ΤΑ ΚΛΕΙΔΙΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ
Η εξουσία συγχώρησης αμαρτιών χορηγήθηκε δήθεν στον Πέτρο και στους άλλους αποστόλους από τον Ιησού Χριστό στη δήλωσή Του στα εδάφια Ματθαίον 16:19, 18:18 (“Θα σου δώσω τα κλειδιά της βασιλείας των ουρανών· και ότι αν δέσεις επάνω στη γη, θα είναι δεμένο στους ουρανούς· και ότι αν λύσεις επάνω στη γη, θα είναι λυμένο στους ουρανούς”), και ιδιαίτερα στο Ιωάννην 20:21-23 (“Αν τις αμαρτίες κάποιων συγχωρέσετε, είναι σ’ αυτούς συγχωρεμένες· αν κάποιων τις κρατάτε, είναι κρατημένες”). Ωστόσο, φαίνεται ότι ο Ιησούς ουσιαστικά πληροφόρησε τους μαθητές για τη φοβερή ευθύνη που συνοδεύει τα τεράστια πνευματικά προνόμια που είχαν λάβει.[1] Αυτά τα προνόμια και η αποστολή να τα μοιραστούν με άλλους αποτελούν τα “κλειδιά της βασιλείας”.
Όταν ο Ιησούς αναφέρθηκε στα κλειδιά της βασιλείας, αναφέρθηκε στο ευαγγέλιο της θυσίας του Χριστού για τις αμαρτίες μας, το οποίο είναι πραγματικά ένα θέμα αιώνιας ζωής ή αιώνιου θανάτου. Οι μαθητές του Χριστού είχαν αποστολή να μεταδώσουν αυτή τη ζωοποιούσα γνώση. Συνεπώς, εκείνοι (και εμείς που πιστεύουμε) έχουμε την εξουσία να δέσουμε ή να λύσουμε με τις αποφάσεις μας, είτε να μοιραστούμε αυτό που γνωρίζουμε ή να σιωπήσουμε, είτε (το χειρότερο) να διαστρεβλώσουμε το ευαγγέλιο. Ανάλογα με την απόφασή μας, οι ψυχές μπορούν είτε να ακούσουν, να πιστέψουν και να δεχθούν τον Κύριο (“να δεθούν στον ουρανό”) ή να συνεχίσουν το δρόμο μιας μοιραίας άγνοιας (“να λυθούν από τον ουρανό”). Μπορούμε είτε να συγχωρήσουμε εκείνους που μας έχουν βλάψει δείχνοντας τους μέσω της στάσης μας μια αληθινή εικόνα του Θεού, ώστε να λάβουν συγχώρηση από Εκείνον ή μπορούμε να κρατήσουμε τις αμαρτίες τους (να αρνηθούμε να τους συγχωρήσουμε) και έτσι να τους εμποδίζουμε από το να γνωρίζουν την αλήθεια (το ευαγγέλιο) της προθυμίας του Θεού να συγχωρήσει. Ο Χριστός μας έδειξε σε αυτά τα εδάφια ότι μαζί με το θαυμάσιο φως και τα προνόμια του ευαγγελίου έρχεται μια εξίσου σοβαρή ευθύνη να παραμείνουμε πιστοί σε αυτό που γνωρίζουμε. Μια από τις πιο σοβαρές επιπλήξεις του Ιησού απευθύνθηκε προς τους θρησκευτικούς ηγέτες, οι οποίοι είχαν το κλειδί της γνώσης που έδινε ζωή και αρνήθηκαν να το χρησιμοποιήσουν - “Αλίμονο σε σας τους νομικούς, επειδή αφαιρέσατε το κλειδί της γνώσης· εσείς δεν μπήκατε μέσα, και τους εισερχόμενους τους εμποδίσατε” (Λουκάν 11:52).
Είναι σαφές ότι ο Θεός δεν απένειμε σε ένα καινούργιο ιερατείο την εξουσία να συγχωρεί αμαρτίες, επειδή δεν υπάρχουν παραδείγματα στην Καινή Διαθήκη όπου κάποιος να εξομολογήθηκε τις αμαρτίες ή να έλαβε συγχώρηση από τους αποστόλους ή κάποιον άλλον εκτός από τον Ιησού Χριστό.[2] Ο άσωτος υιός εξομολογήθηκε τις αμαρτίες του στον πατέρα του (που αντιπροσωπεύει τον Ουράνιο Πατέρα μας), που τον δέχτηκε χωρίς έργα μετανοίας και του φόρεσε την ακριβή στολή που κάλυπτε τα βρώμικα ρούχα του (που αντιπροσωπεύουν τη δικαιοσύνη του Χριστού που καλύπτει τις αμαρτίες μας). Ακόμα και στην εποχή της Παλαιάς Διαθήκης, όταν υπήρχε ιερατείο, ο Δαβίδ έδειξε ότι ο αμαρτωλός εισέρχεται κατευθείαν στο Θεό για συγχώρηση: “Μακάριος εκείνος του οποίου συγχωρήθηκε η παράβαση, του οποίου σκεπάστηκε η αμαρτία... όταν αποσιώπησα, τα κόκαλά μου πάλιωσαν από τον ολολυγμό μου όλη την ημέρα... Την αμαρτία μου φανέρωσα σε σένα, και την ανομία μου δεν έκρυψα. Είπα: Στον Κύριο θα εξομολογηθώ τις παραβάσεις μου· κι Εσύ συγχώρησες την ανομία της αμαρτίας μου” (Ψαλμοί 32:1-5).
Ο απόστολος Ιωάννης είπε: “Αν ομολογούμε τις αμαρτίες μας, ο Θεός είναι πιστός και δίκαιος, ώστε να συγχωρήσει σε μας τις αμαρτίες, και να μας καθαρίσει από κάθε αδικία” (Α΄ Ιωάννου 1:9). Πρόκειται για μια άμεση επικοινωνία με τον Θεό διαμέσου του Χριστού και το εδάφιο δεν αναφέρει κανέναν άλλο όρο. Αντιθέτως όμως, η Καθολική θεολογία διδάσκει ότι η μετάνοια και η ομολογία πρέπει να συνοδεύονται από έργα μετάνοιας, για να πληρωθεί το πλήρες τίμημα των αμαρτιών μας. “Μετά την αποδοχή της άφεσης αμαρτιών υπάρχει συνήθως μια εγκόσμια χρέωση που θα ξεπληρωθεί με έργα μετάνοιας... Αν τιμωρήσεις τη δική σου αμαρτία, ο Θεός θα σου χαριστεί· σε οποιαδήποτε όμως περίπτωση δεν θα γλυτώσεις την τιμωρία... Ο Θεός θέλει να εκτελεστούν τα έργα μετανοίας ώστε να πληρώσουμε το χρέος μας προς τη δικαιοσύνη Του… Αν και δεν είναι υποχρεωτικό να ομολογήσεις την ίδια αμαρτία κατ’ επανάληψη, θεωρούμε ότι είναι ωφέλιμο να επαναλάβεις την εξομολόγηση εξαιτίας της ταπείνωσης που ενέχει... Ο άγιος Θωμάς ανέφερε την ίδια αιτία για αυτή την πράξη: όσο πιο συχνά κάποιος εξομολογηθεί μια αμαρτία, τόσο περισσότερο μειώνεται η ποινή του· άρα κάποιος θα μπορούσε να εξομολογείται ξανά και ξανά μέχρι να πληρωθεί όλη η ποινή... Αυτοί που ενδιαφέρονται σοβαρά για τη σωτηρία τους δεν θεωρούν υπερβολική καμία θυσία, αν θα μπορούσαν έτσι να κερδίσουν και πάλι την εύνοια του Θεού.”[3]
Η τελευταία πρόταση αγγίζει την καρδιά του προβλήματος του δόγματος της συγχώρεσης μέσω της εξομολόγησης στο ιερατείο και των έργων μετανοίας. Στο σύστημα αυτό ο Θεός είναι το θιγμένο πρόσωπο και εμείς πρέπει να κερδίσουμε την εύνοια Του και να ικανοποιήσουμε τη δικαιοσύνη Του. Η Αγία Γραφή όμως διδάσκει ότι εμείς έχουμε αποξενωθεί από τον Θεό, έχουμε συμπεριφερθεί εχθρικά και έχουμε απορρίψει την αγάπη Του και Εκείνος κάνει ότι είναι δυνατό για να μας φέρει πάλι κοντά Του. “Ο Θεός, όμως, δείχνει τη δική του αγάπη σε μας, επειδή, ενώ εμείς ήμασταν ακόμα αμαρτωλοί, ο Χριστός πέθανε για μας·... Αν, ενώ ήμασταν εχθροί, συμφιλιωθήκαμε με τον Θεό διαμέσου του θανάτου του Υιού του, πολύ περισσότερο, εφόσον συμφιλιωθήκαμε, θα σωθούμε με τη ζωή Του” (Ρωμαίους 5:8-10).
Συνέχισε στη επόμενη παράγραφο: Η ΒΑΒΥΛΩΝΑ ΚΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
[1] Στο πλαίσιο του Ματθαίον 16, είχε αποκαλυφθεί από τον Θεό στον Πέτρο ότι ο Ιησούς είναι “ο Χριστός, ο Υιός του ζωντανού Θεού” (εδ. 16). Στο Ματθαίον 18 ο Ιησούς είχε πει στους μαθητές πως θα πρέπει να φέρονταν με συνέπεια στους συνάδελφους τους που είχαν κάνει αμαρτίες. Στο Ιωάννην 20 είχαν συναντήσει τον αναστημένο Ιησού και Εκείνος τους πλήρωσε με το Άγιο Πνεύμα, και τους αναθέσε τη Μεγάλη Αποστολή (“Όπως με απέστειλε ο Πατέρας, κι εγώ αποστέλλω εσάς... Λάβετε Πνεύμα Άγιο” εδ. 19-22).
[2] Ενώ είναι αλήθεια ότι ο Ιάκωβος έγραψε “Εξομολογείστε ο ένας στον άλλον τα πταίσματά σας” (κεφάλαιο 5:16), θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι αυτό ήταν μέρος της θεραπευτικής προσευχής για τους αρρώστους και περιλάμβανε αμοιβαία εξομολόγηση των αμαρτιών και όχι μια μονόδρομη εξομολόγηση από τον αμαρτωλό προς τον ιερέα. Δεν υπάρχει απολύτως τίποτα σε αυτή την περικοπή που να υπονοεί ότι αυτός είναι ο τρόπος λήψης συγχώρεσης, πόσο μάλλον ότι είναι ο μοναδικός τρόπος.
[3] Catholic Encyclopedia, άρθρο “ Penance ”.