότι στο εδάφιο 13 και στη συνέχεια στο κεφάλαιο 7, μετά την υποτιθέμενη ανάληψη των καθηκόντων, η δοξολογία απευθύνεται προς “Αυτόν που κάθεται επάνω στον θρόνο και στο Αρνίο”. “Η σωτηρία είναι του Θεού μας, που κάθεται επάνω στον θρόνο, και στο Αρνίο… στους αιώνες των αιώνων” (Αποκάλυψη 5:13). “Η σωτηρία είναι του Θεού μας, που κάθεται επάνω στον θρόνο, και του Αρνίου” (Αποκάλυψη 7:10). Αν το θέμα των κεφαλαίων ήταν η ανάληψη των αρχιερατικών καθηκόντων, τότε αυτή θα έπρεπε να είναι η ώρα όπου οι πιστοί θα ανέφεραν ότι και ο Πατέρας και το Αρνίο κάθονται στο θρόνο.

Σύμφωνα με την υπόθεση της ανάληψης των αρχιερατικών καθηκόντων το βιβλίο βρίσκεται στον θρόνο, στα δεξιά “εκείνου που καθόταν επάνω στον θρόνο” και έρχεται και το Αρνίο και κάθεται λαμβάνοντας το βιβλίο. Το εδάφιο 7 όμως αναφέρει στην καθαρεύουσα ότι “Και ήλθε και έλαβε το βιβλίον εκ της δεξιάς του καθήμενου επί του θρόνου”, χρησιμοποιεί την πρόθεση ‘εκ’ που δείχνει κίνηση, οπότε είτε δείχνει κίνηση λαμβάνοντας το βιβλίο από το θρόνο (που δεν φαίνεται να υποστηρίζει ότι κάθεται στο θρόνο) ή το πιο πιθανό, όπως όλοι οι μεταφραστές υποστηρίζουν, κίνηση ότι λαμβάνει το βιβλίο από το δεξί χέρι. Αυτό αντιτίθεται στη χρήση της πρόθεσης ‘εκ’ καθώς ο απόστολος Παύλος αναφέρει ξεκάθαρα για τον Χριστό ότι κάθεται στον θρόνο, “εκάθισεν εν δεξιά του θρόνου” (Εβραίους 8:1). Σε άλλες περικοπές, όταν ο Χριστός και οι υπόλοιποι συγγραφείς της Καινής Διαθήκης αναφέρονται ότι μελλοντικά θα καθίσει στο θρόνο, στα δεξιά του Θεού, παραλείπουν το οριστικό άρθρο ‘της’ (“κάθου εκ δεξιών μου” Μάρκον 12:36, Πράξεις 2:34, Εβραίους 1:13), δείχνοντας ότι η αναφορά ήταν ‘στα δεξιά’ γενικώς (ως κατεύθυνση) αντί για κάτι συγκεκριμένο που βρίσκεται στα δεξιά (όπως στο δεξί χέρι). Με άλλα λόγια, το αρχαίο Ελληνικό κείμενο δεν φαίνεται να υποστηρίζει την απεικόνιση του Αρνίου να κάθεται κάτω στη δεξιά πλευρά του θρόνου, αλλά απεικονίζεται να παίρνει κάτι (το βιβλίο) από το δεξί χέρι.

Από τη στιγμή που το κείμενο δεν αναφέρει ότι το Αρνίο κάθεται στον θρόνο και η πλειοψηφία των μεταφραστών έχουν αποδώσει ότι το βιβλίο βρίσκεται στο δεξί χέρι του Θεού, αντί για τη δεξιά πλευρά του θρόνου, φαίνεται αυθαίρετο να δημιουργηθεί μια δογματική γύρω από την ενθρόνιση όταν δεν υπάρχουν επαρκής αποδείξεις.

Επιπλέον δεν υπάρχει ουσιαστική αντιστοιχία εκφράσεων μεταξύ των κεφαλαίων 4 και 5 και περικοπών που αναφέρονται σε κάποια ενθρόνιση στην Παλαιά Διαθήκη όπως π.χ. Β΄ Βασιλέων κεφάλαιο 11, Β΄ Σαμουήλ κεφάλαια 2 και 5, Α΄ Βασιλέων κεφάλαιο 1, Β΄ Βασιλέων κεφάλαιο 23 ή το πρότυπο στο Δευτερονόμιο κεφάλαιο 17. Αυτό θέτει εν αμφιβόλω την ερμηνεία της ενθρόνισης από τη στιγμή που η Αποκάλυψη βασίζεται σε θέματα που αναγνωρίζονται από την αντιστοιχία των εκφράσεων και σε μνείες στην Παλαιά Διαθήκη. Με τόσο ξεκάθαρους παραλληλισμούς περικοπών που αφορούν στη διερευνητική κρίση, όπως είδαμε παραπάνω και ενώ δεν υπάρχει κανένας παραλληλισμός περικοπών που αφορούν στην ενθρόνιση, φαίνεται δύσκολο να υποστηριχθεί η ερμηνεία της ανάληψης των αρχιερατικών καθηκόντων του Χριστού.

Η ιδέα ότι το σφραγισμένο βιβλίο του πέμπτου κεφαλαίου της Αποκάλυψης είναι όμοιο με το αντίγραφο του νόμου στο Δευτερονόμιο κεφάλαιο 17 που θα δινόταν στον βασιλιά στην ενθρόνισή του είναι ενδιαφέρουσα. Αυτό το βιβλίο έπρεπε να το αντιγράψει ο ίδιος ο βασιλιάς ώστε να “διαβάζει μέσα σ’ αυτό όλες τις ημέρες της ζωής του για να μάθει να φοβάται τον Κύριο τον Θεό του, να τηρεί όλα τα λόγια αυτού του νόμου, και τα διατάγματα αυτά, ώστε να τα εκτελεί” (Δευτερονόμιο 17:19). Η ιδέα ότι αυτό το βιβλίο αντιπροσωπεύει κάποιο είδος “αιώνιας διαθήκης, την αποκάλυψη του σωτήριου έργου του Θεού για χάρη της ανθρωπότητας, μια καταγραφή της κοσμικής διαμάχης, συμβολική του συνόλου και της ουσίας του σχεδίου του Θεού και του σκοπού για την ανθρώπινη φυλή και ολόκληρο το σύμπαν”[3] όπως υποστηρίζεται είναι ιδιαίτερα παρακινδυνευμένη. Φαίνεται να υπάρχει έλλειψη στοιχείων από την Αγία Γραφή που να υποστηρίζει κάτι τέτοιο. Υπάρχουν μόνο μερικές αποσπασματικές περιγραφές για ένα βιβλίο που δόθηκε σε έναν βασιλιά, η πιο βασική αναφέρεται στην ενθρόνιση του Ιωάς (Β’ Βασιλέων 11:12) και σε καμία περικοπή δεν υπάρχει αναφορά στη σημασία του, εκτός από τη διδαχή του νόμου. Είναι αυθαίρετο να ισχυριστούμε με σιγουριά ότι το βιβλίο του νόμου στο Δευτερονόμιο κεφάλαιο 17 αντιστοιχεί στο σφραγισμένο βιβλίο της Αποκάλυψης 5.

Ακόμα δυσκολότερο είναι να συλλάβουμε τη σχέση μεταξύ των σφραγισμένων οραμάτων στον Ησαΐα 29, το νόμο που σφραγίζεται “ανάμεσα στους μαθητές μου” στον Ησαΐα κεφάλαιο 8 και του βιβλίου του νόμου στο Δευτερονόμιο κεφάλαιο 17. Η ιδέα ότι ο Θεός σφράγισε το νόμο Του ώστε να είναι δυσεύρετος ή δυσνόητος για τον λαό Του εξαιτίας των αμαρτιών τους δεν συμβαδίζει καθόλου με τη διδασκαλία της Αγίας Γραφής. Ο νόμος ήταν πάντοτε ανοιχτός για όλους, πιστούς και αμαρτωλούς το ίδιο, ακόμη και όταν ο Θεός “κρύψει το πρόσωπό Του” (Ησαΐας 8:17). Επιπλέον δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των θεολόγων σχετικά με τη σημασία της φράσης “δέσε τη μαρτυρία, σφράγισε τον νόμο ανάμεσα στους μαθητές μου” (Ησαΐας 8:17). Για το λόγο αυτό δεν θα ήταν σοφό να γίνει αυτό το εδάφιο ουσιαστικός σύνδεσμος στην ερμηνεία του πέμπτου κεφαλαίου της Αποκάλυψης.

Η έννοια της αξίας του Χριστού επισημαίνεται στην ουράνια δοξολογία του πέμπτου κεφαλαίου. Οι ωδές όμως δεν επικεντρώνονται σε βασιλικούς τίτλους “στο λιοντάρι που είναι από τη φυλή του Ιούδα” και “η ρίζα του Δαβίδ” αλλά ότι “το σφαγμένο Αρνίο είναι άξιο”. “Άξιος είσαι… επειδή, σφάχτηκες, και μας αγόρασες στον Θεό με το αίμα σου”. Δεν επικεντρώνεται στο αν ο Χριστός είναι άξιος να γίνει ο κυρίαρχος της ιστορίας, όπως θα συμβολιζόταν με τη βασιλική Του ενθρόνιση, αλλά στην ικανότητά Του μέσω της θυσίας Του να σώσει εκείνους που υπό άλλες συνθήκες θα κρίνονταν και θα καταδικάζονταν σε θάνατο. Η κρίση που διενεργείται πριν τη Δευτέρα Παρουσία φαίνεται να είναι το πιο κατάλληλο πλαίσιο εφαρμογής για τη δοξολογία που εξυμνεί την αξία του εσφαγμένου Αρνίου.

Συνοψίζοντας τις αντιρρήσεις για τη θεωρία της ενθρόνισης σημειώνουμε ότι: 1) υπάρχουν ελάχιστοι έως και κανένας σύνδεσμος με την περικοπή στο Δευτερονόμιο 17 ή σε άλλες περικοπές που κάνουν αναφορά στην ενθρόνιση ενός βασιλιά, 2) σύμφωνα με το Δευτερονόμιο 17, ο βασιλιάς του Ισραήλ θα αντέγραφε το νόμο, δεν του τον πρόσφεραν σε βιβλίο, 3) η εφαρμογή και η βασική σημασία αυτής της περικοπής είναι αμφισβητήσιμη από τη στιγμή που δεν υπάρχουν ξεκάθαρα παραδείγματα ότι εφαρμόζεται στις ενθρονίσεις των βασιλέων του Ισραήλ, 4) είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμο το γεγονός ότι το βιβλίο του νόμου μπορεί με κάποιο τρόπο να θεωρηθεί σφραγισμένο, 5) είναι τελείως αβάσιμη η σύνδεση μεταξύ του αντίγραφου του νόμου του Μωυσή που θα χρησιμοποιούσε ο βασιλιάς για να κυβερνήσει σωστά, με “το βιβλίο της αιώνιας διαθήκης του Θεού, την αποκάλυψη του σωτήριου έργου του Θεού για χάρη της ανθρωπότητας, την καταγραφή της κοσμικής διαμάχης, τον συμβολισμό του συνόλου και της ουσίας του σχεδίου του Θεού και του σκοπού για την ανθρώπινη φυλή και ολόκληρο το σύμπαν”[4].

Εν κατακλείδι, πρέπει να παρουσιαστούν περισσότερα στοιχεία και πιο ξεκάθαρες αντιστοιχίες για να στηριχθεί η ερμηνεία της Αποκάλυψης 4 και 5 ως η ημέρα της Πεντηκοστής, της ενθρόνισης του Χριστού στο ουράνιο αγιαστήριο, ειδικά ενόψει των προφανών συνδέσμων που υπάρχουν με την κρίση πριν τη Δευτέρα Παρουσία.

Συνέχισε στη επόμενη παράγραφο: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 - ΟΙ ΒΑΣΙΛΙΑΔΕΣ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ