14:14-20 Ο ΘΕΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ
“Και είδα, και να, ένα λευκό σύννεφο, κι επάνω στο σύννεφο καθόταν κάποιος όμοιος με Υιό ανθρώπου, έχοντας επάνω στο κεφάλι του χρυσό στεφάνι, και στο χέρι του κοφτερό δρεπάνι. Κι ένας άλλος άγγελος βγήκε από τον ναό κράζοντας με δυνατή φωνή προς εκείνον που κάθεται επάνω στο σύννεφο: Στείλε το δρεπάνι σου, και θέρισε· επειδή, ήρθε για σένα η ώρα του να θερίσεις, δεδομένου ότι ξεράθηκε ο θερισμός της γης. Κι αυτός που καθόταν επάνω στο σύννεφο έβγαλε το δρεπάνι του επάνω στη γη· και θερίστηκε η γη” Αποκάλυψη 14:14-16.
Τα κεφάλαια 12-14 αποκλίνουν από το γραμμικό χρονοδιάγραμμα της αφήγησης της Αποκάλυψης προκειμένου να απεικονίσουν το ιστορικό και τις συνέπειες της Μεγάλης Διαμάχης. Ο Σατανάς ισχυρίζεται ότι ο Θεός είναι ένας εγωιστής ψεύτης και ότι ο νόμος Του είναι περιοριστικός γιατί μας εμποδίζει να αναπτύξουμε πλήρως τις δυνατότητές μας (βλ. 12: Η Προέλευση του Σατανά και της Αμαρτίας ). Ο Θεός απαντά σε αυτές τις κατηγορίες παρουσιάζοντας τους 144.000, οι οποίοι “φυλάττουν τις εντολές του Θεού και την πίστη του Ιησού” . Οι 144.000 μεταδίδουν την τριπλή αγγελία που καλεί το μεγάλο πλήθος να βγει από τη Βαβυλώνα, και η μαρτυρία τους είναι τόσο ισχυρή ώστε όλος ο κόσμος θα πρέπει να λάβει μια απόφαση. Τέλος θα υπάρξουν οι δύο θερισμοί. Τα παιδιά του Θεού παρομοιάζονται με το σιτάρι που συγκεντρώνεται στο θερισμό. Οι πιστοί παρομοιάζονται συχνά με το σιτάρι, το οποίο είναι κατάλληλο σύμβολο για την Εκκλησία της οποίας η διακονία “θρέφει” τον κόσμο με πνευματική τροφή.[1]
Αντιθέτως, οι ασεβείς, παρομοιάζονται με σταφύλια, που συγκεντρώνονται και συνθλίβονται μέχρι να γίνουν ματωμένο κρασί. “Κι ένας άλλος άγγελος βγήκε από τον ναό, που είναι μέσα στον ουρανό, έχοντας κι αυτός ένα κοφτερό δρεπάνι. Κι ένας άλλος άγγελος βγήκε από το θυσιαστήριο, έχοντας εξουσία επάνω στη φωτιά· και φώναξε με δυνατή κραυγή προς αυτόν που είχε το κοφτερό δρεπάνι, λέγοντας: Στείλε το κοφτερό σου δρεπάνι, και τρύγησε τα τσαμπιά της αμπέλου της γης, επειδή ωρίμασαν τα σταφύλια της” (Αποκάλυψη 14:17,18). Εδώ περιγράφεται το μέλλον των ασεβών ως μέρος της εκδήλωσης του τελικού αποτελέσματος της Μεγάλης Διαμάχης, χρονολογικά όμως ο τρύγος των σταφυλιών συμβαίνει τόσο στη Δευτέρα Παρουσία, όταν θα καταστραφούν οι άπιστοι που θα ζουν τότε,[2] όσο και στο τέλος της χιλιετίας, όταν οι ασεβείς θα κριθούν και θα ριχθούν στη λίμνη της φωτιάς.
Τα σταφύλια και το κρασί έχουν διπλό συμβολισμό στην Αγία Γραφή. Αφενός, η πιο στενή σχέση των ανθρώπων με τον Ιησού Χριστό παρομοιάζεται με τα κλήματα που μένουν ενωμένα με την άμπελο (“Εγώ είμαι η άμπελος, εσείς τα κλήματα” Ιωάννην 15:1-8). Ο Χριστός έθεσε το “γέννημα της αμπέλου” ως σύμβολο του αίματός Του στη Θεία Κοινωνία (Ματθαίον 26:27-29, Α΄ Κορινθίους 11:25,26). Αφετέρου, στην Αποκάλυψη 17:2 η μεγάλη πόρνη έχει ένα ποτήρι με “το κρασί της πορνείας της” με το οποίο “μέθυσαν αυτοί που κατοικούν στη γη”. Στην Παλαιά Διαθήκη εκείνοι που ήταν αφιερωμένοι στο Θεό με τον όρκο του Ναζηραίου απαγορευόταν να γευτούν “από κάθε τι που βγαίνει από αμπέλι... και κρασί και σίκερα” (Κριτές 13:14).
Ίσως το κρασί είναι το πιο κατάλληλο σύμβολο του αμαρτωλού. Το καινούριο “κρασί” (χυμός σταφυλιού) είναι απολαυστικά γλυκό και το γεγονός ότι δισεκατομμύρια ευρώ ξοδεύονται για γλυκά ποτά σήμερα δείχνει πόσο απολαυστικό θα έπρεπε να ήταν και τότε, ειδικά όταν ήταν ένα από τα ελάχιστα γλυκά ποτά που υπήρχαν. Αυτό εκφράζεται σε εδάφια όπως Ψαλμοί 104:14,15: “Ο Θεός... βγάζει τροφή από τη γη, και κρασί που ευφραίνει την καρδιά του ανθρώπου, λάδι για να λαμπρύνει το πρόσωπό του, και ψωμί που στηρίζει την καρδία του ανθρώπου”.[3]
Ωστόσο, όλοι όσοι έχουν φτιάξει χυμό σταφυλιού γνωρίζουν ότι αμέσως αρχίζει η ζύμωση, παράγοντας πρώτα κρασί και στο τέλος ξύδι. Υπάρχουν πολλές αρνητικές δηλώσεις στην Αγία Γραφή σχετικά με το κρασί, π.χ. Παροιμίες 20:1 (“Το κρασί γεννάει χλευασμό... και όποιος δελεάζεται απ’ αυτά δεν έχει φρόνηση”), και Παροιμίες 23:29-32 (“Σε ποιον είναι τα «ουαί»; Σε ποιον οι στεναγμοί;... οι φιλονικίες;... οι ματαιολογίες;... τα χτυπήματα χωρίς αιτία;... η φλόγωση των ματιών; Σ’ αυτούς που δαπανούν τον χρόνο τους στο κρασί... Μην κοιτάζεις το κρασί ότι κοκκινίζει, ότι δίνει το χρώμα του στο ποτήρι, ότι κατεβαίνει ευχάριστα. Στο τέλος του δαγκώνει σαν φίδι”). Αυτά τα εδάφια αναφέρονται στην κακή επιρροή που υπάρχει όταν το απολαυστικό “νέο κρασί” γίνεται μεθυστικό “παλαιό κρασί”.[4] Παρομοίως, κάθε βρέφος γεννιέται εντελώς αγνό,[5] σχεδόν αμέσως όμως, η επαφή με την αμαρτία αρχίζει να φθείρει την παιδική αγνότητα ώστε αν δεν αναγεννηθεί, αναπόφευκτα γίνεται ένας άνθρωπος απελπιστικά διεφθαρμένος, ακατάλληλος για την αιώνια ζωή.
“Και ο άγγελος έβαλε το δρεπάνι του στη γη, και τρύγησε την άμπελο της γης, και έριξε αυτά που τρυγήθηκαν στον μεγάλο ληνό του θυμού του Θεού. Και ο ληνός πατήθηκε έξω από την πόλη, και βγήκε αίμα από τον ληνό μέχρι τους χαλινούς των αλόγων, σε απόσταση 1.600 σταδίων” Αποκάλυψη 14:19,20.
Η σύγκριση της σύνθλιψης των σταφυλιών με την καταστροφή των ασεβών είναι ένα συχνό θέμα στις περικοπές της Παλαιάς Διαθήκης, όπως στον Ησαΐα 63:1-6 (“Εγώ (ο Θεός) πάτησα τον ληνό... και τους ποδοπάτησα μέσα στην οργή μου”) και Ιωήλ 3:12,13 (“θα καθίσω, για να κρίνω όλα τα έθνη, που είναι ολόγυρα… ο θερισμός είναι ώριμος… ο ληνός είναι γεμάτος, τα υπολήνια ξεχειλίζουν· επειδή, η κακία τους είναι μεγάλη”). Αυτές δεν είναι απλά απειλές του αυστηρού Θεού της Παλαιάς Διαθήκης, ο αγαπητός Χριστός απεικονίζεται να πατά τον ληνό στη Δευτέρα Παρουσία: “Και είδα τον ουρανό ανοιγμένο, και να, ένα λευκό άλογο, και αυτός που καθόταν επάνω σ’ αυτό ονομαζόταν Πιστός και Αληθινός, και κρίνει και πολεμάει με δικαιοσύνη... Και ήταν ντυμένος με ιμάτιο βαμμένο σε αίμα· και το όνομά του αποκαλείται, ο Λόγος του Θεού... Και Αυτός θα τους ποιμάνει με σιδερένια ράβδο· κι αυτός πατάει τον ληνό του κρασιού του θυμού και της οργής του Θεού του Παντοκράτορα” (Αποκάλυψη 19:11,13,15).
Η σκηνή του πατήματος των σταφυλιών και λέξεις όπως “θυμός” και “οργή” έχουν προκαλέσει απορίες σε πολλούς που αναρωτιούνται “τι πραγματικά σημαίνει ‘ο Θεός είναι αγάπη’;”. Στο επόμενο κεφάλαιο θα δούμε πως η οργή του Θεού και η καταστροφή των ασεβών αποτελούν πράξεις αγάπης.
[1] “Θα καθαρίσει το αλώνι Του, και θα συνάξει το σιτάρι του στην αποθήκη.” “Ο θερισμός είναι η συντέλεια του αιώνα, και οι θεριστές είναι οι άγγελοι... Θα πω στους θεριστές:.. το σιτάρι, συγκεντρώστε το στην αποθήκη μου” (Ματθαίον 3:12, 13:39, 30). Ο Χριστός συγκρίνει τον εαυτό του μ’ έναν κόκκο σιταριού, που πέφτει στη γη, πεθαίνει και μετά αναγεννιέται και παράγει μια πλούσια σοδειά.
[2] Το πάτημα του ληνού και ο σφαγιασμός των ασεβών στη Δευτέρα Παρουσία σχετίζονται με την Αποκάλυψη 19: “Και οι υπόλοιποι φονεύθηκαν με τη ρομφαία του καθήμενου επάνω στο άλογο” (εδ. 21) “Και από το στόμα του βγαίνει μια κοφτερή ρομφαία, για να χτυπάει μ’ αυτή τα έθνη… κι αυτός πατάει τον ληνό του κρασιού του θυμού και της οργής του Θεού, του Παντοκράτορα” (εδ. 15).
[3] Υπάρχουν δυο λέξεις για το κρασί στην Παλαιά Διαθήκη. Η λέξη Τιρωους μεταφράζεται ως “νέο κρασί” και αναφέρεται στο χυμό σταφυλιού που δεν έχει υποστεί ζύμωση· είναι το κρασί, το οποίο ο Θεός παρέχει για το λαό Του, για τους ιερείς και για τα δέκατα (Γένεση 27:37, Αριθμοί 18:12, Δευτερονόμιο 7:13, 11:14, 12:17, 14:23, 18:14, 33:28, Β΄ Χρονικών 31:5, Νεεμίας 10:37, 13:5, Ψαλμοί 4:7, Παροιμίες 3:10, Ησαΐας 62:8, Ιερεμίας 31:12, Ωσηέ 2:8,9,22, Ιωήλ 2:19,24). Το νέο κρασί ευφραίνει την καρδιά του ανθρώπου και του δίνει ευημερία. (Κριτές 9:13, Ζαχαρίας 9:17). Η άλλη λέξη που χρησιμοποιείται για το κρασί είναι Ιαιαίν. Μπορεί να σημαίνει νέο κρασί (Ησαΐας 16:10, 65:8, Ιερεμίας 40:12, 8:33) και χρησιμοποιείται για προσφορά αμαρτίας (Λευιτικό 23:13, Αριθμοί 15:15) και μπορεί να είναι μέρος της διατροφής, το οποίο ο Θεός ούτε επιδοκιμάζει ούτε κατακρίνει (Β΄ Σαμουήλ 16:1, Α΄ Χρονικών 12:40, Εκκλησιαστής 9:7, 10:19, Ιερεμίας 40:10). Σε πολλά εδάφια όμως έχει αρνητική έννοια και σχετίζεται με τη μέθη, την ανοησία, την προσωπική θλίψη, τα επικίνδυνα λάθη, τις ειδωλολατρικές γιορτές και την ασωτία και συμβολίζει την οργή του Θεού (Γένεση 9:21, 19:32, 27:25, Λευιτικό 10:9, Αριθμοί 6:3, Δευτερονόμιο 32:33, Κριτές 13:4, Α΄ Σαμουήλ 1:14, Β΄ Σαμουήλ 13:28, Εσθήρ 1:7, Ιώβ 1:13, Ψαλμοί 60:3, 75:8, Παροιμίες 4:17, 20:1, 21:1,7, 23:30, 31, 31:4,6, Εκκλησιαστής 2:31, Ησαΐας 5:11, 12, 22, 22:33, 28:17, 56:12, Ιερεμίας 13:12-14, 23:9, 25:15, 51:7, Ιεζεκιήλ 44:21, Δανιήλ 1:5, 5:1, Ωσηέ 7:5, Ιωήλ 3:3, Αμώς 2:8, 6:6, Μιχαίας 2:11, Αββακούμ 2:5).
[4] Μερικοί σχολιαστές ισχυρίζονται ότι ο απόστολος Παύλος τάχθηκε υπέρ ή τουλάχιστον επέτρεψε την κατανάλωση κρασιού στη συμβουλή του προς τον Τιμόθεο: “Μην πίνεις πλέον νερό, αλλά να μεταχειρίζεσαι λίγο κρασί για το στομάχι σου και τις συχνές σου ασθένειες” (Α΄ Τιμόθεον 5:23). Αυτό όμως το εδάφιο δείχνει ότι στο παρελθόν ο Τιμόθεος δεν κατανάλωνε κρασί, αλλά μόνο νερό και άλλαξε αυτή τη συνήθεια επειδή χρειαζόταν ένα φάρμακο, όχι επειδή επιθυμούσε κάποιο διαφορετικό ποτό. Πολλές τοξικές ουσίες χρησιμοποιούνταν σε μικρές ποσότητες ως φάρμακα, αλλά δεν έπρεπε να καταναλώνονταν παρά μόνο σε περίπτωση ασθένειας.
[5] Σε αντίθεση με το δόγμα του προπατορικού αμαρτήματος, τα βρέφη δεν γεννιούνται με το βάρος της ενοχής που έχουν κληρονομήσει από τον Αδάμ ώστε να εξιλεωθούν. Αυτό διευκρινίστηκε από τον Ιεζεκιήλ στο κεφάλαιο 18, που συνοψίζεται στο εδ. 20: “Η ψυχή, αυτή που αμαρτάνει, αυτή θα πεθάνει· ο γιος δεν θα βαστάξει την ανομία του πατέρα”.